2017

Rok 2017 Rokiem 150. Lecia Sokolstwa Polskiego i Rokiem Sokołów Tadeusza Kościuszki - Patrona Sokolstwa Polskiego, Sokolego Generała Józefa Hallera, Sokoła Mariusza Zaruskiego oraz Rokiem Błękitnej Armii Generała Józefa Hallera

Podnieś rączkę, Boże Dziecię, błogosław nam wszystkim, a Twoja Matka niech bezpiecznie prowadzi nas po ziemskich drogach do Domu Ojca w Nowym 2017 Roku. Roku 150.lecia Sokolstwa Polskiego. Dużo zdrowia, zadowolenia i pomyślności, radości w życiu osobistym i rodzinnym, dużo dobroci od ludzi, promiennej pogody ducha oraz błogosławieństwa Bożego życzy Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy.

Nowe władze Sokolstwa Polskiego na Litwie

Dnia 15 grudnia 2016 roku w gimnazjum Jana Śniadeckiego w Solecznikach odbyło się walne sprawozdawczo-wyborcze zebranie TG ,,Sokół“ na Litwie. Na prezesa został wybrany dh Genadiusz Baranowicz, który dotychczas pełnił funkcje wice prezesa. Jak piszą (Potral - zw.lt/wilno-wilenszczyzna): „Gienadij Baranowicz jest znany w rejonie solecznickim jako uczestnik i organizator i zawodów sportowych. Jest on popularyzatorem dyscypliny sportowej ringo oraz prezesem Litewskiej Federacji Ringo. Baranowicz jest organizatorem m. in. biegu Biała Waka – Rudniki – Biała Waka, w którym biorą udział uczestnicy z całej Litwy. Na swoim koncie ma medal „Zasłużony dla sportu Litwy”. Dh Gienadij Baranowicz zastąpił dh Michała Sienkiewicza, który kierował gniazdem przez 25 lat. Dh Michałowi Sienkiewiczowi z kolei nadano tytuł honorowego prezesa TG „Sokół”. W tym miejscu serdecznie gratuluję i dziękujemy zacnemu wiarusowi Polskiego Sokolstwa na Litwie. Nowemu prezesowi i Zarządowi serdecznie gratuluję wyboru. Prowadźcie TG "Sokół" na Litwie ku chwale Polskiego Sokolstwa, które obchodzi w 2017 roku 150 Lat. Czołem !!! Dh Andrzej Bogucki, Bydgoszcz, 12.01.2017 r.

Wspomnienie o Pomniku „Kamieniu Memorialnym Pamięci Wydarzeń Marca 1981 w Bydgoszczy”

„W TYM GMACHU W DNIU 19 MARCA 1981 R. ZOSTAŁA WYRAŻONA WOLA OGÓŁU, BY PAŃSTWO STAŁO PRAWEM, A SPOŁECZEŃSTWO SPRAWIEDLIWIŚCIĄ, LUD ZAŚ UJĄŁ W SWE RĘCE CAŁOŚĆ DZIEDZICTWA NARODOWEGO”. Przypominam w tym miejscu słowa wybitnego bydgoszczanina Andrzeja Szwalbego, umieszczone jako inskrypcja na pomniku „Kamieniu Memorialnym Pamięci Wydarzeń Marca 1981 w Bydgoszczy”, odsłoniętym w 21.03.1998 r. Dlaczego przypominam te słowa ? Dlatego, że wielu publicystów od lat z przekąsem i kłamliwie pisze i twierdzi w różnych mediach, że ten pomnik to „Ząb Rulewskiego”. Ten pomnik to, „głaz kamień polny jest szorstki jak dłonie robotnika i rolnika” jak mawiał Jerzy Puciata autor projektu tego pomnika, którego wykonawcą jest firma Krzysztofa Gotowskiego. Kamień Memorialny Pamięci Wydarzeń Marca 1981 w Bydgoszczy nie jest poświęcony Janowi Rulewskiemu, ale wszystkim mieszkańcom Bydgoszczy wyrażonych w słowach Andrzeja Szwalbego. Dzień 19 marca 1981 r. w Bydgoszczy, to bardzo ważna data w dziejach naszego miasta. O tym dniu wszystkie główne światowe agencje prasowe i innych mediów przekazały światu informację o walce z reżymem komunistycznym robotników, rolników i inteligencji” w Bydgoszczy. Przypomnę też, że ówczesne władze bydgoskie torpedowały budowę pomnika, nie okazały wsparcia, nie tylko budowy pomnika ale i pomocy w publikacji materiałów konferencji naukowej. Konferencja naukowa, budowa pomnika, publikacje, są inicjatywą Stowarzyszenia Klub Bydgoski. Pomnik powstał dzięki szczodrobliwości mieszkańców Bydgoszczy. Na odsłonięcie tego pomnika przybyły tłumy bydgoszczan, pośród nich Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera ze swoim sztandarem. Z braku wsparcia przez władze miasta, książka została opublikowana dopiero trzy lata później i jest doskonałym źródłem dla tych, którzy pogubili się w nazewnictwie tego pomnika. W książce opublikowano referaty naukowców i głosy w dyskusji oraz Deklarację grupy założycielskiej Stowarzyszenia „Klub Bydgoski” wraz z listą sygnatariuszy. Zob. bliżej, Marzec 1981. Perspektywa „społeczeństwa obywatelskiego”. Materiały z sesji naukowej i uroczystości odsłonięcia kamienia memorialnego. Publikację do druku przygotował i wstępem opatrzył prof. dr hab. Adam Bezwiński, Zdjęcie na okładce Maciej Sas, Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, Bydgoszcz 2001, ss. 116. Wpis do książki Jerzego Puciaty – autograf: „Andrzejowi Boguckiemu, „Wielkiemu Sokołowi” i Przyjacielowi z serdecznym podziękowaniem i niezmierne zaangażowanie i współtworzenie Klubu Bydgoskiego, oraz za udział w naszej wspólnej pracy na rzecz przywracania prawdy o historii Bydgoszczy i Polski. Sciskam TWĄ DŁOŃ. Jerzy Puciata, Bydgoszcz 19.03.2001”. Wpis oryginalny, [w:] Marzec 1981. Perspektywa „społeczeństwa obywatelskiego”. Materiały z sesji naukowej i uroczystości odsłonięcia kamienia memorialnego. Publikację do druku przygotował i wstępem opatrzył prof. dr hab. Adam Bezwiński, Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, Bydgoszcz 2001, ss. 116. Autograf wpisu opublikowany w Sokół Pomorski 1(33)2001, s.3. Komitet Organizacyjny Stowarzyszenia „Klub Bydgoski” (budowy pomnika „Kamienienia Memorialnego Pamięci Wydarzeń Marca 1981 w Bydgoszczy” : Jerzy Puciata – przewodniczący, Adam Bezwiński, Andrzej Bogucki, Marek Chamot, Ewa Grzybowska Łukaszek, Krzysztof Gotowski, Maciej Obremski, Wiesław Warzocha, Jarosław Wenderlich. [w:] Okładka – str. III książki: Marzec 1981. Perspektywa „społeczeństwa obywatelskiego”. Materiały z sesji naukowej i uroczystości odsłonięcia kamienia memorialnego. Publikację do druku przygotował i wstępem opatrzył prof. dr hab. Adam Bezwiński, Instytut Wydawniczy „Świadectwo”, Bydgoszcz 2001, ss. 116. Tamże, Deklaracja grupy założycielskiej Stowarzyszenia „Klub Bydgoski” wraz z listą sygnatariuszy, s. 85-86. Foto: Odsłonięcie pomnika „Kamienienia Memorialnego Pamięci Wydarzeń Marca 1981 w Bydgoszczy”, 21 marca 1998 r. Zob. Sokół Pomorski Nr 1(18)1998, s. 1-2. Tam opublikowane zdjęcie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera ze swoim sztandarem. Wśród sokoląt m.in. Metropolita Gnieźnieński Arcb. Henryk Muszyński, Michał Joachimowski – wicewojewoda woj. bydgoskiego, Teresa Piotrowska – wojewoda woj. Bydgoskiego – członek TG „Sokół” II B-F, Ryszard Ciskowski PFA-USA, Andrzej Bogucki - prezes, Hanna Rogowska. Poczet sztandarowy Bartłomiej Bogucki, Roman Krężel, Jerzy Boniecki. Oprac. Andrzej Bogucki, Bydgoszcz dnia 12.01.2017 r.

Zmarła ŚP Ewa Haller de Hallenburg – Seniorka Rodu Hallerów de Hallenburg

Dotarła do nas niezwykle smutna wiadomość o śmierci Wielce Szanownej Druhny Ewy Haller de Hallenburg żołnierza Armii Krajowej, zasłużonej honorowej działaczki organizacji wielu środowisk patriotycznych m. in. solidarnościowych, żołnierskich, hallerczyków, sokołów, harcerzy, bibliotekarskich i muzealnych, matki chrzestnej sztandarów jednostek wojskowych. Odsłaniała pomniki i tablic poświęcone pamięci gen. Józefa Hallera i Hallerczyków, popularyzowała tematykę hallerowską w prasie i publikacjach naukowych. Działała na rzecz Towarzystwa Pamięci Generała Hallera i Hallerczyków w Jurczycach i w Bydgoszczy, Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce z siedzibą w Bydgoszczy do 2007 r., Towarzystwem Przyjaciół Hallerowa w Władysławowie, Stowarzyszeniem Weteranów Armii Polskiej w USA. Uczestniczyła w światowym IX. Zlocie Sokolstwa Polskiego – Bydgoszcz 2000. Współpracowała i wspierała przez wiele lat Stowarzyszenie Miłośników Tradycji „Mazurka Dąbrowskiego” w Gdańsku. Rodzinie, Rodowi Hallerów i Rodów Spokrewnionych, znajomym i przyjacielem, składamy i prosimy przyjąć nasze kondolencje oraz współczucie z powodu bliskiej naszemu sercu sokolicy Druhny Ewy Haller de Hallenburg, która poświęciła całe swoje uczciwe i pracowite życie dla wolności i niepodległości Rzeczypospolitej. Jesteśmy Jej bardzo wdzięczni za pracę patriotyczną, niepodległościową, żołnierską, kulturalno - sportową, którą zawsze traktowała jako służbę. W myśl naszych haseł „w zdrowym ciele zdrowy duch” oraz „Bóg – Honor – Ojczyzna” realizowała cele i była zawsze oddana Polsce. Niech spoczywa w pokoju z Bogiem. Druhna Ewa Haller de Hallenburg zmarła w dniu 13 stycznia 2017 roku w Katowicach. Pogrzeb odbędzie się w sobotę 21 stycznia o godzinie 12:00 w miejscowości Książ Wielki (województwo Małopolskie, powiat Miechów). Zostanie pochowana w krypcie kaplicy rodziny Hallerów, na cmentarzu w Książu Wielkim. Z sokolim Czołem! W imieniu Sokolstwa Polskiego Druh Andrzej Bogucki, Bydgoszcz, dnia 18.01.2017 r.

Czcigodna pogrążona w smutku rodzino, przyjaciele, znajomi i bliscy, sąsiedzi i koledzy. Ze czcią pochylamy dziś głowy nad ciałem i grobem naszej zmarłej Druhny Ewy Haller de Hallenburgby ją pożegnać w jej ostatniej drodze.

Szła przez życie, czyniąc dobrze.

Urodziła się w 1921 roku w Sieborowicach. Już we wrześniu 1939 roku włączyła się w struktury tajnego nauczania, ucząc dzieci języka polskiego, historii i religii. Po wysiedleniu przez Niemców z Poznańskiego, wraz z rodzicami bratem przejechała na Podlasie, a następnie pod Kraków, do rodziny, gdzie przebywała do końca wojny. Wstąpiła do AK i jako łączniczka, sanitariuszka i szyfrantka uczestniczyła w ruchu oporu. W czasie walk w okolicach Krakowa w 1944 roku pracowała z oddaniem w przyfrontowym punkcie sanitarnym, ratując rannych żołnierzy. Maturę zdała na tajnych kompletach w Krakowie. Po wojnie ukończyła studia na Wydziale Rolniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego i osiedliła się w Krakowie. Założyła rodzinę. W 1952 roku wraz mężem Cezarym Hallerem nakazem pracy władz komunistycznych zmuszona została do przeprowadzenia się – po raz kolejny wbrew swej woli – na Śląsk i zamieszkania w Bytomiu, z dala od rodziny i przyjaciół. Razem z mężem wychowała i wykształciła czwórkę dzieci. W Bytomiu, pracując w pionie kultury, wprowadzała szereg nowatorskich inicjatyw, między innymi autorskie, nowoczesne, audiowizualne Centrum Kultury i Informacji. Pod jej nadzorem w wielu innych miastach na Śląsku powstały podobne ośrodki. W okresie tworzenia struktur Solidarności powołana została do Komitetu Organizacyjnego NSZZ „Solidarność” w Bytomiu. Pozostała czynna zawodowo do 80 roku, a społecznie – do 91 roku życia. Wraz ze swym mężem Cezarym wspomagała harcerzy z Bielska w ich inicjatywie sprowadzenia prochów generała Józefa Hallera do Polski. Już jako wdowa, seniorka rodziny Hallerów, zaangażowała się w podtrzymywanie tradycji rodzinnych i patriotycznych tego zasłużonego dla Polski rodu, w działania przywracające prawdę historyczną i pamięć narodową związaną z postacią generała Józefa Hallera i innych znamienitych członków rodziny męża. Brała czynny udział w licznych inicjatywach patriotycznych organizowanych w kraju po roku 1989, między innymi we Władysławowie, w Kutnie, Pucku, Bydgoszczy, Chełmnie, Toruniu, Warszawie, Częstochowie, Krakowie, Szczecinie, Mariance. Patronowała jednostkom wojskowym, sokołom i harcerzom, którym nadano imię generała Józefa Hallera. Za swoją działalność otrzymała wiele wyrazów podziękowania i uznania m. in: w 1995 roku Medal Komisji Edukacji Narodowej, w 1995 roku odznakę Zasłużony dla Województwa Katowickiego, w 1997 roku Złoty Krzyż Zasługi , Zasłużonego Działacza Kultury, w 2000 roku medal za zasługi dla Miasta Bytomia, w 2000 roku medal za zasługi dla Sokolstwa Polskiego, Pierścień Generała Hallera Ligi Morskiej i Rzecznej, Zasłużony dla Województwa Katowickiego (1995), Medal Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Pucku (2000), w 2001 roku Laur Premiera Jerzego Buzka za wyjątkowe dokonania społeczne i zawodowe. Ostatnie cztery lata życia, po nieszczęśliwym upadku, to okres odpoczynku po wspaniale wypełnionym i spełnionym życiu. Przez całe swe długie, barwne, godne i często też bardzo trudne życie w swych działaniach kierowała się zawsze sercem, niezwykłym zaangażowaniem, troskliwością, gorliwością, prawością i honorem. Była człowiekiem o ponad przeciętnych cechach, objawiających się w każdym obszarze – uczuciowym, intelektualnym, zawodowym. Nie potrafiła przejść obojętnie obok osoby czy wydarzenia potrzebującego wsparcia. Zawsze z niezwykłym oddaniem otaczała pomocą członków swej rodziny –bliższej i dalszej, przyjaciół, znajomych, a także nieznajomych. Zawsze pełna poświęcenia i niespotykanej życzliwości. Wielu zawdzięcza Jej wiele. Była najukochańszą, najwspanialszą i wyjątkową Córką, Siostrą, Matką, Babcią i Prababcią. Osoby, które znalazły się w jej orbicie, darzyły ją głęboką estymą, podziwem i sympatią. Pozostanie dla rodziny i bliskich prawdziwym wzorem.

Jubileuszowe uroczystości 150 – Lecia Sokolstwa Polskiego w Łodzi

Dokładnie 7 lutego 2017 r., w 150. rocznicę założenia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lwowie, w reprezentacyjnym budynku Narodowego Banku Polskiego Oddział Okręgowy w Łodzi przy ul. Tadeusza Kościuszki 14, odbyły się zgodnie z planem Sokolstwa Polskiego, jubileuszowe uroczystości. W tym dniu pracownicy Narodowego Banku Polskiego Oddziału Okręgowego w Łodzi uroczyście zaprezentowali wprowadzoną do obiegu 27 stycznia 2017 r., nową srebrną lustrzaną monetę kolekcjonerską o nominale 10 zł. – „150. Rocznica Powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Moneta dostępna w nakładzie do 20 tys. egzemplarzy upamiętnia powstanie 7 lutego 1867 r. Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Rewers przedstawia wizerunek działacza Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w czamarze wraz z logo sokoła w locie z hantlą. Awers przedstawia dwóch ćwiczących sokołów. Autorem projektu stempla lustrzanego i monety jest znany i ceniony artysta, najlepszy polski projektant monet Robert Kotowicz, który m. in. jest zdobywcą pierwszego miejsca w międzynarodowym konkursie na medal upamiętniający Wejście Polski, Czech i Węgier  do  NATO (1999 r.) Pomysłodawcą wybicia monety był Damian Małecki, prezes TG „Sokół” w Lesznie, jednocześnie od 2013 r. Główny Koordynator Gniazd Sokolstwa Polskiego, który wraz z zespołem sokołów przygotował i prowadził działania organizacyjnie.

Jubileuszowe uroczystości, w reprezentacyjnym budynku Narodowego Banku Polskiego Oddział Okręgowy w Łodzi, rozpoczął i powitał przybyłych gości Marcin Krajewski – zastępca dyrektora, który zaprezentował piękną sokolą monetę. Narodowy Bank Polski w Warszawie reprezentowali Marta Runowska i Marek Michalski NBP - ekspert i koordynator sportu. Sokoli odśpiewali Marsz Sokołów Polskich - Ospały i gnuśny zgrzybiały ten świat. Całość prowadził Sławomir Kabza – główny specjalista, pełniący samodzielne stanowisko ds. Komunikacji Społecznej. Podczas jubileuszowych uroczystości Andrzej Bogucki, w imieniu Gniazd Sokolstwa Polskiego, serdecznie publicznie podziękował i pogratulował prof. Adamowi Glapińskiemu, z którym korespondował w sprawie wybicia monety sokolej, za zrozumienie doniosłości zasług dla Polski Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” i podjęcie decyzji o wybiciu monety.

Następnie odbyła się konferencja historyczna, podczas której zostały wygłoszone trzy wykłady: „150. lecie powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (Konrad Czernielewski, starszy kustosz w Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi), „Zarys dziejów Sokolstwa Polskiego 1867 – 2017 (Andrzej Bogucki, prezes Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy), 110. Lat Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zgierzu (Kazimierz Głowacki prezes honorowy TG „Sokół” w Zgierzu).

W trakcie jubileuszowych uroczystości 150 – Lecia Sokolstwa Polskiego nieoczekiwanie sokoli przeżyli moment wzruszenia za sprawą Zbigniewa Besteckiego potomka ze strony ojca działaczy sokolich w Zbarażu. Jerzy Bestecki, dziadek Zbigniewa Besteckiego był wieloletnim naczelnikiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zbarażu na obecnych polskich Kresach, uczestnik budowy budynku Sokolni. Rodzina Besteckich przeszła gehennę wysiedlenia przez Sowietów z Kresów. Rodzina Besteckich z narażeniem życia przechowywała w czasach reżymu komunistycznego sztandar Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zbarażu. Sztandar ten obecnie jest w posiadaniu wnuka naczelnika Zbigniewa Besteckiego z Łodzi, który przybył na jubileuszowe uroczystości wraz ze sztandarem. Sztandar z 1925 r. Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zbarażu, relikwia patriotyzmu i niepodległości Polski, wzniósł się wysoko na jubileuszowych uroczystościach 150. Lecia Sokolstwa Polskiego. Seniorzy Sokolstwa Polskiego ze wzruszeniem oddali hołd sztandarowi, który wszyscy ucałowali.

W programie jubileuszowych uroczystości, odbył się Turniej Tenisa Stołowego z okazji wybicia monety ku uczczeniu 150 - Lecia Sokolstwa Polskiego. Ta niesamowita impreza sportowa, jedyna chyba w świecie, odbyła się w pięknym budynku bankowym, który posiada  największą salę bankową w Europie. Gmach banku zbudowany w latach 1905-1908, otrzymał formę utrzymaną w duchu neorenesansowym z elementami zaczerpniętymi także z architektury klasycznej. Gmach, zbudowany eklektyczną fasadą nawiązującą do neorenesansu i neobaroku. W wystroju wnętrz można odnaleźć elementy secesyjne. Poniżej, wprost z ulicy do wnętrza wiedzie wejście przez niewielki stosunkowo portal zwieńczony trójkątnym naczółkiem. Dominantę stanowi wkomponowany w środkową oś frontowej fasady ryzalit zdobny w cztery pary kolumn w porządku jońskim z dużym oknem ozdobionym rzeźbionymi personifikacjami fortuny i handlu. Imponująco prezentuje się wnętrze budynku, mieści bowiem największą w kraju stylową bankową salę operacyjną (52 m długości o powierzchni ponad 10 arów i wysokości 10 metrów) z secesyjnymi elementami dekoracyjnymi, piękną stolarką. Właśnie w tej pięknej sali zostały ustawione zostały stoły i rozegrano Turniej Tenisa Stołowego z okazji wybicia monety ku uczczeniu 150 - Lecia Sokolstwa Polskiego. W meczach mistrzów zwyciężyli: I m. Adam Marczak – Miasto Łódź, II. m. Antoni Ferszowicz – TG „Sokół” Zgierz, III. m. - Marek Słomkowski – Narodowy Bank Polski.

Wspólnymi organizatorami jubileuszowych uroczystości 150 – Lecia Sokolstwa Polskiego w Łodzi były Narodowy Bank Polski Oddział Okręgowy w Łodzi i Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Zgierzu na czele z prezesem Eugeniuszem Szpakowskim. W tym roku jubileusz 110 – Lecia obchodzi też gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zgierzu. Toteż Urząd Miasta Zgierza, na jubileuszowych uroczystościach, reprezentował sekretarz Robert Chocholski. Uroczystościom towarzyszyła Wystawa 150. Lat Sokolstwa Polskiego, na której zaprezentowano dokumenty, pamiątki, zdjęcia, kroniki, puchary, medale okolicznościowe i sportowe. W jubileuszowych uroczystościach uczestniczyło 150 młodzieży sokolej i seniorów Sokolstwa Polskiego. Sokoli przybyli ze sztandarami z Mazowsza, Pomorza i Kujaw oraz Wielkopolski. Gospodarze jubileuszowych uroczystości zaprosili sokołów i gości na poczęstunek. Po uroczystościach jubileuszowych zostały wykonane wspólne zdjęcia. Autorzy zdjęć Michał Kociński i Sebastian Szwajkowski. Warto wspomnieć, że Radio Łódź przez tydzień przed uroczystościami prowadziło akcję edukacyjną na temat historii sokolstwa. Przez 5 dni codziennie zadawano słuchaczom po 3 pytania z historii „Sokoła”. Osoby, które otrzymały najwyższą ilość punktów otrzymały w nagrodę sokolą monetę okolicznościową. Radio Łódź także na żywo prowadziło wywiad z działaczami sokolstwa. Narodowy Bank Polski ponadto wydał drukiem, z okazji wybicia monety 150. Rocznica powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, okolicznościowy folderek, opracowany przez Damiana Małeckiego.

Na zakończenie dodam, że zawsze należy pamiętać i oddawać hołd wszystkim działaczom Sokolstwa Polskiego, licznych jego szeregów, członków - sokołów i sokolic oraz młodzieży sokolej, którzy w latach 1867-2017, przez 150. lat wspólnie tworzyli wielką rzeszę zastępów Gniazd Sokolich kochających Polskę. Silne fundamenty demokratycznej organizacji zawarte w idei sokolej, w zapisach i sercach oraz duszach członków, wytężona i wytrwała codzienna praca, wiara w Boga, patriotyzm oraz poświęcenie Ojczyźnie kształtują dominantę Sokolstwa Polskiego. Szczególnie należy pamiętać lata 1939-1988, kiedy to przez 50 lat sokoli tworzyli konspirację Gniazd Sokolich. To okres walki sokołów w różnych polskich formacjach wojskowych przeciw Niemcom i Sowietom o niepodległość Polski. Ten okres to też czas, kiedy to sokoli polscy byli mordowani i męczeni w różnych kacetach i łagrach. To okres, kiedy to rodzimi zdrajcy Polski zdelegalizowali Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół” w latach 1945-1948. Niektóre Towarzystwa legalne przetrwały do 1956 r. W tym czasie sokołów komunistyczna służba bezpieczeństwa prześladowała i więziła wielu sokołów. To okres, kiedy to Sokolstwo Polskie w Polsce i na polskich Kresach zostało okradzione z swojej własności, szczególnie setek budynków Sokolni, które członkowie budowali za swoje pieniądze, biorąc kredyty. Jeszcze 28 lat po 1989 r. sokoli nie odzyskali swojego majątku. Udało się to nielicznym gniazdom. Okres 1945-1988 to okres walki z rodzimą komunistyczną reakcją, która zdelegalizowała legalne demokratyczne gniazda sokole. To okres, w którym powstały i działały nielegalne konspiracyjne grupy Gniazd Sokolich. To właśnie członkowie tych grup konspiracyjnych walczyły na swój sposób z ideologią i reżymem komunistycznym. Do dnia dzisiejszego niektórzy historycy i publicyści pisząc o „Sokole” kończą swoje teksty na 1939 r. To karygodny błąd, brak szacunku dla poległych i zmarłych sokołów. To właśnie ci działacze Sokolstwa Polskiego zrzeszeni w konspiracyjnych Gniazdach Sokolich przez 50 lat zachowali ideę sokolą. To właśnie to pokolenie sokołów w 1989 r. wysoko wzniosło sztandary Sokolstwa Polskiego, zalegalizowało już w wolnej Polsce Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół” i przekazało sztandary i ideę następnemu pokoleniu, które to znowu obecnie w 2017 r. przekazuje ideę sokolą obecnej polskiej młodzieży zorganizowanej w Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół”. Gniazda Sokole były zawsze i będą nadal twierdzami Rzeczpospolitej Polskiej. Czołem !!!

Andrzej Bogucki, Bydgoszcz 10.02.2017 r.
150-lecie założenia polskiego „Sokoła” we Lwowie w 1867 r. Výročí polského Sokola (red.), Časopis České obce sokolské SOKOL Únor 2017, s. 5 (SOKÓŁ – miesięcznik Czeskiego Związku (Gminy) Sokolstwa Nr 2/2017, s. 5.) Sokol v Polsku oslavil  počátkem letošního roku 150. výročí založení první sokolské organizace na (tehdejším) polském území – vznikla 7. Února 1867 ve Lvově.  Bogucki Andrzej, 150-lecie Sokolstwa Polskiego, Akant – miesięcznik literacki, 3(250)2017, s. 9. Bogucki Andrzej, Uczczono 150. rocznicę Sokolstwa Polskiego, Magazyn Wileński, 2/2017, s. 20-21.

Światowy Zjazd Związków Sokołów Polskich

Światowy Zjazd Związków Sokołów Polskich w dniu 9.10.1991 r.  w Poznaniu, na który pierwszy raz po wojnie, po latach konspiracji Sokolstwa Polskiego w latach 1939-1988, zjechały się w liczbie 200 sokołów delegacje: Związku Sokołów Polskich w Ameryce (PFA-USA), Związek Sokołów Polskich w Wielkiej Brytanii, polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Niemczech, polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Litwie oraz Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Na tym Zjeździe Związków, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, został UZNANY ZA JEDYNY OFICJALNY ZWIĄZEK SOKOŁÓW w POLSCE, jednocześnie ZTG „Sokół” w Polsce został odznaczony pieczęcią oficjalną PFA-USA „The Official Falcons Seal”. W 1996 r. ZTG „Sokół” podjął starania o przyjęcie do Światowego Związku Sokolstwa z siedzibą w Pradze. Światowa Rada Sokolstwa w dniu 3.07.1998 r. przyjęła ZTG „Sokół” w Polsce do Światowego Związku Sokolstwa - SVĚTOVÝ SVAZ SOKOLSTVA - World Sokol Federation, jako jedyną organizację sokolą w Polsce. ZTG „Sokół” w Polsce jest członkiem do dnia dzisiejszego. Rada Odrodzenia Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce w Krakowie nigdy nie była i nie jest członkiem powyższych uznawanych struktur sokolich w świecie. Zob. bliżej, Bogucki Andrzej, Światowy Zjazd Związków Sokołów Polskich – Poznań 9 października 1991, Warszawa – Bydgoszcz, ss. 26. Tenże, 10. Rocznica Światowego Zjazdu Związków Sokołów Polskich – Poznań, 9.10.1991, [w:] Sokół Pomorski Nr 4(33)2001.

Konferencja, 120-lecie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Wiedniu

Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy. Szanowny Pan, Dr Aleksander Korybut – Woroniecki Konsul Generalny Rzeczpospolitej Polskiej w Austrii, Szanowny Druh, Prezes Mgr Lech Krawczyk – Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół Polski 1896” w Austrii, Szanowni Panowie, Profesorowie Wykładowcy, Organizatorzy oraz Uczestnicy I. Konferencji Prezentującej Ruch Sokoli w Polsce i na Emigracji, Szanowny Pan, Kamil Klimczak Asystent Pana Tomasza Rzymkowskiego Posła RP. Mam ogromny zaszczyt i honor podziękować i pogratulować wszystkim osobom, które przyczyniły się do zorganizowania tak bardzo potrzebnej  I. Konferencji Prezentującej Ruch Sokoli w Polsce i na Emigracji. Dziękuję wszystkim sokolim Czołem! Jestem bardzo zadowolony, że konferencja odbywa się w Republice Austrii w roku powstania 150-lecia Sokolstwa Polskiego oraz 120-lecia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Wiedniu. W tym miejscu przypomnę, że czeskie i polskie Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół” powstały w latach 1862 i 1867 w liberalnym i wolnościowym państwie jakim była Monarchia Austro-Węgier państwo związkowe, które było wielonarodową monarchią konstytucyjną. Rok 2017 jest bardzo ważnym dla Sokolstwa Polskiego, ponieważ obchodzimy 150-lecie działalności Sokolstwa Polskiego, które zostało 10.02.2017 r. upamiętnione w uchwale Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej. W Wiedniu upamiętniamy 120-lecia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w tym pięknym mieście. Ponadto obchodzimy Rok 2017: Rokiem Tadeusza Kościuszki, Rokiem Sokolego Generała Józefa Hallera, Rokiem Błękitnej Armii, Rokiem Sokoła Mariusza Zaruskiego, Rokiem Sokoła Adama Asnyka polskiego poety i dramatopisarza w czasie powstania w czasie powstania styczniowego członek Rządu Narodowego. Sokolstwo Polskie opracowało m. in. wspólnie z Senatorami RP adw. Piotrem Andrzejewskim i prof. Janem Żarynem program obchodów Roku 2017. Koordynatorem Sokolstwa Polskiego jest Damian Małecki – prezes TG „Sokół” w Lesznie. Zwracam się ogromną prośbą, szczególnie do naukowców i decydentów, o wspieranie i podejmowanie szerszych w badań naukowych na temat Sokolstwa Polskiego, organizacji demokratycznej, niepodległościowej, patriotycznej, wychowawczej i sportowej, tak bardzo zasłużonej dla tożsamości narodowej Polaków oraz naszego wkładu w dziedzictwo kultury światowej. Pomimo takiej obszernej działalności tej zasłużonej organizacji dotąd nikt z naukowców nie opracował ani syntezy, ani nawet całościowej monografii Sokolstwa Polskiego za lata 1867-2017. Źródeł i opracowań zachowało bardzo dużo. Jednak proszę o opracowanie dziejów sokolstwa rzetelne, z krytyką historyczną źródeł. Jak dotąd informacje o dziejach sokolstwa znajdują się w niewielu podręcznikach szkolnych. Kompromitacją polskiej nauki są niektórzy „historycy pseudo naukowcy” zajmujący się w badaniem dziejów sokolstwa po 1989 r., którzy w czasach komunistycznych pisali ideologiczne książki wychwalający ten sowiecki reżym. O pomstę do nieba woła to, że na ich „autorytet” powołują się urzędnicy z Urzędu Do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Posiadamy dowody deprecjonowania zasług Sokolstwa Polskiego w latach 1939-1988, przez niesprawiedliwą ocenę i lekceważące odniesienia, przez określanie urzędy państwowe i instytucje, a nawet środowiska historyczne.  Poniżej cytuję syntetycznie słowa moich wypowiedzi i wieloletniego domagania się o PAMIĘĆ O SOKOŁACH POLSKICH, o rzetelne naukowe opracowania. Szczególnie należy pamiętać lata 1939-1988, kiedy to przez 50 lat sokoli tworzyli konspirację Gniazd Sokolich. To okres walki sokołów w różnych polskich formacjach wojskowych przeciw Niemcom i Sowietom o niepodległość Polski. Ten okres to też czas, kiedy to sokoli polscy byli mordowani i męczeni w różnych kacetach i łagrach. To okres, kiedy to rodzimi zdrajcy Polski zdelegalizowali Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół” w latach 1945-1948.  Niektóre Towarzystwa legalne przetrwały do 1956 r. W tym czasie sokołów komunistyczna służba bezpieczeństwa prześladowała i więziła wielu sokołów. To okres, kiedy to Sokolstwo Polskie w Polsce i na polskich Kresach zostało okradzione z swojej własności, szczególnie setek budynków Sokolni, które członkowie budowali za swoje pieniądze, biorąc kredyty. Jeszcze 28 lat po 1989 r. sokoli nie odzyskali swojego majątku. Udało się to nielicznym gniazdom. Okres 1945-1988 to okres walki z rodzimą komunistyczną reakcją, która zdelegalizowała legalne demokratyczne gniazda sokole. To okres, w którym powstały i działały nielegalne konspiracyjne grupy Gniazd Sokolich. To właśnie członkowie tych grup konspiracyjnych walczyły na swój sposób z ideologią i reżymem komunistycznym. Zapomina się też w opracowaniach, że Sokolstwo Polskie posiada swoje zasługi w pracy dla III Rzeczypospolitej w latach 1989-2017 to znaczy, że działa już 28 lat, czyli dłużej niż w latach II Rzeczpospolitej. Sokolstwo Polskie powstało w 1867 r., istnieje 150 lat, a do dnia dzisiejszego niektórzy historycy i publicyści pisząc o „Sokole” kończą swoje opracowania i teksty na 1939 r. To karygodny błąd, brak szacunku dla poległych i zmarłych sokołów. To właśnie ci działacze Sokolstwa Polskiego zrzeszeni w konspiracyjnych Gniazdach Sokolich przez 50 lat zachowali ideę sokolą. To właśnie to pokolenie sokołów w 1989 r. wysoko wzniosło sztandary Sokolstwa Polskiego, zalegalizowało już w wolnej Polsce Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół” i przekazało sztandary i ideę następnemu pokoleniu, które to znowu obecnie w 2017 r. przekazuje ideę sokolą obecnej polskiej młodzieży zorganizowanej w Towarzystwa Gimnastyczne „Sokół”. Gniazda Sokole były zawsze i będą nadal twierdzami Rzeczpospolitej Polskiej. Czołem !!! Dr Andrzej Bogucki – prezes, Bydgoszcz – Wiedeń 14.02.2017 r.

Pożegnanie ppłk. Bogdana Zapalskiego żołnierza, oficera Wojska Polskiego, Marszałka Bractwa Inflanckiego, zasłużonego Sokoła, pedagoga i globtrotera

Dnia 19 lutego 2017 r. zmarł masz kolega ppłk Bogdan Zapalski, oficer Wojska Polskiego, Marszałek Bractwa Inflnckiego, działacz organizacji patriotycznych: Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera, globtrotera, działacza krajoznawczego członka Koła Przewodników Turystycznych i Pilotów Wycieczek PTTK w Bydgoszczy. Pogrzeb odbył się 23 lutego 2017 r. na cmentarzu ewangelickim przy ul. Zaświat w Bydgoszczy. Uroczystości pogrzebowe odbyły się zgodnie z ceremoniałem Wojska Polskiego z udziałem kompanii Wojska Polskiego. Mowy żałobne wygłosili w imieniu kadry oficerskiej płk. Józef Palewicz i Stefan Pastuszewski w imieniu Rady Miasta Bydgoszczy, Wielki Mistrz  Bractwa Inflanckiego.  Na uroczystości pogrzebowe przybyły liczne tłumy bydgoszczan, rodzina, oficerowie WP, Bracia Inflanccy, sokoli, turyści i krajoznawcy z PTTK, pedagodzy i nauczyciele oraz uczniowie szkół. Poniżej słowa wygłoszone przez płk Józefa Palewicza.  Nie ma wśród nas już śp. Bogdana Zapalskiego. Przegrał z chorobą nowotworową, z którą walczył od ponad 15 miesięcy. Przeżył tylko 72 lata, a miał przed sobą jeszcze wiele wyzwań. Urodził się w małej wiosce Redlin leżącej między Warszawą a Radomiem. Był najmłodszym z trojga rodzeństwa siostra i brat byli od Bogdana dużo starsi. Szkołę podstawową ukończył w pobliskich Wyśmierzycach a liceum ogólnokształcące w Białobrzegach nad Pilicą .Uczył się bardzo dobrze. Po zdaniu egzaminów na studia w Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie odbył roczne przeszkolenie wojskowe w JW. 4808 w Gołdapi. Bywał potem w tej jednostce na spotkania koleżeńskich „po latach”. Na WAT studiował dość elitarny kierunek: wydział cybernetyki wojskowej uzyskując stopień podporucznika  i tytuł magistra inżyniera cybernetyki wojskowej. Po skończeniu studiów w 1969 roku  przybył do Bydgoszczy celem pełnienia dalszej służby wojskowej. Pracował w Zespole Informatyki Pomorskiego Okręgu Wojskowego w latach 1969 – 1992. W 1970 roku zawarł związek małżeński z Barbarą Wędrowską. Córka Paulina jest pracownikiem naukowym, a zięć Przemysław oficerem. Mają dwoje wnucząt. Bogdan był troskliwym mężem , ojcem, dziadkiem. Był człowiekiem mądrym, skromnym i bardzo pracowitym. Miał talent i zamiłowanie do nauki języków obcych, uzyskując kolejne certyfikaty ich znajomości.  Języki rosyjski i angielski opanował biegle a języki niemiecki, francuski, hiszpański i  esperanto w stopniu zaawansowanym. Ukończył pięć podyplomowych studiów w tym dwa wojskowe: Na Akademii Obrony Narodowej w Warszawie kierunek dyplomacja i służba zagraniczna, W USA (Monterey, Kalifornia) kierunek zarządzanie systemami obronnymi, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu teorię systemów zarządzania. W Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy kierunek turystyka, na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy pedagogikę ( będąc już w rezerwie). Od 1993 do 1998 roku pełnił służbę w wydziale ds. inspekcji i wizyt zagranicznych Sztabu POW. Uczestniczył we wprowadzaniu Polski do struktur NATO. Był też inspektorem ds. kontroli rozbrojenia w Europie. Uczestniczył w trzech misjach wojskowych ONZ: UNEF-2 w Egipcie jako tłumacz, UNIMOG w Iraku jako obserwator wojskowy,  UNIFIL w Libanie jako zastępca dowódcy kontyngentu. Przeszedł na emeryturę w 1998 roku.  Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, medalami resortowymi  i medalem w służbie Pokoju za udział w misjach ONZ. Pracował jako nauczyciel języka angielskiego, m.in. w Szkole Podstawowej 29 im. Wacława Wawrzyniaka W Bydgoszczy, Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy. Działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” II Bydgoszcz- Fordon im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy, uczestnik IX. Zlotu Sokolstwa Bydgoskiego – Bydgoszcz 2000. Brał udział jako współorganizator i aktywny działacz Bractwa Inflanckiego w organizacji wypraw na Inflanty, autor licznych artykułów syntetycznych na temat polityki militarnej krajów sąsiadujących z Polską, szczególnie z Białorusią, Rosją, Litwą, Litwą, oraz Ukrainą,  Łotwą i Estonią. Zainteresowania Bogdana: - turystyka (posiadał aktualne certyfikaty pilota wycieczek zagranicznych i przewodnika     terenowego województwa Kujawsko-Pomorskiego dla grup obcojęzycznych) - podróże służbowe i prywatne zwiedził ponad 70 krajów świata, - praca z komputerem, - polityka, sport, działka, TV itp. – ogólnopolskie teleturnieje. Działał aktywnie w wielu klubach KTP Piętaszki, Wędrownik, pilotach i przewodnikach PTTK, Podróżnikach w Bydgoszczy, gdzie od wielu lat mieszkał. Organizował i wykładał na Uniwersytecie Trzeciego Wieku  i w Bractwie Inflanckim (spotkania , wyjazdy, publikacje). Wszystkim przeżywającym tragiczną stratę Bogdana, szczególnie najbliższym żonie, córce , zięciowi, Rodzinie wyrażam serdeczne współczucie. Żegnaj Drogi Bogdanie, pozostaniesz na zawsze w naszej pamięci. Odpoczywaj w pokoju. Cześć Twojej pamięci. Józef Palewicz, Bydgoszcz, dnia 23.02.2017 r.

Bydgoskie Obchody Dnia Pamięci Żołnierzy Niezłomnych

Główne uroczystości Bydgoskich Obchodów Dnia Pamięci Żołnierzy Niezłomnych zostały zorganizowane 28 lutego 2017 roku. Na zaproszenie, Bartosza Kownackiego Sekretarza Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej i Mikołaja Bogdanowicza Wojewody Kujawsko – Pomorskiego, w uroczystościach uczestniczyła delegacja Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego i Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera na czele z prezesem. W Kościele Garnizonowym p.w. Matki Bożej Królowej Pokoju odprawiona została Msza św. w intencji Żołnierzy Niezłomnych, poświęcono kamień węgielny pod budowę pomnika Żołnierzy Niezłomnych w Bydgoszczy.  Honorowym przewodniczącym budowy pomnika jest mjr Alojzy Gładykowski, prezes bydgoskiego okręgu ŚZŻ AK. Pracami kieruje pomysłodawca i przewodniczący Józef Żernicki. Wiceprzewodniczącym jest dr Marek Szymaniak, historyk w Delegatury IPN, a sekretarzem radna Grażyna Szabelska. Członkiem komitetu jest prezes CINSP dr Andrzej Bogucki. Została też odsłonięta Tablica Pamiątkowa. Pan Bartosz Kownacki w towarzystwie Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych gen. bryg. Dariusza Łukowskiego, odsłonił tablicę pamiątkową poświęconą pamięci Żołnierzy Niezłomnych, która następnie została poświęcona przez Dziekana Dekanatu Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych ks. kanonika płk. Zenona Surmę. Oddano hołd Żołnierzom Wyklętym, zwanym również Niezłomnymi. W Mszy św. i w gali w Filharmonii Pomorskiej uczestniczyli Sekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Pan Bartosz Kownacki, Wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz, Generał brygady Dariusz Łukowski, szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych, prof. Mirosław Golon dyrektor IPN Oddział Gdańsk i Edyta Cisewska naczelnik delegatury IPN w Bydgoszczy, Fundatorzy Tablicy Pamięci Żołnierzy Niezłomnych, Przedstawiciele Żołnierzy Niezłomnych, Urzędu Miasta Bydgoszczy, dowódcy Jednostek Wojskowych Garnizonu Bydgoszcz, przedstawiciele władz rządowych, wojewódzkich i samorządowych, parlamentarzyści, radni, kombatanci różnych formacji niepodległościowych i solidarnościowych, sokoli, harcerze, uczniowie klas mundurowych w Bydgoszczy rodziny bohaterów oraz uczniowie bydgoskich szkół. Przybyli weterani Stowarzyszenia Idee „Solidarności” na czele z prezeską Barbarą Wojciechowską i Stowarzyszenie Osób Represjonowanych w PRL Przymierze z prezesem Janem Raczyckim. Uroczystości uświęciły sztandary organizacji patriotycznych i kombatanckich na czele ze sztandarem Wojska Polskiego. Wieczorem w Filharmonii Pomorskiej odbyła się uroczysta gala organizowana przez Sekretarza Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Bartosza Kownackiego i Wojewodę Kujawsko-Pomorskiego Mikołaja Bogdanowicza. Prelekcję historyczną o Żołnierzach Wyklętych wygłosił dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku prof. dr hab. Mirosław Golon. Koncertowi towarzyszyła wystawa oraz pokaz sprzętu wojskowego przed budynkiem Filharmonii Pomorskiej. Po części oficjalnej rozpoczął się pełen ducha patriotyzmu koncert przygotowany przez Orkiestrę Wojskową z Bydgoszczy oraz Chór Akademicki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Przez moment pojawili się również dwaj bardowie Leszek Czajkowski i Paweł Piekarczyk, którzy swoje utwory zaprezentowali przy akompaniamencie wojskowej orkiestry symfonicznej. Koncertem Wojskowej Orkiestry z Bydgoszczy pod batutą dowódcy-Kapelmistrza mjr. Dominika Sierzputowskiego. Koncert orkiestry wojskowej był na najwyższym poziomie, zagrała piękne polskie wojskowe, patriotyczne utwory oraz ,,Hymn poległych” Johna Williamsa skomponowany specjalnie dla filmu ,,Szeregowiec Ryan”.  Po zakończeniu uroczystej Gali, Bartosz Kownacki Sekretarza Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej i Mikołaj Bogdanowicza Wojewody Kujawsko – Pomorskiego zaprosili na Raut w Sali foyer Filharmonii Pomorskiej. Bydgoszcz, dnia 2.03.2017 r. (alb)

W jedności siła! - Idee Sokolstwa na pocztówkach ze zbiorów MSiT

Z okazji 150 rocznicy powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w siedzibie Muzeum odbył się 7 marca b.r. wernisaż wystawy „W jedności siła”. Zaprezentowano na niej 62 powiększenia pocztówek i ok. 400 oryginalnych kart z końca XIX i XX wieku ukazujących historię tej organizacji. Najstarsza pocztówka, która została pokazana na wystawie pochodzi z 1898 roku i przedstawia gmach Sokoła w Stanisławowie. Wystawa prezentuje powstanie T.G. „Sokół” na ziemiach polskich pod zaborami i na obczyźnie, rozwój tego ruchu i ludzi, którzy się do niego przyczynili, idee i symbole sokolstwa, zloty oraz szeroko zakrojoną działalność kulturalno-oświatową gniazd sokolich. Obejmuje dzieje sokolstwa polskiego od XIX do XXI wieku i wiele innych aspektów z tym związanych. Na wystawie przedstawiamy kilkadziesiąt pocztówek w dużym formacie, które ukazują historię sokolstwa polskiego. W gablotach zaprezentowano ok. 400 oryginalnych pocztówek czeskich i polskich z lat 1897‒2006. Zdecydowana większość to pocztówki wydane do 1939 roku, pozostałe ukazują działalność „Sokoła” po wojnie i współcześnie. Przybyłych gości powitał Tomasz Jagodziński dyrektor Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Wydarzenie to swoją obecnością zaszczycili prezesi i członkowie Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” z Polsce i Czech, m.in. druh Jiří Němec z Frýdek-Místek, druh Konrad Firlej – Prezes T.G. „Sokół” z Krakowa, druh Andrzej Bogucki - Prezes Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego Bydgoszcz – Fordon, druh Zbigniew Okorski – Prezes T.G. „Sokół” Warszawa, druh Jan Dominik Członkowski - prezes TG „Sokół” Brwinów, druh Ryszard Kapała – Prezes Sokoła Ropczyce, druh Jan Bobulski – Wiceprezes i założyciel gniazda T.G. „Sokół” w Ropczycach, druh Józef Zaskalski – prezes T.G. „Sokół” w Mielcu, druh Wojciech Janczar - T.G. „Sokół” Mielec, druhna Elżbieta Wyrwicka – T.G. „Sokół” Gdańsk, druh Jerzy Marczyński – naczelnik „Sokoła” w Zgierzu oraz inni znamienici goście, m.in. Alicja Śledziewska, córka najstarszego żyjącego Sokoła – Zygmunta Śledziewskiego (103 lata), Tadeusz Wróblewski – prezes Polskiego Związku Kajakowego, członkowie Rady Muzeum: prof. Wojciech Zabłocki, Jerzy Jakobsche, Barbara Rogalska, a także sympatycy „Sokoła” - Krystyna Maria Wilczek z Londynu, Andrzej Frajndt z zespołu wokalnego Partita, Ireneusz Chmurzyński – artysta plastyk, Prezes Fundacji „Centrum Edukacji Olimpijskiej” Kajetan Hądzelek z małżonką oraz harcerze 44 MDH-y „Sokół” z Sulejówka. Na uroczystości głos zabrali: druhna Elżbieta Wyrwicka – T.G. „Sokół” w Gdańsku, dr Jerzy Chełmecki - AWF Warszawa. O kondycji współczesnego sokolstwa mówili druhowie: Zbigniew Okorski – Prezes T.G. „Sokół” w Warszawie, Konrad Firlej – Prezes T.G. „Sokół” w Krakowie, Andrzej Bogucki - Prezes Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego Bydgoszcz – Fordon. Serdecznie zapraszamy Państwa do zwiedzenia wystawy czynnej do 21 maja 2017 r. w Galerii Północnej na parterze Centrum Olimpijskiego. Wystawie towarzyszy katalog W jedności siła! Idee Sokolstwa na pocztówkach ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, do nabycia w sklepiku Muzeum oraz w sprzedaży internetowej. Autor i komisarz wystawy: Barbara Mikocka, kustosz Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Źródło – Portal Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Dostęp 9.03.2017.

Marszałek Alicja Grześkowiak Honorowa Sokolica odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności

Jak co roku sokoli fordońscy uczestniczyli w obchodach Bydgoskiego Marca 1981. Dnia 19 marca 2017 roku zostały zorganizowane główne uroczystości pod kierunkiem Pana Mikołaja Bogdanowicza Wojewody Kujawsko Pomorskiego. Przybyli liczni byli działacze opozycji demokratycznej oraz przedstawiciele solidarnościowych środowisk patriotycznych, posłowie i samorządowcy, ludzie nauki. „- Wydarzenia bydgoskie odbiły się echem w krajach bloku wschodniego, a także zainteresowały opinie i władze państw zachodnich. Spotkały się również z interwencją papieża Jana Pawła II. O randze tych wydarzeń może świadczyć to, że weszły do podręczników historii Polski – o znaczeniu Bydgoskiego Marca przypomniała Edyta Cisewska, naczelnik Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy”. Prezes TG „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera został zaproszony na piękną uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności, która odbyła się 20.03.2017 r. w Sali Malinowej Hotelu Pod Orłem w Bydgoszczy. Pośród odznaczonych była Marszałek Senatu RP prof. dr hab. Alicja Grześkowiak, która jest członkiem honorowym Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Inowrocławiu – Mątwach. Pani Grześkowiak mieszka w Toruniu, pochodzi ze Lwowa, stąd jej sentyment pozostał do sokolstwa do dziś. Nadanie członkostwa honorowego odbyło się z inicjatywy zarządu TG „Sokół” Inowrocław – Mątwy, którego prezesem był ŚP Henryk Łada, wiceprezes ZTG „Sokół” w Polsce. Podczas rozmowy z Panią prof. Alicją Grześkowiak poinformowałem o obchodach 150-lecia Sokolstwa Polskiego i zapoznałem z programem sokolich obchodów. Pani Marszałek bardzo się ucieszyła, że tak wielu młodych obecnie włącza się w działalność sokolą. Wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności, przyznanych przez prezydenta RP Andrzeja Dudę dokonał prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Jarosław Szarek. 33 osoby z różnych stron Polski, w tym dwie pośmiertnie, otrzymały postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy Krzyże Wolności i Solidarności. W wolnej chwili miałem możliwość rozmowy z prezesem IPN Jarosławem Szarkiem, przedstawiłem mu krótko stan badań historycznych nad dziejami sokolstwa, oraz zachęciłem go aby IPN dążył do zaplanowania programów badawczych w celu opracowania przeszłości Sokolstwa Polskiego szczególnie okresu 1939-1988. Dodam, że dr Jarosław Szarek doskonale orientuje się o przeszłości i teraźniejszości działań Sokolstwa Polskiego, życzył nam sokołom udanych obchodów 150-lecia Sokolstwa Polskiego. Po uroczystościach odbyło się w Sali Kolumnowej Hotelu Pod Orłem spotkanie towarzyskie odznaczonych i byłych opozycjonistów z przedstawicielami władz państwowych. Andrzej Bogucki, Bydgoszcz, dnia 24.03.2017 r.

Półtora wieku Sokolstwa Polskiego

 „Ta organizacja ma ogromne zasługi dla Polski. Stała się bowiem zaczątkiem Armii gen. Józefa Hallera. M. in. mój dziadek służył w Armii Hallera. Spośród 20 tysięcy Polaków, którzy zgłosili się do armii polskiej w USA większość z nich należała do „Sokoła”. To byli ochotnicy, co podkreślam” - mówi dr Andrzej Bogucki, Prezes Honorowy Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. W tym roku Sokolstwo Polskie obchodzi piękną rocznicę – 150-lecie powstania. Co Pan uważa za największe osiągnięcie organizacji w  XIX wieku i w 20-leciu międzywojennym? - Bardzo trudno odpowiedzieć na to pytanie, bo – jak pan przecież zaznaczył – historia Sokolstwa Polskiego obejmuje półtora wieku. Jako historyk, który napisał kilka książek o „Sokole”, często denerwuję się, gdy historycy lub publicyści piszą, że Sokolstwo powstało przy końcu XIX wieku, lub coś w tym rodzaju, i niewiele więcej. W najlepszym wypadku kończą zapisem, że historia Sokolstwa Polskiego zakończyła się w 1939 r. Dla mnie najbardziej zaniedbanym okresem dziejów „Sokoła” jest okres 1939 – 1989. Aby jednak zrozumieć tę organizację, należy powiedzieć o jej strukturze oraz działaniu w różnych zaborach. Wszystko zaczęło się w Czechach w 1862 r., gdzie „Sokół” miał charakter anty-habsburski. Zakładał, że należy wychować dobrych obywateli poprzez rozwój zarówno fizyczny, jak i duchowy. Wtedy nastąpiła próba przeszczepienia tej idei na grunt polski. Tego samego roku Czesi przyjechali do Poznania, aby pomóc w założeniu polskiego „Sokoła”. Pamiętajmy jednak, że wtedy w Królestwie już zanosiło się na powstanie, a Prusacy współpracowali z Rosją i nie pozwolili na założenie tej organizacji. Udało się natomiast w Galicji, gdy w zaborze austriackim nastąpiła polityczna odwilż. A dlaczego właśnie sokół stanowi godło organizacji? - Chciano przyjąć godło Orła Białego, ale to byłoby za dużo dla Austriaków - symbol niepodległej Polski, toteż przyjęto sokoła. Jakie środowiska polityczne zakładały „Sokoła”? - Byli to demokraci i konserwatyści. Z pierwszego ugrupowania należy wymienić redaktora Jana Dobrzańskiego, to był „sokół nad sokoły”. W ogóle dziennikarze i publicyści odegrali bardzo dużą rolę w rozwijaniu idei i organizacji ruchu sokolego. Dawali siłę przebicia. Z kolei z konserwatystów działał syn Aleksandra Fredy – Jan Aleksander. Poza nimi w organizacji brali udział lekarze, wykładowcy, drobnomieszczaństwo, studenci. Ogólnie można powiedzieć, że była to organizacja warstw średnich. Robotnicy wówczas nie przystępowali, przybyli później - w okresie międzywojennym. A jak się przedstawiała struktura? - Sokół powstał najpierw we Lwowie 7 lutego 1867 r. Dopiero po 20 latach zaczęły powstawać następne gniazda, między innymi w Galicji. Został założony tam Związek Polskich Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Austrii. „Polskich” w odróżnieniu od czeskich. Co ciekawe, takie organizacje zaczęły powstawać w państwach słowiańskich – np. Chorwacji, Słowacji, później już w zjednoczonej Jugosławii. Także w Rosji, ale dopiero po 1905 r., przedtem władze carskie nie zezwalały. Czy idea ta przeszła również do Polaków zamieszkałych w innych krajach? - Tak, w 1887 r. powstał Związek Sokołów Polskich w Ameryce, głównie spośród emigrantów z Galicji, skąd ludzie masowo emigrowali do Stanów za chlebem. Istnieje do dzisiaj i nazywa się Polish Falcon of America. Jestem jedynym w Polsce kawalerem Złotego Krzyża Legii Honorowej Sokolstwa Polskiego w Ameryce. Ta organizacja ma ogromne zasługi dla Polski. Stała się bowiem zaczątkiem Armii gen. Józefa Hallera. M. in. mój dziadek służył w Armii Hallera. Spośród 20 tysięcy Polaków, którzy zgłosili się do armii polskiej w USA większość z nich należała do „Sokoła”. To byli ochotnicy, co podkreślam. Wspierał ich Polski Biały Krzyż. Przewieziono ich z Kanady przez USA do Francji, gdzie Armia Gen. Hallera rozwinęła się i osiągnęła stan prawie 80 tys. żołnierzy. Po przybyciu do Polski w 1919 r. wzięli udział w walkach z Ukraińcami i w wojnie z bolszewikami, przejmowali Pomorze, gdzie w Pucku 10 lutego 1920 r. odbyły się zaślubiny Polski z Morzem. Do dziś istnieje w USA Polish Falcons, polonijna organizacja zrzeszająca 30 tys. sokołów, wydają sokole pismo „Polish Falcon”. Podkreślił Pan charakter ochotniczy tej armii. Dlaczego? - Polacy do polskiego wojska wstępowali ochotniczo, nie mieli przywilejów. Smutnym było to, że ochotnicy nie mieli żadnych praw przysługujących żołnierzom amerykańskim z poboru. Rodziny tych, którzy zginęli nie otrzymały żadnych rent, nie istniała też dla nich opieka, a wielu wróciło ciężko rannych lub stało się kalekami, niektórzy stali się chorzy psychicznie. Ale Polacy w USA samodzielnie się zorganizowali i założyli Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej, które zajęło się nimi, by mogli przeżyć. SWAP działa w USA do dziś, oczywiście ma nowe cele programowe. SWAP w USA wydaje świetne pismo „Weteran”. Wspomniał Pan Prezes o zaborze pruskim, gdzie władze zaborcze nie pozwoliły przed 1867 r. na założenie polskiej organizacji sokolej. A później? - Pierwsze gniazdo na ziemiach polskich pod zaborem pruskim powstało dzięki adwokatowi Maksymilianowi Gruszczyńskiemu z Inowrocławia, do którego docierały pisma sokole. Nawiązał on kontakt z lwowiakami i założył gniazdo w 1884 roku. W dwa lata później powstały gniazda w Bydgoszczy, Poznaniu i Szamotułach, następnie w 1894 r. w Toruniu, Gdańsku, Grudziądzu. W Grudziądzu sokołem został red. Wiktor Kulerski, który redagował „Gazetę Grudziądzką” czwartą co do wielkości nakładu gazetę w Niemczech. Potem powstają gniazda w 'Berlinie, Westfalii, Nadrenii i Hamburgu oraz w Holandii i Francji. W 1893 r. zostaje założony Związek Sokołów Wielkopolskich, przekształcony potem w 1895 r. Związek Sokołów Polskich w Państwie Niemieckim. Na czele tego Związku stanął wybitny działacz Narodowej Demokracji – Bernard Chrzanowski. To właśnie ZSP w PN walczył o tożsamość polską, krzewił polski patriotyzm, kulturę, sport, organizował zloty, szkolił i przygotował swych członków, którzy później wzięli udział w walce zbrojnej Polaków w powstaniach wielkopolskim i śląskich. Pierwszy powstaniec, który zginął w czasie powstania w Poznaniu to Franciszek Ratajczak, również sokół, szkolony w swym gnieździe sokolim w Wanne. Przypomnę też Juliana Lange naczelnika Sokoła w Berlinie, pochodził z Chełmna Pomorskiego, był Głównym Komendantem Straży Ludowej w Poznaniu. Jego szabla do dzisiaj jest ważnym eksponatem w poznańskim muzeum. Wreszcie po 1905 r. zostają założone gniazda w zaborze rosyjskim – w Warszawie, Łodzi, Wilnie, Zgierzu, Częstochowie, ale istnieją tylko do 1907 roku, gdy carat znowu zabronił tej działalności. Niemniej „Sokół” przechodzi do konspiracji. Wkład sokołów w odzyskanie niepodległości był wielce znaczący, przypomnę tylko, że II Brygada Legionów składała się w ogromnej części z sokołów, a nie brakło ich także w I Brygadzie Piłsudskiego. Po pierwszej wojnie z połączenia struktur sokolich z trzech zaborów w 1919 r. powstaje Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Więc zatrzymajmy się przez chwilę na 20-leciu międzywojennym. Jak wiadomo „Sokół” był ideowo związany ideowo i personalnie z Narodową Demokracją. Czy po zamachu Piłsudskiego „Sokół” doznawał trudności, dyskryminacji? - Oczywiście. Sokoli byli inwigilowani, śledzeni, o czym przekonałem się studiując akta w archiwach m. in. w Archiwum Państwowym w Toruniu. Znalazłem w nich meldunki sytuacyjne, świadczące ponad wszelką wątpliwość o inwigilacji Związku przez służby sanacyjne. O tym zresztą pisałem w książce „Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Pomorzu 1893 – 1939”. Część sokołów próbowała współpracować z rządem w OZON-ie, chociażby prezes „Sokoła” na Pomorzu – mec. Kazimierz Tomaszewski. Niewiele wyszło z tej współpracy, bo na Pomorzu i w Wielkopolsce pojawia się „Strzelec”, uprzednio na tych terenach nieistniejący. Dochodzi między obiema organizacjami do konfliktów, nieraz poważnych, co nie stanowiło prostego odbicia walki między endecją a sanacją. Bowiem „Sokół” miał charakter konserwatywno-prawicowy i współpracował nie tylko z Obozem Narodowym, ale również z chadecją. Ponadto „Sokół” był organizacją zakorzenioną, z tradycjami, natomiast „Strzelec” był nowa organizacją. Wartości prawicowe charakteryzowały sokolą organizację szczególnie na Pomorzu, natomiast w Wielkopolsce i w Toruniu dominowała Endecja, w Bydgoszczy raczej Chadecja. Gdańsk trzeba oceniać inaczej, ze względu na jego status Wolnego Miasta, zdominowanego przez silnie antypolski żywioł niemiecki. Tam gniazda polskich sokołów w Gdańsku i Sopocie były silnymi polskimi ośrodkami kulturotwórczymi. Przychodzi wojna i okupacja … - I sokoli spełniają swój patriotyczny obowiązek najpierw w czasie kampanii wrześniowej, a potem jako żołnierze Polski Podziemnej. Oddają Ojczyźnie swoją daninę krwi i cierpienia. Znaleźli się w różnych organizacjach – AK, NSZ, NOW, a niektórzy walczyli po wojnie w NZW. Np. mój ojciec, po powrocie z Armii Andersa, walczył w NZW, za co znalazł się w UB, gdzie był bity i torturowany. Jego akta liczyły 300 stron. Sokołów mordowano w kacetach i łagrach. Rok 1945 przynosi nie tylko koniec okupacji niemieckiej, ale i władzę komunistów. Jak władza „ludowa” odniosła się do „Sokoła”? - „Sokół”, choć z trudnościami mógł działać do 1948 roku, potem został zakazany. Co ciekawe, „Sokół” na Kaszubach i w Kartuzach został rozwiązany dopiero w 1957 roku. Należy jednak pamiętać, że „Sokół” przeszedł wtedy do konspiracji, oczywiście nie zbrojnej. Sokoli zorganizowali się w grupy gniazd sokolich w różnych miejscowościach. Konspiracja sokołów była bardzo silna i skuteczna w działaniach w różnych miastach w Polsce - Krakowie, Warszawie, Bydgoszczy, Toruniu, Poznaniu, Łodzi, Gdańsku, Wąbrzeźnie, Brodnicy. Niestety, bezpieka komunistyczna niszczyła nasze sztandary, zabierano dokumentację, a przede wszystkim państwo pozbawiło nas majątku, wielu budynków sokolni, boisk i różnych nieruchomości. Sokoli zawiązywali nieformalne grupy, na poziomie towarzyskim, przecież wszyscy się znali i to bardzo dobrze. Odbywały się regularne potajemne spotkania sokołów. Dziś niby-historycy kwestionują konspirację sokolą, podobnie jak konspirację hallerczyków. Powiem tu, że pamiętniki Hallera krążyły potajemnie z miejscowości do miejscowości, a udostępniano je tylko osobom znanym i zaufanym na ściśle określoną liczbę dni. Konspiracja była, bo to przecież sokoli przedwojenni w głównej mierze wznowili działalność legalną gniazd i innych struktur sokolich i wysoko w 1989 r. podnieśli sztandar „Sokoła”. To jest ewenement, sokoli trwali w konspiracji 5o lat !!! Tak kochali swoją organizację. Gdy w czasie zaboru pruskiego niemiecki sędzia podczas procesu jednego z sokołów zapytał prokuratora „kto to są ci sokoli?”, ten odparł: „To są tacy ludzie, że gdy spojrzą sobie w oczy, to wiedzą bez słów, o co chodzi”. I tak pozostało. Dzięki takiej postawie konspiracja stała się możliwa. Z czego wynika, iż Niemcy zajmowali się w tym czasie „Sokołem” dość dokładnie. - O wiele później też, ale to sprawa szczególna. Otóż pierwszą historię polskiego „Sokoła” napisał Niemiec. ??? - Był to historyk Diethelm Blecking. Gdy dokonywał kwerendy akt w archiwach niemieckich m. in. w Nadrenii, natknął się na nazwisko Kaczmarek. Coś go tknęło i w ten sposób dotarł do spraw „Sokoła” w zaborze pruskim i samych Niemczech. A tam w archiwach SA stosy akt dotyczących inwigilacji sokołów. Porozumiał się z Uniwersytetem Poznańskim i napisał w latach 80. pracę na ten temat. Osobiście też badałem te policyjne akta, ale w Berlinie Zachodnim, Poczdamie i Merseburgu. To niemiecki historyk – o paradoksie! – pierwszy opublikował pracę na temat patriotycznej walki naszej organizacji. Ponadto w latach 90. zorganizował wystawę zatytułowaną „Kaczmarek und Andere” (Kaczmarek i inni), prezentowaną w Niemczech i Polsce. Mamy słynny rok 1989. następuje odbudowa „Sokoła”. Kto odtwarzał organizację? - Przedwojenni starsi sokoli, dziś w przeważającej części już nieżyjący, wznawiali działalność gniazd sokolich. Przyszło też następne pokolenie. Wspólnie z nimi zorganizowaliśmy na nowo gniazda, wznowiliśmy też działalność Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, prezesem został Zbigniew Okorski, ja sekretarzem generalnym, a w latach 1999 – 2007 pełniłem przez dwie kadencje funkcję prezesa. W czasie mojej prezesury ZTG „Sokół” w Polsce liczył 10 tys. członków, zorganizowaliśmy liczne wielkie imprezy sokole, m. in. IX. Zlot Sokolstwa Polskiego – Bydgoszcz – 2000, na którym ćwiczyło 2500 sokołów, w 2006 r. odbył się kolejny X. Zlot w Bydgoszczy. Uczestniczyliśmy w Wszechsokolskich Zlotach w Pradze. Sokół w świecie jest potęgą liczy 300 tys. członków. Wydawaliśmy pismo organ ZTG „Sokół”, kwartalniki „Sokół” i „Sokół Pomorski”, to są kopalnie wiedzy o sokolstwie w Polsce po 1989 r. Od 1990 r. działa do dziś Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy. Trzeba przecież wiedzieć, kiedy odejść i dać szansę młodszym. Po 2011 r. następuje okres, w czasie którego niektórzy następcy nie podołali, co odbija się do teraz na organizacji. Wprawdzie Związek słabo działa, ale silnie działają niezależnie gniazda, które same koordynują swoją pracę. Obecnie działa w Polsce 70 gniazd sokolich. Pracą w gniazdach sokolich zainteresowało się młode pokolenie Polaków, tworzą aktywnie m. in. Polowe Drużyny Sokole. Wróćmy do sprawy majątku „Sokoła”. Co i ile udało się odzyskać po 1989 roku? - Niewiele, odzyskaliśmy zaledwie nasze siedziby w Bydgoszczy, Krakowie, Inowrocławiu i Zakopanem, Mielcu i in. Sokolnie, czyli budynki zabytkowe, siedziby gniazd sokolich, budowano jeszcze podczas zaborów, szczególnie w Małopolsce, albo za pieniądze bogatych Polaków, albo brano kredyty na ten cel. We Lwowie były 4 sokolnie, które próbowaliśmy odzyskać nie tyle dla Związku, ile dla Polaków tam zamieszkałych. Oczywiście władze ukraińskie storpedowały nasze zamiary. W obecnych granicach odzyskaliśmy naprawdę niewiele. Tak osobliwie realizuje się w dzisiejszej Polsce tzw. święte prawo własności. Ale przejdźmy do trudności odbudowy. Przez długi czas tlił się konflikt między ZTG „Sokół” a ugrupowaniem Konrada Firleja. Jaki jest finał tej sprawy? - Po zorganizowaniu już na początku 1989 r. i wznowieniu działalności pierwszych gniazd zamierzaliśmy utworzyć Związek. Natomiast w Krakowie powstało kilka miesięcy później Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” przyznając sobie prawo działania na terenie całej Polski. A przecież Związek stanowi zjednoczenie wszystkich gniazd. Do Bydgoszczy przyjechało 106 sokołów z całej Polski, gdzie postanowiono założyć Związek Sokołów Polskich Druga grupa sokołów pojechała na Jasną Górę, gdzie przekazano sztandary z Tarnopola. Jednocześnie dowiedzieliśmy się z prasy, że w Drzonkowie odbędzie się „światowy zlot sokołów” (sic!). Prócz przybyłych tam kilku gniazd połowę stanowili członkowie TKKF, LZS, nieco partyjniaków. Przyjechało ponadto 6 sokołów z Francji. Przekonaliśmy się, że organizatorzy są dobrze zaopatrzeni finansowo. Z rozmów i dyskusji wynikało, że sporo towarzystwa ma poglądy lewicowe i zamierza budować w Drzonkowie Dom Polonii, a „Sokoła” wykorzystać dla celów komercyjnych. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, na tym pseudo „zlocie” postanowiono utworzyć Tymczasową Radę Odrodzenia Sokoła, jej przewodniczącym został właśnie Konrad Firlej. Ja też zostałem członkiem TROS. Nasz działacz, jednocześnie endek, Henryk Łada zaprosił w tej sytuacji do Inowrocławia gniazda i wtedy wznowiliśmy działalność ZTG „Sokół” w Polsce na przedwojennym statucie. Twórcą wznowionego Związku jest właśnie Henryk Łada. Wystosowałem i rozesłałem jako dokument list otwarty do wszystkich działaczy gniazd w Polsce i na świecie, mających prawnie zarejestrowane statuty gniazd sokolich w Polsce, aby przystąpiły do Związku. List ten został wydrukowany najpierw przez „Słowo Narodowe” redagowane przez prof. Macieja Giertycha. W marcu 1990 r. zarejestrowaliśmy w Warszawie ZTG „Sokół” w Polsce, zwołaliśmy zjazd w Bydgoszczy-Fordonie, na którym wybraliśmy władze i przyznaliśmy członkostwo honorowe Prymasowi Polski ks. kardynałowi Józefowi Glempowi. W tym czasie pełniłem funkcję Sekretarza Generalnego, w związku z czym faktyczna siedziba Związku znajdowała się nie w Warszawie, ale w Bydgoszczy, nota bene w moim domu. Natomiast Konrad Firlej nie wstąpił do Związku i nie chciał z nami współpracować. Przedtem walczyliśmy ze sobą, obecnie funkcjonujemy obok siebie. Ze zdziwieniem przeczytałem, że Sokół wsparł zamiar akcesji Polski do Unii Europejskiej. Jak to się stało? Przecież wszystkie środowiska narodowe sprzeciwiały się przystąpieniu do Unii.  - Kierowaliśmy się tutaj opinią papieża Jana Pawła II naszego Członka Honorowego, popierającego tę inicjatywę. Ale katolicy są zobowiązani do posłuszeństwa Hierarchii Kościoła katolickiego w sprawach wiary, jurysdykcji i moralności, a nie w kwestiach politycznych. - Dla nas Jan Paweł II stanowił również autorytet polityczny. Dodam tu, że po wielu moich staraniach, uzyskaliśmy zgodę papieża na przyjęcie członkostwa honorowego polskiego Sokoła. Kończąc naszą rozmowę, zapytam czy w dzisiejszych czasach „Sokół” może wnieść coś istotnego do życia narodowego? - Odpowiem krótko. Proszę zastanowić się jak aktualne jest 10 Przykazań Sokolstwa Polskiego. Gdyby chociaż część ludzi odpowiedzialnych z naszą Ojczyznę kierowała się nimi, z pewnością stan Polski wyglądałby bez porównania lepiej.

Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał: Zbigniew Lipiński

Myśl Polska, nr 15-16 (9-16.04.2017). Ikonografia: sokol bogucki.JPG 17BoguckiFoto.JPG 17BoguckiBaner_0.JPG. Źródła: Wydanie drukowane gazetowe. Lipiński Zbigniew, Nasz Wywiad - Półtora wieku Sokolstwa Polskiego, rozmowa z prezesem honorowym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce dr. Andrzejem Boguckim, [w:] Myśl Polska – tygodnik poświęcony życiu i kulturze narodu, Nr 15-16 (2131/32), 9-16.04.2017, s. 10-11, + foto. Wywiad z okazji 150-lecia Sokolstwa Polskiego. Portal Internetowy Myśl Polska, Lipiński Zbigniew, Półtora wieku Sokolstwa Polskiego, rozmowa z prezesem honorowym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce dr. Andrzejem Boguckim. (Wywiad z okazji 150-lecia Sokolstwa Polskiego). Portal – Myśl Polska.

Senat RP uczcił 150. rocznicę powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”!

20 kwietnia 2017 r. Senat Rzeczypospolitej Polskiej okolicznościową uchwałą upamiętnił 150. rocznicę założenia pierwszego gniazda Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Uchwałę Senatu poprzedziło wręczenie odznaczeń zasłużonym działaczom sokolim oraz otwarcie wystawy przez Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego. List do uczestników uroczystości wystosował również Prezydent RP Andrzej Duda. Uroczystości zakończyło spotkanie delegacji sokolich z całej Polski i zagranicy oraz zaproszonych gości. Minister Małgorzata Sadurska i Marszałek Stanisław Karczewski w otoczeniu uczestników uroczystości zdj. Krzysztof Sitkowski, Kancelaria Prezydenta RP. 150 lat „Sokoła”. 20 kwietnia 2017 r. w Senacie RP o godz. 11.30 rozpoczęły się obchody 150. rocznicy powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” z udziałem Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego, szefowej Kancelarii Prezydenta RP Małgorzaty Sadurskiej, senatorów  Jana Żaryna i Kazimierza Wiatra oraz polskich parlamentarzystów i zaproszonych gości. Na pierwszym planie sztandar TG „Sokół” Perkowo reprezentujący wszystkie gniazda „Sokoła” na uroczystościach zdj. Krzysztof Sitkowski, Kancelaria Prezydenta RP. Na obchody 150-lecia Sokolstwa Polskiego w Senacie zjechały delegacje 38 gniazd sokolich z całej Polski, a także z Litwy, Ukrainy oraz delegacja druhów „Sokoła” czeskiego. Sztandar Sokolstwa Polskiego reprezentowany był przez poczet sztandarowy Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Perkowo (chorąży Adam Skorupiński oraz druhowie Mirosław Józefowski i Leszek Bajon). Nie zabrakło druhów z Czech, którzy reprezentowani byli przez Sokolską Straż w składzie: Lukáš Křemen, Vít Kostecký i Jaroslav Ševčík. Gospodarzem uroczystości był senator Kazimierz Wiatr, przewodniczący senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Obchody 150. rocznicy powstania „Sokoła” zostały zorganizowane przy wsparciu prof. Jana Żaryna, któremu Sokolstwo Polskie jest ogromnie wdzięczne. Uchwała Senatu RP. Jeszcze przed oficjalnym otwarciem wystawy, które zaplanowano na godz. 12.00, o 11.30 rozpoczęło się posiedzenie Senatu RP, na którym Marszałek Karczewski podziękował Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie za przygotowanie wystawy. W związku z zaplanowaną okolicznościową uchwałą dotyczącą 150. rocznicy powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” na salę plenarną zaproszone zostały osoby odznaczone przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Andrzej Bogucki, Andrzej Olejnik, Grzegorz Bielec, Artur Blum, Bronisław Kielar, Stanisław Marduła, Andrzej Nowakowski, Józef Zaskalski, Michał Sienkiewicz, Jan Członkowski, Zbigniew Okorski, Zygmunt Śledziewski, Witold Zurzycki, Piotr Mazur, Damian Małecki oraz sekretarz TG „Sokół” w Lesznie Halina Cichocka-Nowak, kapelan Sokolstwa Polskiego ks. Marcin Kostka oraz wiceprezes TG „Sokół” w Zakopanem Adam Zaleski, które Marszałek Karczewski powitał po rozpoczęciu posiedzenia. Druhowie odznaczeni przez Prezydenta Andrzeja Dudę, zdj. Krzysztof Sitkowski, Kancelaria Prezydenta RP. Odznaczenia. Ważnym punktem obchodów rocznicy Towarzystwa było wręczenie przez szefową Kancelarii Prezydenta Małgorzatę Sadurską odznaczeń dla najbardziej zasłużonych działaczy „Sokoła”, odznaczeni zostali: KRZYŻEM KOMANDORSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI Andrzej BOGUCKI, KRZYŻEM OFICERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI Andrzej OLEJNIK, KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ODRODZENIA POLSKI Grzegorz BIELEC,  Artur BLUM, Bronisław KIELAR, Stanisław MARDUŁA, Andrzej NOWAKOWSKI, Józef ZASKALSKI, za wybitne zasługi w działalności na rzecz środowiska polonijnego na Litwie, za kultywowanie polskich tradycji narodowych: KRZYŻEM OFICERSKIM ORDERU ZASŁUGI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Michał SIENKIEWICZ, za zasługi w działalności społecznej, za propagowanie wychowania obywatelskiego i patriotycznego młodzieży, za zasługi w działalności na rzecz rozwoju i upowszechniania sportu, za działalność społeczną i charytatywną: ZŁOTYM KRZYŻEM ZASŁUGI Jan CZŁONKOWSKI, Zbigniew OKORSKI, Zygmunt ŚLEDZIEWSKI, Witold ZURZYCKI, BRĄZOWYM KRZYŻEM ZASŁUGI Damian MAŁECKI. Wszyscy odznaczeni zostali zaproszeni do gabinetu Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego, gdzie podjęci zostali kawą oraz ciastem. Odznaczeni druhowie „Sokoła” w towarzystwie szefowej Kancelarii Prezydenta RP Małgorzaty Sadurskiej oraz Marszałka Senatu RP Stanisława Karczewskiego zdj. Krzysztof Sitkowski, Kancelaria Prezydenta RP. List Prezydenta RP. List z okazji obchodów jubileuszu 150-lecia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” wystosował do zebranych na uroczystościach Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Serdecznie pozdrawiam wszystkich przybyłych do siedziby Senatu RP na uroczystość z okazji 150-lecia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Składam gratulacje i wyrazy szacunku osobom, które otrzymują dzisiaj wysokie odznaczenia państwowe. Słowa uznania kieruję do zgromadzonych przedstawicieli gniazd sokolich w kraju i za granicą. Dziękuję za udział w obecnych obchodach jubileuszu, a nade wszystko za Państwa wkład w odrodzenie i współczesny rozwój sokolstwa polskiego. Ruchowi sokolemu od półtora wieku przyświeca klasyczna, piękna i mądra zasada, zawarta w sentencji: Mens sana in corpore sano – „W zdrowym ciele zdrowy duch”.  Już w początkach epoki popowstaniowej, kiedy zgasły nadzieje na szybkie odzyskanie niepodległej Ojczyzny, twórcy Towarzystwa Gimnastycznego jasno wytyczyli cel organizacji. Był nim harmonijny rozwój młodzieży polskiej, łączący sprawność i aktywność fizyczną z wychowaniem patriotycznym i formowaniem silnego charakteru. Taki model całościowej – dzisiaj powiedzielibyśmy: holistycznej – pedagogiki, oparty na dziedzictwie kultury antyku i tradycji narodowej, okazał się prekursorski wobec wielu późniejszych koncepcji i zjawisk, na czele z ogólnoeuropejskim skautingiem. Sokolstwo wyprzedziło swój czas i dzięki temu przygotowało tysiące młodych Polaków na wielkie wyzwania, które przyniósł wiek XX. Nowe pokolenie, mimo że wyrosło w warunkach zaborów, doskonale wiedziało, czego pragnie najmocniej, i było zdeterminowane wywalczyć swoje cele. Dlatego sokoli byli obecni wszędzie tam, gdzie tylko podnoszono wysoko sztandar sprawy polskiej. Prowadzili działalność samokształceniową i oświatową, przyczyniając się do rozszerzenia i umocnienia świadomości narodowej i dążeń niepodległościowych. Budowali zręby polskiej niezależności, od podstaw wypracowując struktury i zasady narodowego życia gospodarczego i społecznego. Wreszcie zaś, gdy nadszedł czas po temu, walczyli zbrojnie o odzyskanie i zachowanie suwerennej Rzeczypospolitej. Bez wątpienia działalność gniazd sokolich, obejmująca wszystkie ziemie polskie, a nawet skupiska polonijne rozsiane po świecie, była jednym z ważnych źródeł tego wielkiego sukcesu, który przyniósł naszemu narodowi rok 1918. Również w następnych dekadach sokolstwo kontynuowało służbę Ojczyźnie, przygotowując doskonałe kadry państwowe i formując kolejne generacje w duchu poświęcenia dla Rzeczypospolitej. Sokoli zapisali wiele pięknych, heroicznych i tragicznych kart w dziejach Polski Podziemnej – zarówno pierwszej, jak i drugiej konspiracji. Naturalnie też ruch stał się jednym z głównych wrogów władzy komunistycznej, która dążyła nie tylko do likwidacji gniazd, ale i próbowała zatrzeć wszelką pamięć o zasługach Towarzystwa Gimnastycznego dla narodu i Ojczyzny. Wolna Polska przywróciła swobodę działania sokolstwu, które od 28 lat znów jest obecne i aktywne w całym kraju. Bardzo się cieszę, że ta wspaniała idea znajduje również teraz licznych zwolenników i kontynuatorów. Jestem bowiem przekonany, że wartości, które legły u podstaw ruchu przed 150 laty, są nadal aktualne i pozostaną takimi w przyszłości. Dlatego chcę dzisiaj gorąco podziękować za Państwa wkład w kształtowanie postaw młodzieży polskiej. Życzę całemu sokolstwu, aby trwało i rozwijało się przez kolejne dekady. Niechaj dzięki Państwa pracy kolejne pokolenia Polaków wzrastają w dobrym zdrowiu i tężyźnie fizycznej, a zarazem ćwiczą się w praktycznej miłości Ojczyzny, narodu i bliźnich. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda. Okolicznościowa wystawa Jeszcze przed oficjalnym otwarciem wystawy Marszałek raz jeszcze podziękował Miejskiej Bibliotece Publicznej z Leszna za przygotowanie ekspozycji. Autorami ekspozycji są pracownicy Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lesznie – Damian Małecki, Gabriela Majchrzak oraz Andrzeja Przewoźny. Prezentowana w Senacie wystawa, przygotowana przez Miejską Bibliotekę Publiczną im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie, ukazuje historię Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Wystawa przygotowana przez MBP w Lesznie zdj. Andrzej Przewoźny. Ekspozycja, bogato ilustrowana zdjęciami, przypomina najważniejsze wydarzenia z dziejów stowarzyszenia, m.in. zlot grunwaldzki w Krakowie w 1910 r., powstania wielkopolskie i śląskie, kształtowanie się polskiego skautingu, powstanie Błękitnej Armii, historię sportu, zloty w 20-leciu międzywojennym czy odrodzenie ruchu po 1989 r. „Gratuluję i bardzo dziękuję, że ta wspaniała organizacja funkcjonuje już 150 lat, pomimo że komuniści chcieli ją nie tylko zamknąć, chcieli zlikwidować pamięć o niej. Ale my mamy dobrą pamięć …” – mówił marszałek Stanisław Karczewski podczas uroczystości otwarcia wystawy poświęconej Towarzystwu Gimnastycznemu „Sokół”. „Tworzyliście i nadal tworzycie wspaniale historię Rzeczypospolitej” – mówił Marszałek Karczewski kierując słowa do członków TG „Sokół”. Druh Damian Małecki, współautor wystawy i koordynator obchodów, zdj. Andrzej Przewoźny. Po Marszałku Karczewskim głos zabrał senator Kazimierz Wiatr, gospodarz uroczystości. Po nim głos zabrał współautor wystawy i prezes TG „Sokół” w Lesznie, a także koordynator uroczystości ze strony „Sokoła” druh Damian Małecki. Podczas uroczystości przedstawiciele Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie, na czele z Konradem Firlejem, wręczyli Marszałkowi Stanisławowi Karczewskiemu odznaczenie Sokolstwa Polskiego – Złoty Krzyż Legii Honorowej, przyznany Senatowi RP oraz indywidualnie Marszałkowi Stanisławowi Karczewskiemu. Marszałek Stanisław Karczewski odbiera Złoty Krzyż Legii Honorowej nadany mu przez PTG „Sokół” w Krakowie, zdj. Krzysztof Sitkowski, Kancelaria Prezydenta RP. Spotkanie Sokolstwa Polskiego. Uczestnicy spotkania delegacji sokolich, zdj. Andrzej Przewoźny. Kilkanaście minut po otwarciu wystawy, 39. posiedzenie Senatu zostało wznowione. Już na początku posiedzenia Senat podjął uchwałę upamiętniającą 150. rocznicę powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W tym samym czasie uczestnicy obchodów udali się na II piętro Senatu, gdzie odbyło się spotkanie przedstawicieli Sokolstwa Polskiego oraz zaproszonych gości. Zebranych przywitał gospodarz zebrania senator Kazimierz Wiatr, przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Nie zabrakło prof. Jana Żaryna, głównego organizatora obchodów, który również zabrał głos. Następnie dyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego Narodowego Banku Polskiego p. Barbara Jaroszek zaprezentowała srebrną monetę okolicznościową, wyemitowaną przez Mennicę Polską z okazji 150. rocznicy powstania Towarzystwa. Prof. Jan Żaryn (z prawej) oraz druh Damian Małecki przy stole prezydialnym, zdj. Andrzej Przewoźny. Po krótkiej przerwie, spowodowanej wznowieniem obrad Senatu, głos zabrali przedstawiciele gniazd sokolich. Jako pierwszy wystąpił druh Damian Małecki, który podziękował gospodarzowi spotkania senatorowi Kazimierzowi Wiatrowi, prof. Janowi Żarynowi, jednemu z głównych organizatorów uroczystości, przedstawicielom NBP, członkowi Kapituły Orderu Odrodzenia Polski oraz Trybunału Stanu Piotrowi Łukaszowi Andrzejewskiemu, a także dyrektorowi Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie p. Andrzejowi Kuźmińskiemu, dzięki któremu przygotowana została okolicznościowa wystawa. Uczestnicy spotkania delegacji sokolich. Przy stole prezydialnym pierwszy z lewej druh Damian Małecki, drugi senator Kazimierz Wiatr, gospodarz spotkania, zdj. Andrzej Przewoźny. Następnie przyszedł czas na przedstawicieli gniazd sokolich, jako pierwszy głos zabrał druh Andrzej Bogucki. Po nim przemawiali druhowie: Konrad Firlej z Krakowa,  Zbigniew Okorski z Warszawy, Kapelan Sokolstwa Polskiego ks. Marcin Kostka, Mateusz Olejnik z Tarnowa, Marek Kasperski z Leszna, Stanisław Marduła z Zakopanego, Andrzej Nowakowski z Rzeszowa, Bronisław Kielar z Sanoka, Bogusław Tofilski ze Stalowej Woli, Marek Helman z Obornik oraz Piotr Mazur z Lublina. Na obchody przybył również poseł Robert Winnicki z Ruchu Narodowego, który zabrał głos jako ostatni. Po tym wystąpieniu druh Damian Małecki podziękował wszystkim za przybycie i zakończył spotkanie.

Damian Małecki

Uczestnicy obchodów 150-lecia Sokolstwa Polskiego w Senacie RP 20 kwietnia 2017 r.: PTG „Sokół 1893” Mielec Emilia Żola, Zbigniew Bochenek, Michał Mędryk, Jerzy Krakowski, Sokolska Straż (Czechy), Lukáš Křemen, Vít Kostecký, Jaroslav Ševčík, PTG „Sokół” Tarnopolu (Ukraina) na czele z prezesem Józefem Szkodzińskim, Natala Romaniuk, Vitalii Boiko, Serhii  Izbianskyi, Iosyp Szkodziński, TG „Sokół” na Litwie  na czele z Michałem Sienkiewiczem, Szymon Wikło, TG „Sokół” II Bydgoszcz-Fordon na czele z prezesem Andrzejem Boguckim, PTG „Sokół” w Krakowie na czele z prezesem Konradem Firlejem, Andrzej Łopata, Zbigniew Bochenek, TG „Sokół” w Warszawie na czele z prezesem Zbigniewem Okorskim, Małgorzata Haller de Hallenburg, Bogusław Szymański, Zygmunt Śledziewski, Kapelana Sokolstwa Polskiego oraz Komenda Bojowych Chorągwi Harcerskich Marcin Kostka, Bartosz Piątek, Michał Pachel, TG „Sokół” w Bytomiu, na czele z prezesem Wojciechem Zrajko, Aleksandra Grąbczewska, Robert Grajny, TG „Sokół” Kruszyn Henryk Pieczka, TG „Sokół” w Brwinowie na czele z prezesem Janem Członkowskim, Małgorzata Szmyt, Lidia Członkowska, TG „Sokół” w Brzozwie na czele z prezesem Adamem Kaczmarskim, Artur Szczepek, Sylwia Szczepek, Mariusz Leń, Jacek Janas, TG „Sokół” Białystok na czele z prezesem Wojciechem Wójcickim, Karina Sachpazidu, Cezary Rokicki, Mariusz Rokicki, TG „Sokół” w Rzeszowie Uniwersytet Rzeszowski na czele z prezesem Jackiem Kulpińskim, Aneta Rejman, Małgorzata Janusz. Andrzej Nowakowski, TG „Sokół” w Rzeszowie na czele z prezesem Grzegorzem Bielcem, Artur Krasowski, Stanisław Zaborniak, TG „Sokół” w Sanoku na czele z prezesem Bronisławem Kielarem, Jerzy Robel, Paweł Sebastiański, Witold Sebastiański, TG „Sokół” w Krakowie AGH na czele z prezesem Marcinem Jasińskim, Monika Łata, Tomasz Łata, Artur Blum, Krystyna Blum, Witold Zurzycki, TG „Sokół” w Raciborzu, Jerzy Rudzki, Maria Pacelt, Józef Dradrach, TG „Sokół” w Mielcu na czele z prezesem Józefem Zaskalskim, Wojciech Janczar, TG „Sokół” w Lesznie na czele z prezesem Damianem Małeckim, Halina Cichocka-Nowak, Marek Kasperski, Rafał Guciński, Marek Dziedzic, PTG „Sokół – Świat Pracy” w Tarnowie na czele z prezesem Andrzejem Olejnikiem oraz przedstawicieli oddziałów: Oddział / gniazdo / Miasto Tarnów, Jerzy Wróbel, Mateusz Olejnik, Oddział / gniazdo / Gmina Tarnów, Sebastian Gurgul, Mateusz Kozdroń, Kamil Sznajder, Oddział / gniazdo / Gmina Tuchów, Wiesława Hudyka, Jan Dusza, Rafał Małek, Oddział / gniazdo / Gmina Pleśna, Adam Ciurej, Mateusz Ciurej, Mateusz Łątka, Oddział / gniazdo / Miasto i Gmina Grybów, Tomasz Matuła, TG „Sokół” Zakopane na czele z prezesem Stanisławem Mardułą, Adam Zaleski, Anna Karpiel Semberecka, TG „Sokół” Zbąszyń na czele z prezeską Renatą Łakomą, Leszek Nowakowski, Tadeusz Dura, Edmund Przybyła, Zdzisław Frącek, TG „Sokół” Oborniki na czele z prezesem Marcinem Witaszakiem, Marek Helman, TG „Sokół” Wysocko Wielkie na czele z prezesem Krzysztofem Portasiakiem, Barbara Rybak, Andrzej Grabarek, TG „Sokół” Stalowa Wola na czele z prezesem Piotrem Walerowiczem, Bogusław Tofilski, Andrzej Dorosz, Mikołaj Fołta, Mateusz Derylak, Krzysztof Pak, Mariusz Świeca, TG „Sokół” Perkowo na czele z prezesem Adamem Skorupińskim, Leszek Bajon, Mirosław Józefowski, TG „Sokół” Strachocina Dariusz Kucaba, Martyna Daszyk, TG „Sokół” Katowice na czele z prezesem Sławomirem Czechem, Tomasz Kuś, Sebastian Król, TG Sokół Lublin Piotr Mazur, Monika Bednarek, Wojciech Mielniczenko, TG „Sokół” w Bukówcu Górnym, Mirosław Szulc, OTG „Sokół” Mielec na czele z prezesem Stanisławem Markiem, Kazimierz Borchowiec, Tomasz Mędrek-Michałow, PTG „Sokół” w Pilźnie na czele z prezeską Celiną Chorążak, Małgorzata Chłopek, PTG „Sokół” w Gminie Czernichów na czele z prezesem Piotrem Haratem, Barbara Kos-Harat, Wioletta Waluś, Krzysztof Brzezicki. Przedstawiciele Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie na czele z dyrektorem Andrzejem Kuźmińskim, Gabriela Majchrzak, Andrzej Przewoźny. A także: poseł Tomasz Rzymkowski, poseł Robert Winnicki, Prof. Kazimierz Wiatr, Prof. Jan Żaryn, Piotr Łukasz Andrzejewski.

Damian Małecki

Źródła: Portal Prezydent RP, Portal Senat RP, Portal wSokole

Biegi Pamięci im. Braci Mikrutów w Koronowie

W Koronowie odbył się 23 kwietnia 2017 r. kolejny już VII Bieg im. Braci Mikrutów. Trwa pamięć o przedwojennych sokołach w Koronowie. Druhowie Władysław, Albin i Franciszek byli członkami Dzielnicy Pomorskiej V Okręgu Bydgoskiego ZTG „Sokół” w Polsce, byli to wybitni sportowcy, reprezentowali barwy narodowe w lekkiej atletyce, uczestniczyli w Zlotach Sokolstwa w Polsce i w Czechach. Byli mistrzami w rzucie oszczepem i dziesięcioboju. Swego czasu spisałem relację z druhem Franciszkiem Mikrutem, członkiem konspiracji sokolstwa pomorskiego 1939-1988. Relacja znajduje się w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy.

Europa podczas Powstania Wielkopolskiego
Realne warunki powrotu Polski na mapy Europy powstały latem 1918 r. Państwa zaborcze były osłabione przegraną w I Wojnie Światowej. Carat runął pod uderzeniami rewolucji, a w Rosji toczyła się wojna domowa. Austro – Wegry, pokonane, ulegały rozkładowi pod wpływem konfliktów wielo- narodowościowych. Berlin został objęty rewolucją społeczną. Żołnierz pruscy dość mieli już wojny, głodu i cesarza. Prezydent USA Wilson wydał następujące oświadczenie: „Powinno być utworzone niepodległe państwo polskie, obejmujące terytoria zamieszkałe przez bezspornie polską ludność z zapewnionym wolnym dostępem do morza, którego polityczna i gospodarcza niezawisłość oraz terytorialna nienaruszalność powinna być zagwarantowana międzynarodowym układem.” Nie bez wpływu były tu agitacje Polonii Amerykańskiej oraz Ignacego Paderewskiego. W zaborach pruskich długotrwała germanizacja i kolonizacja osadnikami niemieckim stwarzała miejscami przewagę ludności pruskiej. Natomiast wiele terenów z zaboru pruskiego można było odzyskać udowadniając dokumentami  przewagę ludności polskiej. Niezbędne okazały się nie tylko wykradane administracji pruskiej dokumenty, ale także demonstracje i zbrojne powstania na określonym terenie, aby przeciwstawić się innemu zdaniu reprezentacji pruskiej na pokojowych negocjacjach. Nie popierała polskich żądań II Międzynarodówka. Sceptyczny co do zdolności Polaków do samodzielności państwowej był Dwór Angielski (pochodzenia niemieckiego). Popierała Polskę głównie Francja i Prezydent USA. Podkreślić wypada aktywną rolę skautów w Powstaniu Wlkp. Jedną z grup organizacji wojskowych powstania założył Henryk Śniegocki, znany wielkopolski działacz skautowy. Trzon jednej z organizacji stanowili członkowie Drużyny Skautów im. Tadeusza Kościuszki w Gostyniu, drugiej zaś członkowie „Sokoła” we wsiach Żytowicko i Łęka Wielka. (Włodzimierz Sobecki).                                                                                                        

ZAPROSZENIE NA UROCZYSTOŚCI JUBILEUSZOWE 150- LECIA SOKOLSTWA POLSKIEGO i 130 – LECIA ZAŁOŻENIA GNIAZDA W POZNANIU  – POZNAŃ, 2-3 MAJA 2017 r. Druh Franciszek Ratajczak Sokół – pierwszy poległy powstaniec w Powstaniu Wielkopolskim.

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Poznaniu założone w 1886 r. Czcigodne Druhny i Czcigodni Druhowie ! Dotychczas od momentu wznowienia działalności Sokoła wszystkie okrągłe rocznice zawiązania Towarzystwa były czczone w Poznaniu. Dlatego i w tym roku, kiedy przypada 150 rocznica organizujemy również  takie obchody na które Wasze Towarzystwo serdecznie zapraszamy. W załączeniu przesyłam mailowe zaproszenie z programem . Z sokolim pozdrowieniem CZOŁEM !!! dh Przemysław Sytek. Poznań, 11.04.2017 r. Towarzystwo Gimnastyczne „SOKÓŁ” Gniazdo Rataje im. Franciszka Ratajczaka os. Rzeczypospolitej 30/9, 61-396 Poznań. PATRONAT HONOROWY  WOJEWODA WIELKOPOLSKI  Zbigniew Hoffmann, POSEŁ NA SEJM RP Tadeusz Dziuba, PARTNER GŁÓWNY Totalizator Sportowy Sp. z o.o. w Warszawie Oddział w Poznaniu ZAPROSZENIE OBCHODY 150-LECIA POLSKIEGO „SOKOŁA” i 130-LECIA ZAŁOŻENIA GNIAZDA W POZNANIU 2- 3 MAJA 2017. Druh Franciszek Ratajczak Sokół – pierwszy poległy powstaniec w Powstaniu Wielkopolskim .

PROGRAM OBCHODÓW - wtorek 2 maja 2017 r.

10.00  – 11.45   zwiedzanie przez przybyłe delegacje Sokole i innych zainteresowanych Gości  Skałki Poznańskiej, Kościoła p.w. św. Wojciecha oraz Cmentarza Zasłużonych Wielkopolan na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu,

12.00 – z okazji Święta flagi  państwowej wręczenie jej przez Wojewodę przedstawicielowi Sokoła          w uznaniu zasług i szczególnej roli oraz wkładu Towarzystwa na rzecz odzyskania i utrwalania niepodległości Polski a także krzewienia kultury fizycznej i oświaty w naszym Narodzie,

12.30 – 14.30 zwiedzanie Katedry Poznańskiej wraz z kryptami i miejscami pochówku pierwszych władców Polski,

15.00 – posiłek w nowoczesnym Centrum POSNANIA

16.00 –19.00  Wieczornica Sokoła w Szkole Podstawowej Nr 63 im. Ksawerego F. Zakrzewskiego                (Prezes Okręgu Sokoła w Poznaniu przed I wojną  światową ), 60-101 Poznań ul. Starołęcka 142, - odśpiewanie hymnów, - powitanie przybyłych Gości i delegacji z Sokoła , - otwarcie Wystawy 150 lecie Sokoła Polskiego i 130 lecie Sokoła w Wielkopolsce, - okolicznościowe wystąpienia, - biesiada i spotkanie integracyjne, wymiana poglądów, wspomnienia, pieśni sokole i patriotyczne itp.,

19.30 – przybycie na nocleg Schronisko Młodzieżowe Nr 1, 61-329 Poznań, ul. Głuszyna 127 (opłata za nocleg 35 zł)

środa 3 maja 2017 r.

10.00 – Uroczysta Msza św. z okazji Święta 3 Maja z udziałem reprezentacji Sokoła w Farze Poznańskiej p.w. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, św. Marii Magdaleny i św. Biskupa Stanisława

11.00 – Przemarsz po Mszy św. z okazji Święta 3 Maja z udziałem reprezentacji Sokoła,

12.00 – uroczysta akademia z okazji 150 rocznicy zawiązania Sokoła Polskiego w Sali Sesyjnej Urzędu Wojewódzkiego ( Poznań , al. Niepodległości 16/18, 60-101 Poznań), - odśpiewanie hymnów, - powitanie przybyłych Gości i delegacji z Sokoła, - okolicznościowe wystąpienia, - zakończenie obchodów

W przypadku zainteresowania możliwość noclegu na terenie szkoły (warunki „polowe” – potrzebne własne śpiwory i karimaty). Delegacje prosimy o przybycie w dniu 2 maja 2017r. do godz. 9.00 do siedziby Sokoła w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Poznaniu (61-249 Poznań os. Stare Zegrze 1) lub przed godz.10.00 bezpośrednio na Wzgórze św. Wojciecha ( 61-748 Poznań, Wzgórze św. Wojciecha 1). Delegacje Sokoła prosimy o przybycie o ile to możliwe z pocztami sztandarowymi, jak również o wcześniejszy kontakt  telefoniczny lub mailowy.  Kontakt: tel. 883 911 328, e–mail: przemeksytek@gmail.com Dh Czesław Bernat, tel. 609 799 521, TG Sokól Gniazdo Rataje w Poznaniu, e–mail: tgsokol-dzwlkp@wp.pl

Z skolim pozdrowieniem CZOŁEM  Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”  Gniazdo Rataje w Poznaniu Druh Przemysław Sytek

P.S. 1.) dojazd z dworca na Wzgórze św. Wojciecha  tramwajem lini nr 8 z przystanku przy Dworcu Zachodnim w kierunku Miłostowo – wysiada się na Pl. Wielkopolskim, natomiast dojazd do Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi Nr 1 tramwajem linii nr 5 w kierunku Stomil / Starołęka – wysiada się Starym Zegrzu 2.

Generał Bronisław Duch - faktyczny zdobywca Monte Cassino

150 Lat Sokolstwa Polskiego

Generał Bronisław Bolesław Duch (1896-1980) hallerczyk, wychowanek TG „Sokół”, faktyczny zdobywca Monte Cassino, 6 sierpnia 1943 objął dowództwo 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Generał Bronisław Bolesław Duch 3 Dywizją Strzelców Karpackich dowodził w czasie kampanii włoskiej II Korpusu Polskiego, którego dowódcą był generał Władysław Anders, też wychowanek TG „Sokół”, do dnia zakończenia walk w dniu 21 kwietnia 1945. Rankiem 18 maja 3 Dywizja Strzelców Karpackich zdobyła ostatecznie wzgórze 593. O godz. 10.20 patrol 12 Pułku Ułanów Podolskich, dowodzony przez ppor. Kazimierza Gurbiela, zajął ruiny klasztoru na Monte Cassino i wywiesił na nich proporczyk pułkowy. Wkrótce na murach opactwa pojawił się biało-czerwony sztandar, a następnie obok niego flaga brytyjska. Po południu na wzgórzu odegrany został Hejnał Mariacki. Podczas walk o Monte Cassino zginęło w walce 923 żołnierzy 2 Korpusu Polskiego, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. Czołem !!! Andrzej Bogucki, Bydgoszcz 18 maja 2017 r.

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Perkowie

150 – lecie Sokolstwa Polskiego. Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy oraz Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Szanowny Druh Adam Skorupiński, Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”  w Perkowie. Z okazji uroczystości odsłonięcia Pomnika „Sokoła” w Perkowie składam wszystkim członkom Gniazda najserdeczniejsze gratulacje. Aktywna działalność TG „Sokół” w Perkowie na niwie narodowej, sportowej i patriotycznej zasługuje na wielkie uznanie i szacunek. Wasze Gniazdo wzorowo pielęgnuje przeszłość i tożsamość narodową, pracuje z młodzieżą dla przyszłości Sokolstwa Polskiego, samorządu mieszkańców oraz Kościoła katolickiego i państwa polskiego. Służcie Sokolstwu w imię haseł: „Bóg – Honor – Ojczyzna” oraz „W Zdrowym Ciele Zdrowy Duch”. C z o ł  e m ! Prezes Dr Andrzej Bogucki. Bydgoszcz – Perkowo, dnia 27.05.2017 r. 

Zarząd Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Zgierzu zaprasza na

XVI MIĘDZYNARODOWE MISTRZOSTWA POLSKI TOWARZYSTW GIMNASTYCZNYCH  „SOKÓŁ” W TENISIE STOŁOWYMZGIERZ 2017 w dniu 3 czerwca  2017r. w hali M.O.S. i R. Zgierzu, ul. Wschodnia 2. Program mistrzostw 3 czerwca 2017r 9.00 – przyjmowanie zgłoszeń do turnieju*. 10.00 – uroczyste rozpoczęcie Międzynarodowych Mistrzostw Polski Towarzystw Gimnastycznych Sokół. 13.00 – obiad w Zespole Szkół nr 1 im. J. S. Cezaka, Zgierz, ul. Długa 89/91. 14.30 – ciąg dalszy mistrzostw. 17.00 – zakończenie mistrzostw i wręczenie nagród. *zgłoszenia do dnia 21.05.2017 pod numerem tel. 509-513-421 p. Eugeniusz Szpakowski lub e-mail: [tgsokolzgierz@gmail.com]. Patronat Honorowy Wojewoda Łódzki      Starosta Powiatu Zgierskiego      Prezydent Miasta Zgierza     Wójt Gminy Zgierz Zbigniew Rau  Bogdan Jarota Przemysław Staniszewski, Barbara Kaczmarek. Zarząd Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Zgierzu zaprasza na UROCZYSTOŚĆ 110-LECIA ZAŁOŻENIA GNIAZDA „SOKÓŁ” W ZGIERZU która odbędzie się 4 czerwca  2017r. Program uroczystości w dniu 4 czerwca 2017r.  10.15 – zbiórka przed Kościołem św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Zgierzu, pl. Jana Pawła II 11/13. 10.30 – Msza św. . 11.30 – przemarsz ze sztandarami do Zespołu Szkół Nr. 1 im. J. S. Cezaka, ul. Długa 89/91*. 13.00 – uroczysty obiad. 14.30 – akademia z okazji 110-lecia T. G. Sokół . 17.30 – poczęstunek tortem urodzinowym. 18.00 – zakończenie obchodów 110-lecia T. G. Sokół . Prosimy o potwierdzenie udziału do dnia 21 maja br. tel. 509-513-421 lub pod adresem e-mail:[tgsokolzgierz@gmail.com] * delegacje Gniazd Sokolich prosimy o zabranie sztandarów – dziękujemy. Patronat Honorowy Wojewoda Łódzki Starosta Powiatu Zgierskiego Prezydent Miasta Zgierza Wójt Gminy Zgierz  Zbigniew Rau  Bogdan Jarota, Przemysław Staniszewski  Barbara Kaczmarek. TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE  „SOKÓŁ” w  ZGIERZU, 95-100 ZGIERZ, PL. JANA PAWŁA II  19 [www.sokolzgierz.pl] e-mail: [tgsokolzgierz@gmail.com] Kontakt: Eugeniusz Szpakowski – Prezes tel. 509-513-421. 110 – lecie T. G. „Sokół” w Zgierzu XVI Międzynarodowe Mistrzostwa Polski Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Tenisie Stołowym Zgierz 2017 3  czerwca 2017  godz. 10.00, Hala sportowa „M O S i R” ul. Wschodnia 2, 95-100 Zgierz, Zasady uczestnictwa w mistrzostwach, Organizator: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” Zgierz, Patronat honorowy: Marszałek Województwa Łódzkiego Wojewoda Łódzki, Starosta Powiatu Zgierskiego,  Prezydent Miasta Zgierza, Wójt Gminy Zgierz, Kategorie wiekowe:, młodziczki i młodziki – do 13 lat, juniorki i juniorzy – do 18 lat, seniorki 18+ lat, seniorzy 18-40 lat, seniorzy 40-60 lat, seniorzy – 60+ lat. Zgłoszenia zawodników:  do dnia 21.05.2017 pod numerem tel. 509-513-421. LICZBA MIEJSC OGRANICZONA!!! Zapisy zawodników:  w dniu mistrzostw od godz. 9.00. Nagrody:  przewiduje się dyplomy pamiątkowe dla każdego uczestnika, medale, nagrody dla najlepszych zawodników oraz puchary za zwycięstwa drużynowe. Koszty: 15,00 zł/osoba -  wpisowe za udział w zawodach, 30,00 zł/osoba/doba – nocleg, 30,00 zł/osoba/dzień – całodzienne wyżywienie (śniadanie+obiad+kolacja). Zakwaterowanie uczestników przyjezdnych:  Zespół Szkół Nr. 1 im. J. S. Cezaka w Zgierzu, ul. Długa 89/91. Zgłoszenia przyjmowane są do 21.05.2017 pod tel. 509-113-421.  Ubezpieczenie: ubezpieczenie na czas trwania mistrzostw we własnym zakresie.

Raport z obchodów 150 - lecia Sokolstwa Polskiego w Poznaniu 

Raport z obchodów 150 - lecia Sokolstwa Polskiego w Poznaniu  w dniach 2 i 3 maja 2017 roku. Patronat Honorowy nad obchodami rocznicy 150 lecia Sokolstwa Polskiego w Poznaniu objęli Wojewoda Wielkopolski Zbigniew Hoffmann i Poseł na Sejm RP Tadeusz Dziuba. Partnerem Głównym obchodów został Totalizator Sportowy Sp. z o. o. Oddział w Poznaniu. W dniach 2 i 3 maja 2017 r. odbywały się w Poznaniu obchody 150 lecia Sokolstwa Polskiego. Było to jedno z przedsięwzięć związanych z tą okrągłą rocznicą realizowanych przez Sokolstwo i inne instytucje na terenie całego kraju. Wcześniej  m.in. w dniu 10.02.2017 r. stosowną uchwałę podjął Sejm RP a w dniu 20.04.2017 r. odbyło się spotkanie z przedstawicielami Sokolstwa w Senacie RP, który także podjął własną uchwałę, w czasie którego odznaczono wysokimi odznaczeniami państwowymi niektórych zasłużonych druhów Towarzystwa m.in. Druh Andrzej Bogucki odznaczony został Komandorskim Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski. Odczytany został wówczas przez Szefową Kancelarii Prezydenta RP Małgorzatą Sadurską przy obecności Marszałka Senatu Stanisława Karczewskiego list Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy, w którym podkreślał on wielkie zasługi tej organizacji na rzecz odzyskania niepodległości Polski a także krzewienia patriotyzmu, kultury oświatowej i fizycznej wśród naszego Narodu. Również Narodowy Bank Polski uczcił tą rocznicę poprzez emisję srebrnej okolicznościowej monety dziesięciozłotowej, której prezentacja miała miejsce w Rzeszowie i Łodzi. W Poznaniu uroczystości odbywały się zgodnie z wcześniej ustalonym porządkiem. Rozpoczęły się w dniu 2 maja o godz. 10.00 w krypcie Poznańskiej Skałki gdzie kilkudziesięciu druhen, druhów i zaprzyjaźnionych przyjaciół Sokoła zapoznawało się z życiorysami spoczywających tam bohaterów z okresu wojen napoleońskich jak również wielkich wielkopolskich kompozytorów, społeczników i podróżników. Po prezentacji poczet sztandarowy Sokoła w towarzystwie pozostałych obecnych złożył Im należny hołd. Zebrani po zwiedzeniu Kościoła św. Wojciecha przemieścili się na pobliski Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan. W tym miejscu szczególną wagę podczas prezentacji życiorysów spoczywających tutaj osobistości poświęcono Druhowi Ksaweremu Fabianowi Zakrzewskiemu Prezesowi Okręgu Sokoła w Poznaniu przed I wojną światową, pierwszemu dowódcy Powstania Wielkopolskiego   gen. Stanisławowi Taczakowi oraz Prezydentowi Cyrylowi Ratajskiemu honorowemu członkowi Sokoła. Także nad grobami tych zasłużonych Wielkopolan poczet sztandarowy oddawał Im należne honory. Następnie grupa wraz pocztem sztandarowym samochodami przyjechała pod Urząd Wojewódzki gdzie o godz. 12.00 Wojewoda zorganizował obchody Święta Flagi Państwowej. W czasie okolicznościowego przemówienia jego obszerny fragment został poświęcony roli Sokoła w kształtowaniu świadomości i patriotyzmu polskiego a także wkładu w odzyskiwanie niepodległości przez Rzeczpospolitą oraz późniejszych walkach o utrzymanie Jej niepodległości i samostanowienia. W uznaniu zasług Sokoła reprezentującemu Go Prezesowi Gniazda Rataje druhowi Przemysławowi Sytkowi została wręczona flaga Polski. O godz. 13.00 po przemieszczeniu się na Ostrów Tumski grupa rozpoczęła zwiedzanie Katedry Poznańskiej wraz z miejscami pochówku pierwszych władców Polski. Szczególną uwagę poświęcono domniemanym pierwotnym miejscom spoczynku Mieszka I i Bolesława Chrobrego w kryptach katedry, Złotej Kaplicy gdzie w sarkofagu znajdują się obecnie ich doczesne szczątki oraz kaplicy, w której umieszczony jest okazały sarkofag króla Przemysła I.  Również w tej części obchodów uczestniczył poczet sztandarowy Sokoła. O godz. 15.00 uczestnicy spożyli posiłek w Centrum Posnania na Łacinie. Następnie samochodami i komunikacją miejską udali się do Szkoły Podstawowej Nr 63 w Poznaniu ul. Starołęcka 142. Jest to szkoła, której patronem jest Druh Ksawery Zakrzewski. Jak już wcześniej wspomniano w uznaniu Jego zasług dla Polski i Sokoła nad Jego mogiłą w godzinach przedpołudniowych Towarzystwo czyniło honory. Głownie z tego powodu właśnie w tej szkole zorganizowano okolicznościową wieczornicę. Uczestniczyli w niej oprócz  kilkudziesięcioosobowej grupy Sokoła biorącej udział we wcześniejszych przedsięwzięciach zaproszeni Goście a w tym przede wszystkim  rodzina Druha K. Zakrzewskiego i przedstawiciele szkoły. Zaszczycił imprezę swoją obecnością Pan Poseł Tadeusz Dziuba. Po wprowadzeniu pocztu sztandarowego i odśpiewaniu hymnów państwowego i sokolego wprowadzające wystąpienie wygłosił druh P. Sytek. Na początku powitał przybyłych Gości oraz druhny i druhów z Sokoła, potem podziękował Totalizatorowi Sportowemu jako Partnerowi za pomoc w organizacji obchodów. Następnie w skrócony sposób przedstawił historię i rolę Sokoła Polskiego w okresie minionych 150 lat działalności. W szczególny sposób ustosunkowywał się do roli jaką Sokół odgrywał w zakresie budowania świadomości polskiej, patriotyzmu oraz Jego udziału w walce o niepodległość Polski i jej utrzymanie. Skupił się też na wkładzie tej organizacji w szerzenie kultury fizycznej, oświaty i kultury wyższej wśród naszego Narodu na terenie Wielkopolski. Później prelekcję wygłosił Druh Tomasz Zakrzewski w pierwszej linii wnuk Druha Ksawerego Zakrzewskiego. W swoim wystąpieniu odnosił się do wcześniejszej wypowiedzi Prezesa przedstawiając na poparcie wygłoszonych tez m.in. dane liczbowe oraz inne szczegółowe fakty i okoliczności zasięgnięte ze źródłowych materiałów archiwalnych. Siłą rzeczy skupił się też na nakreśleniu sylwetki swojego dziadka wielce zasłużonego dla Sokoła jak również dla całego społeczeństwa polskiego, był on bowiem zawodowo uznanym lekarzem jak również oddanym sprawie społecznikiem. Następnie przystąpiono do zapoznania się ze zorganizowaną okolicznościową wystawą. Wystawa zawierała siłą rzeczy skróconą historię Sokoła na terenie wszystkich trzech zaborów, w okresie odzyskiwania niepodległości i następnie w II Rzeczypospolitej, reprodukcje archiwalnych zdjęć z okresu zaborów i Polski międzywojennej a także z okresu wznowienia działalności po 1989 r. m.in. z centralnych obchodów 140 lecia Sokolstwa Polskiego w Poznaniu. Ponadto w gablocie zgromadzone zostały pamiątki w części związane z Druhem K. Zakrzewskim. Po zapoznaniu się z ekspozycją i okolicznościowym poczęstunku zgromadzeni wymieniali się swoimi spostrzeżeniami na temat zaprezentowanej wystawy, swoimi refleksjami dotyczącymi wcześniejszych wystąpień oraz propozycjami dotyczącymi przyszłej pracy organizacyjnej. Potem przyszedł czas na wspólny śpiew pieśni patriotycznych i sokolich. Na koniec Prezes podkreślił ponownie rolę Totalizatora Sportowego sp. z o. o. w organizacji całego przedsięwzięcia i serdecznie w imieniu Gniazda Partnerowi podziękował. Wieczornica zakończyła się po godz. 19.00. W dniu 3 maja 2017r. zgromadziliśmy w Farze Poznańskiej wraz z innymi organizacjami i nade wszystko licznie zgromadzonymi wiernymi na corocznych obchodach Święta 3 Maja. O godz. 10.30 rozpoczęła się uroczysta Msza św., w której uczestniczyły poczty sztandarowe Sokoła ponieważ zaszczyciła nas swoją obecnością delegacja Gniazda ze Zgierza wraz z własnym pocztem sztandarowym. Po Mszy św. wzięliśmy udział we wspólnym przemarszu na Plac Wolności w Poznaniu a następnie od razu udaliśmy się do Sali Sesyjnej w Urzędzie Wojewódzkim gdzie odbyła się uroczysta akademia zorganizowana z okazji  150 lecia Sokolstwa Polskiego i 130 lecia obecności Sokoła w Poznaniu. Po odśpiewaniu hymnu państwowego i hymnu Sokoła Prezes Gniazda Rataje w Poznaniu powitał przybyłych Gości, delegację Sokoła ze Zgierza pod przewodnictwem Druha Prezesa Eugeniusza Szpakowskiego oraz uczestniczących w akademii członków Sokoła. Ponownie mieliśmy zaszczyt gościć w naszym gronie Pana Posła Tadeusza Dziubę a także Pana dr Tadusza Zyska i Dyrektora Oddziału w Poznaniu Totalizatora Sportowego Sp z o. o. Pana Artura Wozińskiego. Prezes Sokoła Gniazdo Rataje podziękował  Partnerowi reprezentowanemu przez Pana Dyrektora za pomoc w organizacji przedsięwzięcia, która pozwoliła tak godnie uczcić 150 lecie Sokolstwa Polskiego na naszym terenie. Zaszczycili nas również swoją obecnością koledzy z Poznańskiego Związku Patriotycznego „Wierni Polsce” i przedstawiciele Klubu Gazety Polskiej  im. gen. pilota Andrzeja Błasika. Prezes wymienił przesłane gratulacje przez bratnie Gniazda Sokoła w Polsce m.in. Druha Jana Członkowskiego z Brwinowa oraz odczytał List gratulacyjny otrzymany od Dyrektora Oddziału w Poznaniu Totalizatora Sportowego Sp z o. o. naszego Głównego Partnera. Następnie Prezes przedstawił pokrótce historię Sokolstwa Polskiego ze szczególnym uwzględnieniem zasług tej instytucji na rzecz budzenia świadomości narodowej wśród Polaków, poczucia patriotyzmu, budowania dumy narodowej w oparciu o kultywowanie kultury i oświaty a także krzewienie kultury fizycznej w naszym Narodzie. Główny nacisk położył na zasługi Sokolstwa Polskiego w procesie odzyskiwania niepodległości w początkach XX wieku i następnie z pełnym poświęceniem bronienia jej i umacniania w okresie II Rzeczpospolitej. Potem zabrał głos Druh Tomasz Zakrzewski, który ponownie przypomniał znamienitą postać swojego dziadka Ksawerego Zakrzewskiego Prezesa Okręgu Poznańskiego Sokoła przed I wojną światową, którego jedną z głównych zasług było wprowadzenie takich zmian i przedsięwzięć w Sokole, że później tak doskonale spełnił swoje zadania w Powstaniu Wielkopolskim a ponadto był praktycznie prekursorem harcerstwa na naszym obszarze. Później zabierali głos poszczególni Goście oraz druhny i druhowie z Sokoła. Poseł Tadeusz Dziuba odnosząc się do historii Sokoła stwierdził że, jest ona bardzo wspaniała ale według niego dzisiejsza rzeczywistość i istniejące realne zagrożenia szczególnie zewnętrzne powodują że, dzisiaj rolą Sokoła powinno być ponownie budzenie poczucia patriotyzmu wśród młodzieży a przede wszystkim zaktywizować się w zakresie szkoleń pro obronnych i paramilitarnych jak to miało miejsce za czasów Druha Ksawerego Zakrzewskiego. Jego stanowisko poparł także w swojej wypowiedzi dr Tadeusz Zysk. Wypowiadające się druhny zwróciły uwagę na konieczność wzmożenia oddziaływania moralizatorskiego Sokoła na młodzież w celu podniesienia jej morale. Druh Prezes E. Szpakowski ze Zgierza w swojej wypowiedzi pogratulował naszemu Gniazdu organizacji tego przedsięwzięcia, który jako praktyk podkreślił iż taka organizacja wydarzenia wymaga bardzo wiele pracy i zachodu. Druh Prezes Honorowy Gniazda Rataje Czesław Bernat apelował do władz o realną pomoc dla Sokoła w realizacji Jego działalności, natomiast wypowiadający się przedstawiciel Poznańskiego Związku Patriotycznego „Wierni Polsce” zaproponował podjęcie działań, które zaangażowałyby  w proces naboru młodzieży do Sokoła także Kuratorium. Uroczystą akademię po wyczerpaniu tematyki związanej głównie  z przyszłością Sokoła i podziękowaniu złożonym przez Prezesa w stosunku do poszczególnych delegacji i Sokołów  zakończono ok. godz. 15.00 poprzez uroczyste odśpiewanie Roty. Na koniec Prezes jeszcze raz podziękował Partnerowi tzn. Totalizatorowi Sportowemu Sp. z o.o. za udzielone wsparcie w organizacji wszystkich wyżej opisanych przedsięwzięć. Zarząd Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Poznań – Rataje.

Jubileusz 110 – lecia Powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zgierzu

Zał. SOKOŁA: Lwów 1867, Inowrocław 1884, Kraków 1885, Poznań 1886, Bydgoszcz 1886, Toruń 1894, Warszawa 1905, Zgierz 1907, Fordon 1923. Dyplom - Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera oraz Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy dla Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Z G I E R Z U. Szanowny Druh Prezes Eugeniusz Szpakowski. Jubileusz 110 – lecia Powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zgierzu. Z okazji uroczystości 110 - lecia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zgierzu składam wszystkim członkom Gniazda najserdeczniejsze gratulacje. Aktywna działalność SOKOŁA w Zgierzu na niwie narodowej, sportowej i patriotycznej zasługuje na wielkie uznanie i szacunek. Szanowni Druhowie i Szanowne Druhny, proszę Was, zawsze pamiętajcie o latach konspiracji Sokolstwa Polskiego w latach 1939-1989, kiedy to nie pozwolono nam na legalną działalność. Sokoli w konspiracji przetrwali 50-lat! W okresie tym zmordowano i zakatowano na śmierć wielu naszych wspaniałych Druhów i Druhen, zbierajcie ich nazwiska, piszcie ich biogramy utrwalajcie Ich Bohaterstwo. Oni zginęli za Rzeczypospolitą naszą Ojczyznę. Nigdy nie zapomnijcie zabijania SOKOŁA, wyklęcia, poniżania i zakłamywania dziejów w latach 1939-1989, które trwają do dziś. Nie zapomnijcie o okradzeniu sokolstwa z jego własności, budynków sokolni, gruntów i boisk, które w większości nie zostały zwrócone. Nadeszły teraz czasy kiedy to można przywrócić godność naszym zakatowanym Braciom Sokołom. Trwa walka o Pamięć Narodową, walczmy o Pamięć Sokolą, aby dzieje naszej organizacji przenikały do podręczników szkolnych, a wiedza o sokolstwie była powszechnie znana. SOKÓŁ wygrał walkę o Niepodległość Polski, dzięki przemianom w Polsce dokonanym przez Ruch Solidarności wspólnie z Św. Janem Pawłem II Wielkim - sokołem z Wadowic i członkiem honorowym ZTG „Sokół” w Polsce. W 1989 r. SOKÓŁ podniósł wysoko swój sztandar. Do podniesienia wysoko sztandaru Sokolstwa Polskiego znacznie przyczynił się SOKÓŁ w Zgierzu. To właśnie przez 50-lat w konspiracji Sokolstwa Polskiego bardzo ważną rolę odegrali druhowie właśnie ze Zgierza. Przywódca konspiracyjnego SOKOŁA w Zgierzu druh Józef Rajski, oraz sokoli jego brat dh Władysław Rajski, dh Zygmunt Cyrek i in. Przypomnę, że dh Józef Rajski, dh Władysław Rajski i dh Zygmunt Cyrek, byli w latach 1989 – 1990 współtwórcami i później działaczami Związku Towarzystw Gimnastycznych SOKÓŁ w Polsce. Serdecznie dziękujemy Wam Drodzy Druhowie i Druhny, za wieloletnią miłą współpracę pomiędzy Waszym Gniazdem w Zgierzu i naszym w Fordonie. SOKÓŁ w Zgierzu posiada zapisaną Złotą Kartę dziejów w dziejach Sokolstwa Polskiego. Wasze Gniazdo pielęgnuje przeszłość, pracuje dzisiaj z młodzieżą dla przyszłości Sokolstwa Polskiego, edukacji i sportu, samorządu mieszkańców oraz Kościoła katolickiego i Rzeczpospolitej. Służcie dalej Sokolstwu i Ojczyźnie w imię haseł: „Bóg – Honor – Ojczyzna” oraz  „W Zdrowym Ciele Zdrowy Duch”. C z o ł e m !   Prezes   Dr Andrzej Bogucki. Bydgoszcz - Zgierz, dn. 4.06.2017 r.

II Rajd im. mjr. Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb”

Rajd „Zęba” 2017. Okręg Lubelski ZŻ NSZ, TG Sokół w Lublinie oraz GRH im. 1 Pułku Legii Nadwiślańskiej ZL NSZ zapraszają na II Rajd im. mjr. Leonarda Zub-Zdanowicza ps. „Ząb”, który odbędzie się 17 czerwca 2017 roku w Szczecynie i Wólce Szczeckiej. Tegoroczny rajd patronatem honorowym objął Prezydent RP Andrzej Duda. Oto program wydarzenia: PROGRAM: 11.00 – Msza Św. w Szczecynie, 12.10 – modlitwa i złożenie kwiatów pod pomnikiem ofiar pacyfikacji w Szczecynie, 12.30 – przemarsz do Wólki Szczeckiej (4 km), 13.30 – modlitwa i złożenie kwiatów pod pomnikiem ofiar pacyfikacji w Wólce Szczeckiej, 13.45 – przywitanie uczestników Rajdu, 14.30 – inscenizacja potyczki partyzanckiej, 15.00–18.30 partyzancki poczęstunek, spotkania z Kombatantami, gry sprawnościowe, strzelnica, prelekcja dotycząca Patrona Rajdu, pokaz umundurowania i uzbrojenia, wystawa plenerowa, pokaz filmowy, (ok. 18.00 ognisko, pieczenie kiełbasek), 18.30 – koncert zespołu „Forteca”, 20.00 – zakończenie Rajdu. Organizatorzy zapewniają transport autokarowy z Lublina. Szczegóły i zapisy pod mailem e-mail zznsz_lublin@wp.pl do 9 czerwca 2017. W razie większego zainteresowania na dojazd autokarem będzie liczyć się kolejność zgłoszeń. PATRONAT HONOROWY PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ANDRZEJA DUDY. KOMITET HONOROWY: Elżbieta Wasiutyńska, Maria Kłokocka, wojewoda lubelski Przemysław Czarnek, poseł Tomasz Rzymkowski, poseł Artur Soboń, wójt gminy Gościeradów Mariusz Szczepanik, nadleśniczy Jacek Pomykała, por. Henryk Atemborski ps. Pancerny, kpt. Bolesław Chmielowiec ps. Komar, por. Jan Oszust ps. Wrzos, por. Aleksander Kuchciewicz ps. Żbik, ks. dr Zygmunt Grabiec. ORGANIZATORZY: Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Lubelski,  Towarzystwo Gimnastyczne SOKÓŁ w Lublinie, Grupa Rekonstrukcji Historycznej im. 1 Pułku Legii Nadwiślańskiej Ziemi Lubelskiej NSZ. SPONSORZY I WSPIERAJĄCY: Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Urząd Gminy Gościeradów, IPN oddział w Lublinie, Huta Stalowa Wola, Szkoły Ochrony Ochikara, Polska Spółka Gazownictwa, Nadleśnictwo Gościeradów, Lubelskie Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego im. K.K. Baczyńskiego, Fundacja im. Kazimierza Wielkiego, Korporacja Akademicka Concordia, Stowarzyszenie Filistrów Polskich Korporacji Akademickich. PATRONAT MEDIALNY: Radio Lublin, TVP Lublin Źródło: Utworzono: 26 maj 2017. Dostęp 11.06.2017: [http://tgsokol.lublin.pl/news/imprezy/206-rajd-zeba-2017].

Konferencja naukowa „Powstanie organizacja, walki oraz powrót do Polski armii generała Józefa Hallera” i „Artyleria-Organizacja, Uzbrojenie i technika”

„W dniu 06.06.2016 r. Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy i Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie we współpracy z Wydziałem Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zorganizowało w 100 rocznicą utworzenia „Błękitnej Armii” konferencję naukową zatytułowaną „Powstanie organizacja, walki oraz powrót do Polski armii generała Józefa Hallera.” Drugim tematem poruszanym na konferencji była „Artyleria-Organizacja, Uzbrojenie i technika.” Uczestnikami byli przedstawiciele uczelni wyższych z Torunia, Olsztyna, Akademii Marynarki Wojennej, Akademii Sztuki Wojennej, Instytutu Pamięci Narodowej ze Szczecina, Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie i organizacji społecznych. Tematyka wystąpień obejmowała zagadnienia dotyczące różnych aspektów dziejów „Błękitnej Armii,” jak również historii artylerii w Polsce i na świecie”. Źródło: Muzeum Wojsk Lądowych. Program konferencji obejmował zagadnienia: dr GIĘTKOWSKI Mirosław Otwarcie konferencji - MWL, dr hab. RADZIWIŁŁOWICZ Dariusz Przygotowania i transport Błękitnej Armii do Polski - UW-M Olsztyn, dr hab. ŁACH Wiesław Jednostki Armii gen. J. Hallera w tworzeniu Frontu Mazowieckiego - UW-M Olsztyn, dr hab. ŁACH Halina Bezpieczeństwo i porządek publiczny w rozkazach Dowództwa Frontu Pomorskiego  gen. J. Hallera na obszarach przyznanych Polsce - UW-M Olsztyn, prof. nadz dr  hab. JARNO Witold 4 Dywizja Strzelców Polskich w Odessie jako element Armii Polskiej we Francji w latach 1918-1919 - Uniwersytet Łódzki , dr hab. KROTOFIL Maciej Błękitna Armia w wojnie polsko - bolszewickiej - UMK , dr  BOGUCKI Andrzej Tradycja i Pamięć o gen. Józefie Hallerze i Hallerczykach w Bydgoszczy - CINSP Bydgoszcz, dr PASTUSZEWSKI Stefan Chadeckość gen. Józefa HALLAERA. Studium socjologiczno – historyczne - BSW, dr  LASOTA Jacek 1 Pułk Czołgów armii gen. J. Hallera - Akademia Sztuki Wojennej, dr MAKSYMOWICZ Sławomir W służbie Marsa i Eskulapa. Losy lekarzy Błękitnej Armii - Archiwum Państwowe w Olsztynie, dr KUBALA Krzysztof Lotnictwo Armii Hallera (1917 – 1921) i jego wpływ na francuskie początki polskiego lotnictwa wojskowego - MSP Dęblin, dr KOZŁOWSKI Roman Lotnictwo Armii Polskiej gen. J. Hallera - Muzeum Sił Powietrznych, dr ZALEWSKI Zygmunt Polski obóz szkoleniowy w Niagara-on-the-Lake ważnym czynnikiem procesu tworzenia Błękitnej Armii gen. J. Hallera, mgr ZAKRZEWSKI Paweł Rola wydziału Wojskowego Komitetu narodowego Polskiego w Tworzeniu Armii Polskiej we Francji - UW-M Olsztyn, dr hab. CENTEK Jarosław Początki niemieckiej artylerii przeciwpancernej – UMK, dr TARAS Piotr Bóg wojny na ryżowiskach. Artyleria armii USA w wojnie wietnamskiej, dr BENKEN Jan Wykorzystanie artylerii polowej do działań antypartyzanckich w Wietnamie w wybranych sprawozdaniach oficerów Wojska Polskiego z Międzynarodowej Komisji nadzoru i Kontroli - IPN Szczecin, dr RYBAK Robert Uzbrojenie  artyleryjskie armii Azerbejdżanu w wojnie o Górski Karabach 1992 – 1994 – UMK, dr NADOLSKI  Łukasz Zastosowanie bojowe zestawu 9K79 Toczka na Ukrainie – MWL, dr NEUBAUER Tomasz  Bezpieczeństwo i ochrona dziedzictwa morskiego – artyleria - Muzeum Marynarki Wojennej, mgr inż. KRYGER Zdzisław Historia i przyszłość artylerii morskiej - Akademia Marynarki Wojennej. (alb).

ZE ŚWIATA CZTERECH STRON … – 100. lecie utworzenia ARMII BŁĘKITNEJ gen. J. Hallera

Bydgoszcz – Wystawa 100. lecie utworzenia Błękitnej Armii Gen. Józefa Hallera. W Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy ul. Czerkaska 2, od dnia 14 czerwca 2017 r. można zwiedzać wystawę pt. ZE ŚWIATA CZTERECH STRON … – 100. lecie utworzenia ARMII BŁĘKITNEJ gen. J. Hallera – FROM THE FOUR CORNERS OF THE EARTH … - 100th anniversary of creation of the BLUE ARMY of gen. J. Haller.

100-lecie Błękitnej Armii Gen. Józefa Hallera – Wystawa w Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy

Dnia 13 czerwca 2017 r. w Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy ul. Czerkaska 2, została uroczyście otwarta wystawa pt.: „100. lecie utworzenia Błękitnej Armii Gen. Józefa Hallera. ZE ŚWIATA CZTERECH STRON … – 100. lecie utworzenia ARMII BŁĘKITNEJ gen. J. Hallera – FROM THE FOUR CORNERS OF THE EARTH … - 100th anniversary of creation of the BLUE ARMY of gen. J. Haller”. Na uroczystość przybyli przedstawiciele wojska polskiego, wyższych uczelni, historycy, rodziny potomków hallerczyków żołnierzy gen. Józefa Hallera, Bracia Inflanccy, sokoli, harcerze i in. Wystawę otworzył Mirosław Giętkowski – dyrektor MWL. Komisarzem wystawy jest Jerzy Lelwic. Podziękowanie i gratulacje w imieniu potomków hallerczyków złożył Andrzej Bogucki – wnuk Józefa Boguckiego – hallerczyka. (alb). Bydgoszcz, dnia 13.06.2017.

Procesja Bożego Ciała na Tatrzańskim w Bydgoszczy

Procesja Bożego Ciała na Tatrzańskim w Bydgoszczy. Sollemnitas Sanctissimi Corporis et Sanguinis Christi. -„Uczestnictwo w procesjach Bożego Ciała jest głęboko zakorzenione w polskiej tradycji naszej wiary, naszej duchowości i religijności” – powiedział prymas Polski abp Wojciech Polak. Natomiast ks. prof. Józef Naumowicz z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego powiedział, że uczestnictwo w procesji Bożego Ciała „jest dawaniem świadectwa swojej wiary, ale też dawaniem świadectwa wobec innych, wobec tych, którzy może patrzą przez okno i nie wiedzą, co to jest, albo przechodzą chodnikiem obok procesji”. Przyczyną ustanowienia święta Bożego Ciała w 1209 r. były objawienia Julianny Cornillon z Francji W 1264 r. papież Urban IV, wydając bullę „Transiturus”, ustanowił święto Bożego Ciała dla całego Kościoła. Pierwsze procesje w uroczystość Bożego Ciała odbywały się w latach 1265-75 w niemieckiej Kolonii. Pod koniec XV w. procesje były już powszechne w Niemczech, Anglii, Francji, w północnych Włoszech i Polsce. Jeden z czterech ołtarzy, symbolizujących cztery strony świata, Maryji Wspomożenia Wiernych patronki parafii Salezjanów przy ul. Pelplińskiej, której nabożeństwo sięga początków chrześcijaństwa. W procesji uczestniczyli członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Procesja Bożego Ciała w Bydgoszczy - Fordonie przechodziła ulicami dwóch parafii : św. Mateusza i św. Marka. W tym roku rozpoczęła się w kościele św. Mateusza Mszą św., której przewodniczył ks. Tadeusz - proboszcz parafii św. Marka i potem ulicami Skarżyńskiego i Pelplińską przeszła na ulicę Salezjańską do kościoła św. Marka gdzie zakończyła się Mszą św. celebrowaną przez ks. Mariusza Kucińskiego – proboszcza parafii św. Mateusza. Andrzej Bogucki, Bydgoszcz – Boże Ciało, 15.06.2017 r.

Pierwszy Pomnik Generała Józefa Hallera w Władysławowie - Hallerowie

W roku 100-lecia powstania Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera warto wspomnieć o jego pierwszym pomniku. Pierwszy Pomnik Generała Józefa Hallera w Władysławowie – Hallerowie, został odsłonięty 13 sierpnia 1995 r., przez przewodniczącego Towarzystwa Przyjaciół Hallerowa – Senatora RP Piotra Łukasza Andrzejewskiego i jego mamę Wandę Andrzejewską oraz dowódcę Marynarki Wojennej adm. Romualda Wagę i burmistrza Władysławowa Tomasza Lesnera. Autorem projektu pomnika, odlanego z brązu jest Władysław Szwechowicz. W uroczystościach uczestniczyli przybyli sokoli z gniazd w Polsce na zorganizowany w tym okresie „Zjazd Sokołów Pomorskich ku czci gen. Józefa Hallera”. Obszerna relacja została opublikowana, zob. bliżej, Bartłomiej Bogucki, Zjazd Sokołów Pomorskich ku czci gen. Józefa Hallera, [w:] Sokół Pomorski Nr 4(9)1995, s. 1-2. Sokoli pomorscy często brali udział w uroczystościach Zaślubin Polski z Morzem 10 lutego 1920 r. Szczególnie uroczyście obchodzono 80. Rocznicę Zaślubin Polski z Morzem w dniu 10 lutego 2000 r. W tych obchodach uczestniczyli sokoli pomorscy. Obszerna relacja została opublikowana, zob. bliżej, Hanna Rogowska, 80. Rocznica Zaślubin Polski z Morzem, [w:] Sokół Pomorski Nr 1(26)2000, s. 1-3. Poniżej historyczna jedna z fotek opublikowana w tym kwartalniku. Hallerczycy, potomkowie, sokoli pomorscy często brali udział w uroczystościach Zaślubin Polski z Morzem 10 lutego 1920 r. Szczególnie uroczyście obchodzono 80. Rocznicę Zaślubin Polski z Morzem w dniu 10 lutego 2000 r. w Pucku i Władysławowie, które odbyły się pod współpatronatem Marszałków Sejmu RP i Senatu RP, Macieja Płażyńskiego i Alicji Grześkowiak. Opis zdjęcia z archiwum - Andrzej Bogucki. - Władysławowo – Hallerowo, 10 lutego 2000 r. przed pomnikiem gen. Józefa Hallera w pierwszym rzędzie od lewej stoją: 1) Barbara Haller de Hallenburg i 2) Ewa Haller de Hallenburg. Drugi rząd od lewej: 1) Andrzej Bogucki – prezes ZTG „Sokół” w Polsce - Bydgoszcz, 2) Bogdan Major – przewodniczący Rady Miasta w Toruniu, 3) Wojciech Sobolewski – Komitet Miejsc Pamięci Narodowej w Bydgoszczy, 4) Wojciech Grochowski – Prezydent Torunia, 5) Ppłk Piotr Cywiński. (alb).

VIII Zlot Sokolstwa Polskiego w Katowicach – 15. rocznica powrotu Śląska do Polski!

VIII Zlot Sokolstwa Polskiego w Katowicach, który odbył w dniach 26-29 czerwca 1937 r., był wyrazem wielkiego przywiązania Ślązaków do Polski. W imponującej defiladzie ulicami Katowic maszerowało 25 tysięcy sokołów. Pochód, ciągnący się przez 1,5 km, był witany owacyjnie przez licznie zgromadzonych mieszkańców Katowic. Szacuje się, że do Katowic przybyło wtedy około 40 tysięcy osób z Polski i zagranicy. Powrót Śląska do Macierzy. Uroczystości zorganizowane w 70. rocznicę powstania pierwszego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” oraz 15. rocznicy powrotu Śląska do Macierzy Polskiej odbywały się pod protektoratem Marszałka Polski Edwarda Śmigłego Rydza oraz ks. Kardynała dr. Augusta Hlonda Prymasa Polski. W specjalnym Dodatku Technicznym do „Przewodnika Gimnastycznego Sokół” wydrukowano ćwiczenia na ten zlot. W imponującej defiladzie maszerowało 25 tysięcy sokołów. Przed trybuną, na tle biało-czerwonych flag, ustawiono ołtarz polowy. Gdy gen. Berebecki odebrał raport, przeszedł przed frontem oddziałów sokolich ustawionych w karnym szyku, ciągnącym się ponad 1,5 km. Brama dekoracyjna u wylotu ulicy Kościuszki.Brama dekoracyjna u wylotu ulicy Kościuszki. Przemawiali prezes Związku Franciszek Arciszewski i inni przedstawiciele. W swojej homilii kapelan ZTG „Sokół” w Polsce ks. prałat Jachimowski w podniosłych słowach mówił o roli sokolstwa. „Dziennik  Bydgoski” pisał, że na Wszechpolski Zlot Sokoła w Katowicach przyjechało 22 tysiące umundurowanych druhów i druhen. Doliczając starszyznę sokolą, licznych „cywilów” oraz sympatyków sokolstwa, należy stwierdzić, że do Katowic przybyło wtedy około 40 tysięcy osób z Polski i z zagranicy. Wśród gości VIII Zlotu znaleźli się m.in.: ks. biskup śląski Adamski, wojewoda Grażyński, prezes Międzynarodowej Federacji Gimnastycznej hr. Adam Zamoyski, prezes Związku Sokolstwa Czeskiego dr Bukowski i sekretarz dr Koppel, reprezentant sokolstwa rosyjskiego na emigracji Dołgopiatow z Pragi i wielu innych. VIII Zlot SokolstwaPlakat VIII Zlotu Sokolstwa Polskiego. Pokazy, ćwiczenia. Sztafeta bydgoska przywiozła w pięknym pucharze wodę z morza polskiego, która przebyła drogę: Bydgoszcz – Gdynia – Katowice. Podczas pokazów tańców Dzielnica Pomorska przedstawiła taniec kaszubski. Dwoma pociągami wyruszyło z Pomorza przeszło 1 600 druhów i druhen. Urząd Wojewódzki Pomorski z okazji zlotu zezwolił „Sokołowi” na zbiórkę publiczną, zorganizowaną w dniach 10-17 maja 1937 r. w ramach „Tygodnia Sokoła”. Zlot ten miał też serdeczne poparcie władz państwowych i wojskowych oraz Kościoła katolickiego na Pomorzu. Podczas zjazdu Rady Dzielnicy Pomorskiej 6 maja 1937 r. w Toruniu omawiano przygotowania do katowickiego zlotu. W posiedzeniu tym uczestniczył przybyły z Warszawy prezes związku Franciszek Arciszewski, wojewoda pomorski Władysław Raczkiewicz (w młodości aktywny sokół), popierający sokolstwo dowódca Okręgu Korpusu VIII gen. Wiktor Thommeé, ks. dziekan kanonik Leon Kozłowski i wielu innych gości.  Zaproszeni goście podczas defilady. Na zlocie Dzielnica Pomorska, występująca z odrębnymi popisami, odniosła szczególny sukces. Zarówno ćwiczenia druhów, żywy obraz „Dar Pomorza”, jak i tańce druhen w strojach marynarskich, utworzenie napisu „Pomorze” przez druhny i druhów, sygnalizacja chorągiewkami słów: „Nie ma Polski bez Pomorza” – wszystkie te popisy i obrazy wywołały szczery entuzjazm. Jednym z najbardziej udanych punktów bogatego programu zlotu był występ młodzieży z gniazda „Sokół” I w Bydgoszczy. Kiedy kierowana przez Romana Kaczmarczyka młoda kawaleria na tekturowych konikach przegalopowała przez arenę, publiczność wprost szalała od braw, krzyku i radości. W odezwie pozlotowej zarząd Dzielnicy Pomorskiej podał do wiadomości publicznej, że sokoli z Pomorza przybyli masowo do Katowic w celu zadokumentowania, iż sokola Dzielnica Śląska jest nieodłączną częścią Macierzy, oraz złożenia hołdu ludowi śląskiemu. W odezwie m.in. napisano: „Zlot w Katowicach – to jednocześnie nowa więź polskości pomiędzy ziemiami Rzeczypospolitej, to nowy ślub braterstwa, który równie gorącym sercem złożyliśmy”. Film archiwalny o VIII Zlocie Sokolstwa w Katowicach w 1937 r.

Przywiązanie do Polski i Kościoła. Zlot katowicki dał dowód przywiązania „Sokoła” do Kościoła katolickiego i Polski, wielkiej gotowości patriotycznej i siły ideowo-moralnej organizacji, ale też tężyzny fizycznej. Jak pisano w „Dzienniku Bydgoskim”, sens maksymy „W zdrowym ciele zdrowych duch” został spaczony w ostatnich latach, kładzie się bowiem nacisk tylko na pierwszą część przysłowia i dba w sporcie tylko o zdrowe ciało. Inaczej, może nie nowocześnie, ale „mądrze postępuje ‘Sokół’, który stara się o harmonijny rozwój sił cielesnych i duchowych”. Nie wyniki i rekordy są celem w „Sokole”. Chodzi o zdrowie, o kondycję fizyczną, o wychowanie ludzi naprawdę silnych, którzy by zdołali stanąć w obronie ojczyzny. Dodatkową zaletą Sokolstwa jest to, że nie obejmuje jednej tylko warstwy społecznej, lecz „Rozprzestrzenia się na wszystkie sfery i zawody. Pan mecenas i robotnik maszerują ochoczo w jednym szeregu”. Praca sokola została oceniona przez władze państwowe bardzo pozytywnie.

Andrzej Bogucki

Zobacz bliżej, Andrzej Bogucki, VIII Zlot Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, [w:] Andrzej Bogucki, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” na Pomorzu 1893-1939, Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego, Bydgoszcz-Fordon 1997, ss. 432. Tam też obszerna bibliografia dotycząca całego Sokolstwa Polskiego, wykaz źródeł, druk dokumentów i wykazy władz. Tenże, Portal wSokole, 29.06.2017.

Zmarł ks. Józef Krzeptowski, były proboszcz z Modzurowa, prawnuk Sabały, działacz Sokoła

„Zmarł ks. Józef Krzeptowski, były proboszcz z Modzurowa, prawnuk Sabały, działacz . SokołaRudnik: 5 lipca zmarł ks. Józef Krzeptowski, lat 86, emerytowany proboszcz parafii Trójcy Świętej w Modzurowie (gmina Rudnik) - informuje Kuria Diecezjalna w Opolu. Ks. Józef Krzeptowski urodził się 24 grudnia 1930 roku w Dzianiszu koło Zakopanego. Święcenia Kapłańskie przyjął w katedrze opolskiej 22 czerwca 1958 roku z rąk Biskupa Franciszka Jopa. Od 1976 do 2005 roku był proboszczem Parafii św. Trójcy w Modzurowie. Plon wieloletnich dociekań ks. Józefa Krzeptowskiego, prawnuka Sabały, to liczne publikacje dotyczące regionu, w szczególności dotyczące tragicznie zamordowanego kapłana Augustyna Strzybnego. Za jego sprawą mieszkańcy parafii Modzurów i okolic mogli poznać dramat zmagań Polaków - Górnoslązaków w dobie wojennej zawieruchy. Angażował się w działalność TMZR i Sokoła. Otrzymał wyróżnienie „Zasłużony dla Gminy Rudnik”. Zgodnie z życzeniem rodziny zmarłego uroczystości pogrzebowe odbędą się w następującym terminie:  Eksportacja – w niedzielę, 9 lipca 2017 r. o godz. 17.00 w kościele pw. Trójcy Świętej w Modzurowie. Pogrzeb – w poniedziałek, 10 lipca 2017 r. o godz. 12.00 w kościele pw. Trójcy Świętej w Modzurowie”. Źródło: Portal-naszracibórz, dostęp 7.07.2017. Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego składa kondolencje, druhom i druhnom TG „Sokół” w Raciborzu, rodzinie, bliskim i znajomym. R.I.P.

100-lecie urodzin zasłużonego sokoła i żołnierza niepodległości

druha Czesława Boguckiego (1917 –1993)

W niedzielę 9 lipca 2017 r. Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera, zorganizowało w „Dworku Bogucice na Tatrzańskim”, wspomnieniowe uroczystości pamięci druha ŚP Czesława Boguckiego (1917-1993) z dwóch powodów, z okazji 100-lecia urodzin oraz spotkania w dniu 6 lipca 2017 r. na Zamku Królewskim Prezydentów Polski Andrzeja Dudy i USA Donalda Trumpa przed obrazem Jana Matejki, tzw. Rejtan – Upadek Polski z 1866 r.,  przedstawiający protest Tadeusza Reytana (pisany też h. Rejtan) przeciwko pierwszemu rozbiorowi Polski na Sejmie Rozbiorowym. Reprodukcja tego obrazu „Rejtana” od wielu lat  była pomieszczona na honorowym miejscu w rodzie Boguckich.  Zapewne, cieszyłby się dh Czesław, gdy zobaczył przy „Rejtanie” spotkanie prezydentów.  Czesław Bogucki urodził się 9 lipca 1917 roku w Śremie w Wielkopolsce, jako syn Franciszka Boguckiego, który zginął w powstaniu wielkopolskim w 1919 r. W 2013 r. w jego opublikowanym  dokładnym naukowym biogramie zapisano m. in. „Ważną sprawą w życiu Czesława było samodzielne studiowanie literatury, malarstwa i historii Polski, z którymi to dziedzinami i sztukami obcował na co dzień, znał kulturę i tradycję polską doskonale. Wzorem postępowania dla Czesława Boguckiego był Tadeusz Rejtan, były szlachcic i konfederat barski, poseł nowogródzki na Sejm nadzwyczajny w Warszawie w 1773 roku. Przez całe życie w swoim mieszkaniu na honorowym miejscu w pokoju gościnnym miał wisieć, oprawiony w ramę, wielką reprodukcję obrazu Jana Matejki tzw. „Rejtan”. Na tym obrazie uczył patriotyzmu swoich dzieci i bratanków”.  Dom zmarłego ŚP Czesława Boguckiego przy ul. Jackowskiego zdobiły piękne reprodukcje różnych obrazów, z których najważniejszym był „Rejtan”, zawieszony był w centralnym pokoju gościnnym – salonie. Zawsze podczas spotkań rodzinnych, przyjaciół, a także zebrań spotkań konspiracyjnej grupy sokołów bydgoskich, na czele z Wacławem Koconem, opowiadał o historii i literaturze polskiej. Warto dodać, że przed wojną, sokolego doskonałego biegacza Czesława Boguckiego trenował metodą interwałową Janusz Kusociński. Podczas drugiej wojny Cz. Bogucki był bojownikiem ZWZ – AK. Tej organizacji niepodległościowej poświęcił swoje młode lata. Po uroczystości delegacja gniazda udała się na cmentarz Nowofarny w Bydgoszczy, gdzie na grobie żołnierza niepodległości ZWZ – AK pseudonim „Sokolik”, złożono kwiaty, zapalono znicze i odmówiono modlitwę za zmarłych. W tym roku obchodzimy 150-lecie Sokolstwa Polskiego. W dziejach Sokolstwa druh Czesław Bogucki zapisał się złotymi zgłoskami.  Bibliografia - wybór: Jaśkowiak J., Bydgoskie Sokoły nr 52 i 53. Listy „Kusego”, Dziennik Wieczorny 1987 nr 187 i 192. Bogucki A., Koneksje Janusza Kusocińskiego z Bydgoszczą w świetle korespondencji do Czesława Boguckiego, Kronika Bydgoska TMMB, T. IX, 1988, s. 179-194. Gąsiorowski Paweł Bogdan, Sokół i Żołnierz Armii Krajowej Czesław Bogucki 1917-1993, [w:] Kalendarz Bydgoski 1995, s. 259-260. Gąsiorowski Paweł Bogdan, Bogucki Czesław, „Sokolik” (1917-1993), [w:] Słownik Biograficzny Konspiracji Pomorskiej 1939-1945, cz. 2, pod red. Elżbiety Zawackiej, Fundacja „Archiwum Pomorskie Armii Krajowej”, Toruń 1996, s. 38-39. Dh Czesław Bogucki (1917-1993), Sokoli Słownik Biograficzny, [w:] Andrzej Bogucki, Bydgoszcz Centrum Sokolstwa Polskiego 1886-2007, Bydgoszcz 2013, s. 251-254. Andrzej Bogucki, Żywot bydgoszczanina. Jan Tadeusz Bogucki (1926-2004), [w:] Kronika Bydgoska t. XXXVII, Bydgoszcz 2016, s. 387-411. (alb).

Uroczystości 150-lecia Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy

Założenie niektórych Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”: Lwów 1867, Inowrocław 1884, Kraków 1885, Poznań 1886, Bydgoszcz 1886, Chicago 1887, Berlin 1889, Toruń 1894, Gdańsk 1894, Wrocław 1894, Chełmno 1895, Chełmża 1895, Grudziądz 1895, Koronowo 1895, Wąbrzeźno 1895, Nakło 1896, Warszawa 1905, Wilno 1905, Brodnica 1913. Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera i Dyrektor Zespołu Szkół nr 35 im. gen. Józefa Hallera w Bydgoszczy - zapraszają na uroczystości: 150-lecia Sokolstwa Polskiego i 130-lecia Sokolstwa Bydgoskiego, 100-lecia powstania „Błękitnej Armii” sokolego gen. Józefa Hallera, 200-lecia śmierci Tadeusza Kościuszki - od 1898 r. patrona Sokolstwa Polskiego, 150-lecia urodzin sokoła gen. Mariusza Zaruskiego - pioniera polskiego żeglarstwa i wychowania morskiego, 120-lecia śmierci sokoła Adama Asnyka - poety i dramatopisarza, 60-lecia śmierci sokoła Tadeusza Odrowskiego - prezesa TG „Sokół” w Chełmnie, zasłużonego dla niepodległości Polski, żołnierza KG-KOP, „Odra”, ZWZ – AK. P R O G R A M: Niedziela 30 lipca 2017 r. 10.00 Msza św. kościół p. w. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty w Bydgoszczy, ul. Skarżyńskiego 4. Po mszy św. złożenie kwiatów przed pomnikiem św. Jana Pawła II Wielkiego – członka honorowego Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Środa 2 sierpnia 2017 r. 17.00 Spotkanie towarzyskie, szkice historyczne, wystąpienia gości, kawa. Zespół Szkół nr 35, ul. Gawędy 5 w Bydgoszczy. Sobota 5 sierpnia 2017 r. 10.00 Otwarty Turniej Tenisa. Stowarzyszenie Tenisowe „Sokół – Bajka” w Bydgoszczy. Korty na Osiedlu Bajka w Bydgoszczy – prezes Jerzy Boniecki. Dyrektor Małgorzata Kryś, Prezes Andrzej Bogucki. RSVP do 28.07.2017 r.

Raport Obchodów Jubileuszowych 150 - lecia Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy

Sejm Rzeczpospolitej Polskiej, 10 lutego 2017 r. uczcił 150. rocznicę powstania  Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Sejm przyjął uchwałę przez aklamację. Na sali plenarnej w trakcie odczytywania uchwały obecni byli przedstawiciele „Sokoła”. Jak napisała Katarzyna Krzykowska, […] organizacja przyczyniła się do wychowania polskiej młodzieży „w duchu patriotyzmu i postaw obywatelskich” – napisano w uchwale. „U podstaw założonego we Lwowie 7 lutego 1867 r. Towarzystwa był rozwój i popularyzacja polskiego sportu. Z biegiem czasu Towarzystwo przyjęło także charakter niepodległościowy i patriotyczny” – głosi przyjęta przez aklamację uchwała. Przypomniano w niej, że działacze „Sokoła” brali udział w walkach powstańczych oraz działaniach wojennych, m.in. byli żołnierzami Legionów Polskich, Błękitnej Armii dowodzonej przez gen. Hallera, a także w powstaniu wielkopolskim i powstaniach śląskich. W uchwale napisano także, że członkowie „Sokoła” po wojnie przyczynili się do powstania wielu klubów sportowych, wśród których dużą część stanowiły sekcje kobiece. „Odegrali dużą rolę w powstaniu Związku Harcerstwa Polskiego udzielając wsparcia kadrowego, organizacyjnego i materialnego. W uchwale zwrócono uwagę, że po II wojnie światowej komunistyczne władze wielokrotnie odmawiały rejestracji stowarzyszenia, dlatego działało poza granicami Polski. Wznowiło działalność zaraz po upadku komunizmu w 1989 r., prowadząc działalność wychowawczą, sportową, kulturalną i proobronną w Polsce i za granicą. „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w 150. rocznicę powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” wyraża szacunek dla wszystkich działaczy Sokolstwa Polskiego, którzy przyczynili się do wychowania wielu pokoleń polskiej młodzieży w duchu patriotyzmu i postaw obywatelskich” – głosi uchwała. W czasie II wojny światowej członkowie TG „Sokół” brali udział w walkach na wszystkich frontach. Pierwsze TG „Sokół” w kraju odrodziły się w 1989 roku w Warszawie, Inowrocławiu, Gniewkowie, Bydgoszczy i Poznaniu. […]”.

Senat Rzeczpospolitej Polskiej, z marszałkiem Stanisławowi Karczewskiemu na czele, upamiętnił 150. rocznicę powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, w dniu 20 kwietnia 2017 r., w 150. rocznicę powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, przyjął Uchwałę.  Przypomniano w niej, że 150 lat temu we Lwowie zarejestrowano Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, którego celem głównym było wychowanie młodzieży polskiej zgodnie z hasłem „w zdrowym ciele zdrowy duch”.  „Organizacja, która powstała trzy lata po upadku powstania styczniowego, miała podtrzymać w młodym pokoleniu ducha patriotycznego, jednocześnie wpisując się w nurt pozytywistycznej epoki i galicyjskiej autonomii. Towarzystwo budowało sokolnie, a w nich sale gimnastyczne, chóry, teatry i biblioteki” – wskazano w uchwale. Podkreślono, że Towarzystwo zaczęło rosnąć w siłę, a kolejne jego gniazda powstawały w pozostałych zaborach, a także wśród emigracji: w USA, we Francji, w Niemczech, w Kanadzie i w Wielkiej Brytanii.  „Sokołom zawdzięczamy m.in. pierwszy mecz piłkarski na ziemiach polskich, rozegrany w 1894 r., a także obchody 500–lecia bitwy pod Grunwaldem, zorganizowane w Krakowie w związku z odsłonięciem Pomnika Grunwaldzkiego, dzięki ofiarności i zaangażowaniu Ignacego J. Paderewskiego. Kilka lat później członkowie poszczególnych gniazd sokolich zasilili polskie oddziały zbrojne, m.in. Legiony Polskie walczące po stronie i rosyjskiej i austriacko–niemieckiej” – czytamy w uchwale. Podkreślono w niej, że „szczególnie zasłynęli krakowscy sokoli ułani z brawurowej szarży w dniu 13 czerwca 1915 r. pod Rokitną, dowodzeni przez rotmistrza Zbigniewa Dunin–Wąsowicza”. Przypomniano także zasługi „sokołów” w czasie I i II wojny światowej.  Wskazali, że obecnie Towarzystwo liczy ponad 70 „gniazd” w kraju oraz funkcjonujących poza granicami. „Senat Rzeczypospolitej Polskiej przyłącza się do tych obchodów, życząc sokolstwu polskiemu, by młodzież garnęła się do gniazd sokolich i znajdowała w nich sens swej aktywności oraz pracy dla Polski” – głosi uchwała. Delegacja sokołów uczestniczyła w obradach Senatu RP. Odbyło się też uroczyste spotkanie z marszałkiem Senatu Stanisławem Karczewskim w jego gabinecie. Następnie odbyło się uroczyste spotkanie senatorów RP z sokołami, wręczono odznaczenia państwowe osobom zasłużonym dla Sokolstwa Polskiego oraz otwarto w Senacie RP wystawę, przygotowana przez Miejską Bibliotekę Publiczną im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie, ukazuje historię Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Marszałek Senatu RP Stanisław Karczewski zwrócił się z pięknymi słowami do przedstawicieli gniazd sokolich z całej Polski, powiedział: „Tworzyliście i nadal wspaniale tworzycie historię niepodległej Rzeczypospolitej”. Po uroczystościach odbyło się spotkanie sokolstwa polskiego z licznych gniazd sokolich w Polsce. Z uczestnikami uroczystości spotkał się przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senator Kazimierz Wiatr. Podczas spotkania zaprezentowano srebrną monetę, wyemitowaną przez Narodowy Bank Polski z okazji rocznicy.

Podczas centralnych uroczystości 150-lecia Sokolstwa Polskiego w dniu 20.04.2017 r., które odbyły się w Senacie RP, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda, w Swym liście do sokołów m. in. napisał: „[…] Ruchowi sokolemu od półtora wieku przyświeca klasyczna, piękna i mądra zasada, zawarta w sentencji: Mens sana in corpore sano – „W zdrowym ciele zdrowy duch”.  Już w początkach epoki popowstaniowej, kiedy zgasły nadzieje na szybkie odzyskanie niepodległej Ojczyzny, twórcy Towarzystwa Gimnastycznego jasno wytyczyli cel organizacji. Był nim harmonijny rozwój młodzieży polskiej, łączący sprawność i aktywność fizyczną z wychowaniem patriotycznym i formowaniem silnego charakteru. Taki model całościowej – dzisiaj powiedzielibyśmy: holistycznej – pedagogiki, oparty na dziedzictwie kultury antyku i tradycji narodowej, okazał się prekursorski wobec wielu późniejszych koncepcji i zjawisk, na czele z ogólnoeuropejskim skautingiem. […] Sokolstwo wyprzedziło swój czas i dzięki temu przygotowało tysiące młodych Polaków na wielkie wyzwania, które przyniósł wiek XX. [...] Sokoli zapisali wiele pięknych, heroicznych i tragicznych kart w dziejach Polski Podziemnej – zarówno pierwszej, jak i drugiej konspiracji. Naturalnie też ruch stał się jednym z głównych wrogów władzy komunistycznej, która dążyła nie tylko do likwidacji gniazd, ale i próbowała zatrzeć wszelką pamięć o zasługach Towarzystwa Gimnastycznego dla narodu i Ojczyzny. […] Wolna Polska przywróciła swobodę działania sokolstwu, które od 28 lat znów jest obecne i aktywne w całym kraju. Bardzo się cieszę, że ta wspaniała idea znajduje również teraz licznych zwolenników i kontynuatorów. […]”.W związku ze 150. rocznicą Powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda nadał odznaczenia państwowe osobom zasłużonym dla Sokolstwa Polskiego.

Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu 27 stycznia 2017 r., nową srebrną lustrzaną monetę kolekcjonerską o nominale 10 zł. – „150. Rocznica Powstania Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Moneta dostępna w nakładzie do 20 tys. egzemplarzy upamiętnia powstanie 7 lutego 1867 r. Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Rewers przedstawia wizerunek działacza Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w czamarze wraz z logo sokoła w locie z hantlą. Awers przedstawia dwóch ćwiczących sokołów. Pomysłodawcą wybicia monety był Damian Małecki, który wspólnie z innym druhami, przedstawił materiał merytoryczny i dokumentację do NBP. Autorem projektu stempla lustrzanego i monety jest znany i ceniony artysta, najlepszy polski projektant monet Robert Kotowicz, który m. in. jest zdobywcą pierwszego miejsca w międzynarodowym konkursie na medal upamiętniający Wejście Polski, Czech i Węgier  do  NATO (1999 r.)

Uroczystości 150-lecia Sokolstwa Polskiego odbywają cyklicznie się w Gniazdach Sokolich w Polsce i na emigracji przez cały 2017 rok.

W Bydgoszczy w dniach od 30 lipca do 6 sierpnia 2017 r. zostały zorganizowane sokole uroczystości: 150-lecia Sokolstwa Polskiego i 130-lecia Sokolstwa Bydgoskiego, 100-lecia powstania „Błękitnej Armii” sokolego gen. Józefa Hallera, 200-lecia śmierci Tadeusza Kościuszki - od 1898 r. patrona Sokolstwa Polskiego, 150-lecia urodzin sokoła gen. Mariusza Zaruskiego - pioniera polskiego żeglarstwa i wychowania morskiego, 120-lecia śmierci sokoła Adama Asnyka - poety i dramatopisarza, 60-lecia śmierci sokoła Tadeusza Odrowskiego - prezesa TG „Sokół” w Chełmnie, zasłużonego dla niepodległości Polski, żołnierza KG-KOP, „Odra”, ZWZ – AK. Dla przykładu można podać mikroskopijny proces tworzenia się setek gniazd sokolich na ziemiach polskich, w Polsce i poza Polską, a pośród nich w Bydgoszczy. Założenie niektórych Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”: Lwów 1867, Inowrocław 1884, Kraków 1885, Poznań 1886, Bydgoszcz 1886, Chicago 1887, Berlin 1889, Toruń 1894, Gdańsk 1894, Wrocław 1894, Chełmno 1895, Chełmża 1895, Grudziądz 1895, Koronowo 1895, Wąbrzeźno 1895, Nakło 1896, Warszawa 1905, Wilno 1905, Brodnica 1913, Fordon 1923. Warto dodać, że Okręg V Bydgoski Dzielnicy Pomorskiej ZTG „Sokół” w Polsce, którego prezesem był Alojzy Malczewski liczył 21 gniazd sokolich w tym 10 w samej Bydgoszczy. W 2017 r. w Bydgoszczy działa pięć gniazd sokolich: Bydgoszcz I, Bydgoszcz II, Bydgoszcz IV, Bydgoszcz - Sokół Tenis – Bajka i UKS „Sokół”.

Msza św. Dziękczynna w 150-lecie Sokolstwa Polskiego

Uroczystości rozpoczęto Mszą św., w intencji, zmarłych, zamordowanych, zakatowanych i poległych w walkach o niepodległość i wolność Rzeczypospolitej Sokołów i Hallerczyków na wszystkich frontach świata, podziękowania za 150-lecie działalności Sokolstwa Polskiego, która odbyła się w niedzielę 30 lipca 2017 r., o godz. 10.00 w kościele p. w. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty w Bydgoszczy, ul. Skarżyńskiego 4. Mszę św. celebrował proboszcz ks. kanonik dr Mariusz Kuciński. Podczas swego kazania przedstawił dzieje sokolstwa polskiego oraz zaprezentował historyczne sylwetki sokołów m. in. Świętego Jana Pawła II Wielkiego, którego relikwie znajdują się właśnie w kościele p. w. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty. W Mszy św. uczestniczyli, Pani Iwona Waszkiewicz - zastępca prezydenta Bydgoszczy, sokoli fordońscy na czele z prezesem Andrzejem Boguckim i żoną Urszulą Bogucką oraz liczni goście. Przybyły poczty sztandarowe gniazd sokolich: Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera – chorąży Kazimierz Bogdan Filipski, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kruszynie na czele z prezesem Henrykiem Pieczką, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Gniewkowie oraz sztandar Stronnictwa Pracy – Chrześcijańska Demokracja na czele z Bronisławem Pastuszewskim i Teresą Pastuszewską oraz Zygfryd Szeffs. Roman Sidorkiewicz reprezentował Bractwo Inflanckie. Ks. kanonik dr Mariusz Kuciński odczytał skierowany do sokołów list Wojewody Kujawsko Pomorskiego Pana Mikołaja Bogdanowicza. Na zakończenie Mszy św. Pani Iwona Waszkiewicz odczytała publicznie i przekazała sokołom specjalny adres od Prezydenta Bydgoszczy Pana Rafała Bruskiego, za który prezes Andrzej Bogucki serdecznie podziękował. Po Mszy św. w asyście sztandarów, przed pomnikiem św. Jana Pawła II Wielkiego – członka honorowego Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, prezes Andrzej Bogucki serdecznie podziękował ks. Kan. dr. Mariuszowi Kucińskiemu za odprawienie Mszy św. i wygłoszenie pięknego kazania. Podziękował również za sprowadzenie do kościoła w dzielnicy Fordon relikwii św. Jana Pawła II Wielkiego oraz wybudowanie pięknego okazałego pomnika. Następnie odbyło się złożenie kwiatów i zapalenie zniczy. W imieniu Prezydenta Bydgoszczy Pana Rafała Bruskiego, kwiaty, udekorowane wstęgą flagi bydgoskiej, od Bydgoszczan złożyła Pani Iwona Waszkiewicz. Ponadto kwiaty złożyły delegacje gniazd sokolich oraz delegacja Związku Sybiraków w Bydgoszczy Państwo Eulalia Myślińska – członek Prezydium Zarządu Oddziału, i Mirosław Myśliński – prezes Zarządu Oddziału. Na zakończenie prezes skierował osobne podziękowania do Pani Prezydent Iwony Waszkiewicz za przybycie, za list prezydenta, złożenie kwiatów i bardzo życzliwą atmosferę UMB wobec bydgoskich sokołów. Podziękował też wszystkim przybyłym delegacjom za udział w uroczystości. Po uroczystości wykonano przed pomnikiem św. Jana Pawła II Wielkiego pamiątkowe zbiorowe zdjęcie.

Jubileuszowa Gala 150-lecia Sokolstwa Polskiego w Bydgoszczy

Dnia 2 sierpnia 2017 r., dzięki współpracy w organizacji dyr. Małgorzaty Kryś i pracowników, w Zespole Szkół nr 35 im. gen. Józefa Hallera, ul. Gawędy 5 w Bydgoszczy odbyła się główna uroczystość Jubileuszowa. Na uroczystości przybyli fordońscy sokoli i goście z gniazd ze sztandarami, których powitał Andrzej Bogucki - prezes. Szczególnie powitał ks. prał. Edmunda Sikorskiego, od 1990 r., kapelana gniazda fordońskiego. W uroczystości uczestniczyły delegacje Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”: Kruszyn – prezes Henryk Pieczka, Poznań – Czesław Bernat, Zgierz – Eugeniusz Szpakowski prezes i Jerzy Marczyński. Ponadto przybyły delegacje: Sejmiku Województwa Kujawsko – Pomorskiego – radny Michał Krzemkowski,  Stowarzyszenia Idee Solidarności 1980-1989 na czele z Barbarą Wojciechowską – prezeską, Stronnictwa Pracy – Chrześcijańska Demokracja i Bractwo Inflanckie na czele z Bronisławem Pastuszewskim, Robert Szatkowski - prezes Stowarzyszenia Bydgoski Wyszogród. Po wprowadzeniu pocztów sztandarowych: Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kruszynie, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Zgierzu, Stronnictwa Pracy – Chrześcijańska Demokracja, Zespołu Szkół nr 35 im. gen. Józefa Hallera, został odśpiewany Marsz Sokołów. Prezes odczytał okolicznościowe Listy Gratulacyjne skierowane do Sokołów od prezydent miasta, wojewody i marszałka. Życzenia złożyły też delegacje przybyłe na uroczystości. Następnie zostały przedstawione szkice historyczne dotyczące tematyki Jubileuszu 150-lecia Sokolstwa Polskiego i 130-lecia Sokolstwa Bydgoskiego, 100-lecia powstania „Błękitnej Armii” sokolego gen. Józefa Hallera, 200-lecia śmierci Tadeusza Kościuszki - od 1898 r. patrona Sokolstwa Polskiego, 150-lecia urodzin sokoła gen. Mariusza Zaruskiego - pioniera polskiego żeglarstwa i wychowania morskiego, 120-lecia śmierci sokoła Adama Asnyka - poety i dramatopisarza, 60-lecia śmierci sokoła Tadeusza Odrowskiego - prezesa TG „Sokół” w Chełmnie, zasłużonego dla niepodległości Polski, żołnierza KG-KOP, „Odra”, ZWZ – AK. Koncert pieśni patriotycznych został wykonany na organach keyboardowych przez Mateusza Dąbkowskiego, ucznia Zespołu Szkół 35, którego przygotowała nauczycielka muzyki Małgorzata Kiermasz. Odbyły się wspólne śpiewy pieśni patriotycznych wszystkich sokołów na uroczystości Jubileuszowej. Przygotowaniem opracowań szkiców historycznych oraz prelegentami i dyskutantami panelu byli następujący sokoli: Andrzej Bogucki, Stefan Pastuszewski, Jerzy Boniecki, Hanna Rogowska, Roman Frąszczak, Czesław Bernat, Barbara Jastrzębska Rutkowska, Roman i Urszula Krężel. Paweł Bogdan Gąsiorowski przygotował okolicznościowe materiały popularyzacyjne i promocyjne. Kazimierz Bogdan Filipski przygotował okolicznościową wystawę na jubileusz 150-lecia Sokolstwa Polskiego. Stanisław Stegliński nagrał okolicznościowy film z uroczystości jubileuszowych, a Mariola Szmyt wykonała dokumentację fotograficzną w tym pamiątkowe zbiorowe zdjęcie. Na zakończenie uroczystości odbyło się spotkanie towarzyskie przy kawie i ciastkach. Organizatorami uroczystości jubileuszowych było Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz Fordon im. gen. Józefa Hallera - prezes Andrzej Bogucki i Zespół Szkół Nr 35 im. gen. Józefa Hallera – dyrektor Małgorzata Kryś.

Otwarty Turniej Tenisa w 150-lecie Sokolstwa Polskiego o puchar Prezydenta Bydgoszczy

Dnia 5 sierpnia 2017 r. został zorganizowany Otwarty Turniej Tenisa w 150-lecie Sokolstwa Polskiego o puchar Prezydenta Bydgoszczy Rafała Bruskiego, który przeprowadziło Stowarzyszenie Tenisowe „Sokół – Bajka” w Bydgoszczy. Korty na Osiedlu Bajka w Bydgoszczy – prezes Jerzy Boniecki. Wykaz uczestników turnieju tenisowego z okazji 150-lecia Sokolstwa Polskiego w dniu 05.08.2017 r., Korty tenisowe Stowarzyszenia Tenisowego "Sokół-Bajka" w Bydgoszczy – Fordonie: Jan Kac, Roman Zembrzycki, Jerzy Karczewski, Grzegorz Białkowski, Leszek Król, Patryk Irzemski, Mieczysław Niewadzisz, Grzegorz Hryniewicz, Józef Perepecza, Włodzimierz Boniecki, Jarosław Stasiejko, Mirosław Graczkowski. W finale zwyciężył Grzegorz Białkowski z Włodzimierzem Bonieckim. Trzecie miejsce zajął Mirosław Graczkowski.  Zwyciężyli: I miejsce - Grzegorz Białkowski, II miejsce - Włodzimierz Boniecki, III miejsce - Mirosław Graczkowski. Organizatorzy turnieju tenisa: Jerzy Boniecki i Andrzej Bogucki.

Pielgrzymka Sokolstwa Polskiego na Jasną Górę i Zjazd Rady Sprawozdawczo Wyborczej Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce.

Delegat Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. Józefa Hallera, prezes Andrzej Bogucki,  uczestniczył w dniach 29-30.09.2017 r. w Pielgrzymce Sokolstwa Polskiego na Jasną Górę oraz w Zjeździe Rady Sprawozdawczo – Wyborczej Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, w której uczestniczyli delegaci 21 gniazd sokolich z całej Polski. ZTG „Sokół” w Polsce liczy 36 gniazd zarejestrowanych w strukturze Związku. Współpracują bezpośrednio ze Związkiem polskie gniazda sokole w Austrii, na Litwie i Ukrainie. ZTG „Sokół” jest członkiem Światowego Związku Sokolstwa z siedzibą w Pradze. Zostały wybrane nowe władze Związku, na czele z prezesem Damianem Małeckim, prezesem TG „Sokół” w Lesznie.

Uroczystości zakończenia Jubileuszu 150-lecia Sokolstwa Polskiego. Bydgoszcz 15.10.2017 r.

Na zakończenie Jubileuszowych obchodów 150-lecia Sokolstwa Polskiego, dokładnie w 200-lecie śmierci patrona sokolstwa Tadeusza Kościuszki, w dniu 15.10.2017 r. w Dworku na Tatrzańskim w Bydgoszczy odbyło się uroczyste posiedzenie zarządu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Omówiono dokonania i sytuację Sokolstwa Polskiego  w Polsce i na świecie w 2017 roku Jubileuszowym Sokolstwa Polskiego. Szczególnie dokonano sprawozdania i zamknięto bydgoskie obchody.

Listy Gratulacyjne

Prezydent Bydgoszczy Pan Rafał Bruski napisał:

„Szanowny Pan Andrzej Bogucki Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Serdecznie pozdrawiam i kłaniam się z uznaniem wszystkim świętującym piękny Jubileusz 150-lecia Sokolstwa Polskiego oraz 130-lecia Sokolstwa Bydgoskiego. Wiele wpisujących się w te obchody rocznic – przywołujących biografie znamienitych postaci polskiej historii: Kościuszki, Hallera, Zaruskiego, Asnyka i Odrowskiego – podkreśla bogactwo dziedzictwa ruchu sokolego. W czym tkwi fenomen „Sokoła” – gdyż niewątpliwie fenomenem jest. Zaproponowany przed wieloma laty model wychowania wyprzedził wielkie wyzwania i potrzeby, z którymi w niełatwych czasach zmierzyła się nasza Ojczyzna. Zachęcanie i tworzenie warunków do wszechstronnego rozwoju młodych ludzi – opartego na filarach sportowych pasji, patriotycznych postaw i silnych charakterów – przygotowało pokolenia, które mądrze opierały się zaborcy, walczyły o wolność i niepodległość, także naszego miasta. Dziś „Sokół” stoi na straży tych samych, żelaznych zasad, budując Polskę silną wewnętrznym, społecznym potencjałem i niekwestionowanym znaczeniem w międzynarodowych strukturach Europy i świata. Wszystkich aktywnych członków oraz przyjaciół Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon serdecznie pozdrawiam i dziękuję za trud przygotowania tak ważnej uroczystości. Raz jeszcze kłaniam się wszystkim świętującym, w stronę których kieruję dobre myśli i najlepsze życzenia – pomyślności, radości i realizacji planów. Z poważaniem Rafał Bruski Prezydent Bydgoszczy. Bydgoszcz, sierpień 2017 roku”.

Wojewoda Kujawsko – Pomorski Pan Mikołaj Bogdanowicz napisał:

„Pani Małgorzata Kryś Dyrektor Zespołu Szkół nr 35 w Bydgoszczy, Pan Andrzej Bogucki Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon. Szanowni Państwo, dziękując za zaproszenie na obchody 150-lecia Sokolstwa Polskiego i 130-lecia Sokolstwa Bydgoskiego, przekazuję na Państwa ręce serdeczne życzenia. Polskie sokolstwo ma w swojej długiej historii wiele chlubnych kart, w których szczególne miejsce – jako świadectwo wysokiego poziomu etycznego i patriotyzmu – zajmuje propagowanie oświaty narodowej i budzenie ducha obywatelskiego w czasach zaborów. Dla wielu Polaków czas spędzony w organizacjach sokolich stanowił ważne doświadczenie życiowe. Wpływał nie tylko na sprawność fizyczną, ale także na kształtowanie się osobowości i postaw patriotycznych. Wykształcenie w młodym pokoleniu odpowiedzialności nie tylko za siebie, ale także za swoją Ojczyznę należy uznać za wyjątkowo cenne. Dlatego proszę przyjąć słowa podziękowania za wpajanie uniwersalnych wartości i poczucia tożsamości kulturowej. Z okazji tak pięknego jubileuszu przekazuję słowa uznania wszystkim, którzy dbają o zachowanie najlepszych tradycji polskiego sokolstwa. Życzę sukcesów w następnych latach działalności oraz realizowania wielu zamierzeń jak najlepiej służących Polsce i przyszłym pokoleniom. Z wyrazami szacunku Mikołaj Bogdanowicz Wojewoda Kujawsko – Pomorski. Bydgoszcz, 30 lipca 2017 roku”.

Marszałek Województwa Kujawsko – Pomorskiego Pan Piotr Całbecki napisał:

„Pan Andrzej Bogucki Prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Szanowny Panie Prezesie, w związku z wyjątkową okazją, jaką jest Jubileusz 150-lecia Sokolstwa Polskiego i 130-lecia Sokolstwa Bydgoskiego, pragnę złożyć wyrazy uznania dla prowadzonej w ramach bydgoskiego Towarzystwa Gimnastycznego działalności. Państwa uroczysty jubileusz skłania do refleksji nad minionym latami, do spojrzenia wstecz oraz przypomnienia chlubnej tradycji Sokolstwa i historii ludzi, którzy poświęcili tej wspólnocie swój czas, serce i pracę. Bez wątpienia, Towarzystwa Gimnastyczne mają nieoceniony wkład w popularyzowanie sportu w społeczeństwie i wdrażania w życie maksymy „W zdrowym ciele zdrowy duch”. Ale tu młodzież oprócz sprawności fizycznej zyskuje coś więcej – uczy się obowiązkowości, tolerancji i patriotyzmu. To wartości, które wydają piękne owoce w ich dorosłym życiu. Samorząd Województwa Kujawsko – Pomorskiego docenia działania, które są ważne dla kształtowania obywatelskich postaw pełnych zaangażowania, otwartości i poszanowania dobra wspólnego. Z okazji wspaniałego jubileuszu przesyłam na ręce Pana Prezesa podziękowania oraz życzenia pogody ducha oraz wszelkiej pomyślności. Niech działalność społeczna w ramach Sokolstwa, prowadzona przez Pana Prezesa z dużą energią i poświęceniem, przynosi wiele satysfakcji. Taka praca nigdy nie kończy i odbywa się na wielu płaszczyznach, ale przykład jaki dajecie Państwo młodemu pokoleniu jest dla nich najcenniejszą lekcją. Z wyrazami szacunku, Piotr Całbecki Marszałek Województwa Kujawsko – Pomorskiego. Toruń, wrzesień 2017 r.

Za Zarząd Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Bydgoszcz, dnia 19.10.2017 r.

List otwarty do Szanownych Druhów Konrada Firleja i Zbigniewa Okorskiego

Szanowny Druh Konrad Firlej! Szanowny Druh Zbigniew Okorski! Serdecznie dziękuję, Szanownemu Druhowi Konradowi Firlejowi za przekazany list Szanownego Druha Andrzeja Olejnika, oraz Szanownemu Druhowi Zbigniewowi Okorskiemu za rozmowę podczas obchodów 100-lecia Błękitnej Armii Generała Józefa Hallera. Moją odpowiedź na cenne Druhów spostrzeżenia będzie mój poniższy list otwarty. Dlaczego otwarty? Bo należy rozmawiać i dyskutować przy otwartej przyłbicy o P R Z Y S Z Ł O Ś C I sokolstwa w Polsce. Po drugie, nieubłaganie szybko zbliża się data Pielgrzymki na Jasną Górę, gdzie przed obrazem Najświętszej Maryi Panny, poprowadzimy wspólną modlitwę w intencji zjednoczenia sokolstwa w Polsce. „Sokół” ma do tego prawo, zasługuje na Cześć i Szacunek w 150 - lecie Sokolstwa Polskiego. Mamy obecnie wielką szansę na ułożenie trudnych spraw sokolich w Polsce. Mam nadzieję, że  jest tylko i wyłącznie dobra wola wszystkich sokołów i sokolic w Polsce, do stworzenia jednej nowej struktury Sokolstwa Polskiego. Jaką formę wspólnej struktury przyjmiemy, wypowiemy się wszyscy w sposób tylko demokratyczny, na Pielgrzymce. Może to być dotychczasowa struktura czyli Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce wraz z przystąpieniem do Związku wszystkich gniazd, lub powołanie nowego Związku Sokolstwa Polskiego (nazwa umowna). Jednak jestem konserwatystą i tradycjonalistą i proponuję zachowanie oraz poszanowanie w tym nowym Związku całej dotychczasowej działalności dorobku od 1989 r. Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce i Rady Odrodzenia TG "Sokół" w Polsce. Nie mam żadnego wpływu, od 10 lat, na działalność  ZTG "Sokół" w Polsce oraz nie pełnię od tego czasu żadnych funkcji związkowych. Główni działacze Związku nie podołali w zarządzaniu ogólnopolską organizacją związkową, ogólne niezadowolenie jest powszechnie znane. Mam nadzieję, że doprowadzi się do wspólnego zjazdu sokolstwa i zostaną wybrane nowe władze wspólnego naszego Związku. Pomimo, faktycznie nie funkcjonującego zarządu Związku, gniazda związkowe i poza związkowe w kraju aktywnie działają, to cieszy. Nasze gniazdo sokole w Bydgoszczy - Fordonie działa aktywnie, chociaż wielu z naszych druhów i druhen pomarło lub się postarzało. Podobnie jest w innych gniazdach. Od kilku lat sokolstwo w Polsce przeżywa kryzys krajowego zarządzania. Dotyczy to także Rady Odrodzenia TG "Sokół" w Polsce. Sokolstwo Polskie weszło w okres, mam nadzieję ewolucyjnej, wymiany pokolenia druhów i druhen pełniących funkcje kierownicze. Jest teraz szansa na zjednoczenie wszystkich gniazd sokolich w jeden Związek. Nie zmarnujmy tej szansy. Każdy kto kocha "Sokoła" doskonale z tego zdaje sobie sprawę. Zawsze od 1989 r. byłem, jestem i będę za zjednoczeniem gniazd sokolich w jeden Związek. Jest na to obecnie wielka szansa, o ile młodzi duchem sokoli podołają temu wyzwaniu. Seniorzy sokolstwa powinni im pomóc i nie przeszkadzać. Jednym z haseł sokolich jest „Jednością silni”, hasło podobnie skonstruowane ukradli nam komuniści, podobnie jak wiele innych naszych dóbr i osiągnięć. Wielu dzielnych młodych i w średnim wieku sokołów zarządza zarządami gniazd sokolich w Polsce, dlatego Sokolstwo Polskie w miarę zaczyna oddolnie się integrować na nowo. Właśnie oddolna działalność gniazd sokolich jest bardzo zadowalająca i napawa optymizmem na przyszłość „Sokoła” w Polsce. „Sokół” od zarania jest organizacją demokratyczną i należy tylko stosować procedurę zgodną z demokracją sokolą. Zapis w KRS władz ZTG "Sokół" w Polsce kończy się w listopadzie 2017 r. Inicjatywa zwołania Zjazdu Sokolstwa Polskiego podczas Pielgrzymki na Jasnej Górze jest bardzo dobrym pomysłem. Mam nadzieję, że obecne władze ZTG „Sokół” w Polsce i Rady Odrodzenia TG „Sokół” w Polsce, oraz niezależna struktura Sokolstwo Polskie koordynująca oddolnie pracę gniazd, zdają sobie sprawę z olbrzymiej odpowiedzialności za przyszłość polskiego „Sokoła”. Wszystkim sokołom, szczególnie kierującym gniazdami, proponuje ponowne przeczytanie naszego „Katechizmu Sokolego” druha dr. Mariana Wolańczyka, oraz 10 przykazań Sokolstwa Polskiego. Tam jest dokładnie wszystko zapisane o celach i istocie sokolstwa, o obowiązkach sokoła i obowiązkach sokoła wobec Sokolstwa i wobec innych sokołów. Jest też dokładnie napisane, że w Polsce może być tylko jeden Związek „Sokoła”. Niech tym Związkiem będzie wspólnie wypracowany, o dotychczasowe idee i tradycje Sokolstwa Polskiego od 1867 r.,  nowy zreformowany Związek Sokolstwa Polskiego (nazwa umowna). Szanowni Druhowie, Seniorzy Sokolstwa kierujący krajowymi strukturami, nadszedł czas przekazania sztandaru, młodemu pokoleniu sokołów w Polsce. Szanowni Druhowie i Druhny, przybywajcie na Jasną Górę z pisemnymi upoważnieniami swoich gniazd do reprezentowania ich jako delegaci na Zjeździe Zjednoczeniowym na Jasnej Górze.  Bardzo proszę Szanownych Druhów Konrada Firleja, Zbigniewa Okorskiego o pomoc następnemu pokoleniu sokołów o włączenie się, oraz wyrażenie dobrej woli do powstania wspólnego Związku. Jednocześnie, obserwując zaangażowanie i operatywność Szanownego Druha Damiana Małeckiego, proszę o wspólną koordynację podczas przygotowań do zorganizowania Zjazdu Sokolstwa na Jasnej Górze. Zwracam się do wszystkich młodych sokołów i sokolic o włączenie się w działalność na rzecz naszego Zjazdu na Jasnej Górze.  Serdecznie proszę Szanownego Druha ks. Marcina Kostkę, oraz naszych opiekunów i kapelanów sokolich o poprowadzenie Pielgrzymki na Jasnej Górze w 150-lecie Sokolstwa Polskiego do Najświętszej Maryi Panny Królowej i Hetmanki Polski.  Pamiętajmy wszyscy, nasze wspólne działania mają na celu przyszłe włączenie się w obronę i pomyślność  Polski naszej kochanej Ojczyzny. Zwracam się do wszystkich sokołów druhów i druhen w Polsce o wspólną odpowiedzialność za przyszłość sokolstwa w Polsce. Pisząc mój list otwarty kierowałem się troską i dobrą wiarą o pomyślność i przyszłość Sokolstwa Polskiego. Niech nas wszystkich polskich sokołów łaskawy Bóg prowadzi. Szczęść Boże! W zdrowym ciele zdrowy duch. Czołem !!! Druh Andrzej Bogucki. Bydgoszcz, dnia 19.08.2017 r.

Sokoli Generał Alfons Wiktor Maćkowiak (1916-2017) – instruktor cichociemnych

W 2017 r. odbył się pogrzeb generała Alfonsa Wiktora Maćkowiaka (1916-2017), w Wielkiej Brytanii znanego jako Alan Mack wychowanka poznańskiego „Sokoła”. Był żołnierzem generała Sosabowskiego, sportowcem i wybitnym trenerem. W czasie II wojny światowej szkolił cichociemnych. Cały czas był też aktywnym sportowcem, także od dziecka członkiem Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, gdzie trenował gimnastykę i boks. Już w czasie nauki w gimnazjum zapowiadał się na świetnego hokeistę na trawie. Był specjalistą sztuki walki wręcz, a także kamuflażu i dywersji. Skończył kurs dla cichociemnych, ale nigdy nie skoczył do kraju. Został za to instruktorem spadochroniarzy. Był żołnierzem generała Stanisława Sosabowskiego w 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej. Uroczysty pogrzeb gen. Maćkowiaka odbył się 31.01.2017 w Londynie. W Wielkiej Brytanii działał w środowiskach polskich, w tym w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” w Wielkiej Brytanii, pracował także społecznie w Polskim Ośrodku Społeczno-Kulturalnym w Londynie. Zatrudniony jako nauczyciel wychowania fizycznego w Bishop’s Stortford College, od 1964 roku przez kolejne 25 lat pracował jako trener klubu lekkoatletycznego Uniwersytetu Oksfordzkiego. Prochy generała, sprowadzono do Polski. W Warszawie w Dzień Spadochroniarza 23.09.2017 odbyły się uroczystości pogrzebowe generała brygady Alfonsa Wiktora Maćkowiaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, gdzie złożono również prochy dowódcy, gen. Stanisława Sosabowskiego. Alfons Wiktor Maćkowiak, został w 2018 uhonorowany tablicą przy Jeziorze Maltańskim w Poznaniu. Andrzej Bogucki. Bydgoszcz, 24.09.2017.

Światowy Zlot Sokolstwa – Praga 2018

Zachęcam Szanowne Druhny i Druhów do wspólnego uczestnictwa w XVI. Wszechsokolskim Zlocie w 2018 r. w Pradze (XVI. všesokolski slet 2018). Czasu zostało bardzo mało. Co 6 lat jest organizowany ten piękny Światowy Zlot Sokolstwa. Warto się już dziś przygotować i zarezerwować noclegi. Kto wie czy są jeszcze tanie wolne miejsca w akademikach, schroniskach i obiektach turystycznych. Bez Zlotów nie ma Sokolstwa. Zloty są podstawą istoty Sokolstwa. Do Pragi warto się wybrać na ćwiczenia, a jak nie to chociaż warto wziąć udział w przemarszu kilkudziesięciotysięcznego pochodu sokolstwa przez piękną starą Pragę z udziałem kilkuset sztandarów i sokolstwa w strojach galowych. Uczestnictwo lub obejrzenie pięknych widowisk ćwiczeń sokołów z całego świata zostaje w pamięci do końca życia. Kto nie poznał tego uczucia ma szansę, kolejna będzie w 2024 r. Można zorganizować wyjazdy autokarami sokołów z różnych gniazd, tylko musi się znaleźć koordynator. XVI. Wszechsokolski Zlot w Pradze odbędzie się od 29 czerwca do 6 lipca 2018 r. Warto wchodzić na stronę Internetową, bieżące informacje pod poniższym linkiem: [http://www.sokol.eu/]. Czołem !!! Druh Andrzej Bogucki, Bydgoszcz dnia 3.10.2017 r.

Nowe władze Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce!

W trakcie Nadzwyczajnego Zjazdu Sokolstwa Polskiego odbywającego się w dniach 29-30 września 2017 r. w Częstochowie wybrano nowe władze Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce ma siedzibę w Warszawie i liczy obecnie 36 gniazd „Sokoła”, z czego 4 poza granicami Polski (Litwa, Ukraina, Austria) i jest największą organizacją sokolą w kraju. Uczestnicy Nadzwyczajnego Zjazdu Sokolstwa Polskiego w Częstochowie. Pierwszy dzień Zjazdu. Dzień przed oficjalnymi obradami Zjazdu Rady Sprawozdawczo-Wyborczej ZTG „Sokół” w Polsce zaplanowanymi na 30 września, druhowie przez ponad 4 godziny dyskutowali nad przyszłością organizacji. Jako pierwszy historię „Sokoła” oraz proponowane zmiany zaprezentował druh Damian Małecki. Następnie o planach działalności Naczelnej Komendy Polowych Drużyn Sokolich mówił druh Marek Kasperski. Przedstawiony przez niego program obejmował szkolenia zaawansowane dla Polowych Drużyn Sokolich (m.in. posługiwanie się bronią, strzelectwo i musztrę), ale także ćwiczenia dotyczące bezpieczeństwa uczniów szkół (aktywny strzelec) i samoobronę dla kobiet (ESDS). Program został tak skonstruowany, że może z niego skorzystać dowolne Towarzystwo na terenie kraju. Głównym celem Naczelnej Komendy Polowych Drużyn Sokolich będzie dostarczanie wstępnie przeszkolonych i najbardziej ideowych przyszłych funkcjonariuszy Policji, żołnierzy Wojska Polskiego i innych służb mundurowych. Po druhu Kasperskim głos zabrał druh dr Grzegorz Bielec z Rzeszowa, mistrz Europy oraz wicemistrz świata w akrobatyce, który przedstawił realne koncepcje i możliwości stosowania gimnastyki powszechnej w „Sokole” oraz współpracę w tym zakresie z innymi organizacjami. Jako ostatni przemawiał druh Wojciech Zrayko z Bytomia, który skupił się na promocji organizacji w środkach masowego przekazu. Dyskusja programowa trwała do późnych godzin nocnych i momentami była bardzo intensywna.. Obrady. Oficjalne obrady rozpoczęły się następnego dnia 30 września 2017 r. o godz. 9.00 na Jasnej Górze. Delegaci z 21 Towarzystw obecnych na Radzie nie mieli wątpliwości dotyczących kierunku zmian. W związku z czym na wniosek prezesa Damiana Małeckiego w ogromnej większości poprali głęboką reformę Związku. Do najważniejszych zmian należy zaliczyć powołanie Naczelnej Komendy Polowych Drużyn Sokolich z Komendantem Markiem Kasperskim na czele oraz zmiany w statucie obejmujące sposób reprezentacji i strukturę organizacji. Szereg uchwał obejmował zmiany w statucie, likwidację dzielnic i okręgów, ustanowienie elektronicznego sposobu komunikowania się i głosowania zarządu Związku oraz wiele innych zmian umożliwiających sprawne i szybkie działanie zarządu ZTG „Sokół” w Polsce. Większość propozycji, z którymi druhowie mogli zapoznać się jeszcze przed zjazdem, przyjęta została bez poprawek. Koncepcja funkcjonowania Związku przedstawiona przez działaczy leszczyńskiego „Sokoła” i zaprzyjaźnione gniazda zyskała pełną akceptację zgromadzonych, w związku z czym powierzono im kierowanie zarządem głównym Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce na najbliższe cztery lata. Na stanowisko prezesa ZTG „Sokół” w Polsce wybrano druha Damiana Małeckiego z Leszna. Funkcję pierwszego wiceprezesa objął druh dr Grzegorz Bielec z Rzeszowa, drugim wiceprezesem wybrano druha Tomasza Stańko z Lublina. Sekretarzem Generalnym wybrana została druhna Halina Cichocka-Nowak. Stanowisko naczelnika oraz Komendanta Naczelnej Komendy Polowych Drużyn Sokolich objął druh Marek Kasperski, dotychczasowy komendant PDS w Lesznie. Funkcję skarbnika zarządu pełnił będzie druh Wojciech Zrayko z Bytomia. Pozostałe funkcje członków zarządu z rekomendacji prezesa Małeckiego objęli: Sławomit Czech z Katowic, Renata Łakoma ze Zbąszynia, Piotr Mazur z Lublina, Zbigniew Okorski i Małgorzata Haller z Warszawy, Jan Członkowski z Brwinowa, Adam Skorupinski z Perkowa, Rafał Guciński z Leszna i Marcin Jasiński z Krakowa. Członkowie zarządu ZTG „Sokół” w Polsce. Od lewej: Sławomir Czech, Zbigniew Okorski, Marcin Jasiński, Adam Skorupinski, Damian Małecki, Marek Kasperski, Renata Łakoma, Halina Cichocka-Nowak, Jan Członkowski, Małgorzata Haller. Członkostwo honorowe. Przez aklamację przyznano druhowi Zbigniewowi Okorskiemu z Warszawy godność prezesa honorowego ZTG „Sokół” w Polsce. Prezes gniazda warszawskiego godność tę otrzymał za blisko 30 lat pracy w zarządzie Związku, m.in. na funkcjach prezesa i wiceprezesa. Jednogłośnie uchwalono także członkostwo honorowe dla prof. Jana Żaryna, największego promotora i propagatora idei „Sokoła” w ostatnich latach. Obrady zakończyło uroczyste nabożeństwo przed obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, w trakcie którego kazanie wygłosił kapelan Sokolstwa Polskiego ks. Marcin Kostka. Na Nadzwyczajnym Zjeździe Sokolstwa Polskiego w Częstochowie pojawili się delegaci z 21 Towarzystw: Warszawa, Bydgoszcz, Zakopane, Brwinów, Dębica, Leszno, Perkowo, Zbąszyń, Poznań, Zgierz, Bukówiec Górny, Bytom, Katowice, Gliwice, Rzeszów, Malawa, Kraków, Szamotuły, Lublin oraz z Ukrainy i Austrii. Ponadto swoich obserwatorów wysłały gniazda z Sanoka oraz Mielca. Za część religijną zjazdu odpowiadał kapelan ks. Marcin Kostka. Wolę współpracy oraz akces do nowego Związku zgłosił szereg nieobecnych gniazd, które zostaną przyjęte do organizacji na najbliższym posiedzeniu zarządu. W najbliższych kilku tygodniach trwać będzie reorganizacja Związku. Jednak już teraz można powiedzieć, że głębokie reformy oraz szeroka wymiana kadr (średnia wieku osób zasiadających w zarządzie obniżyła się o około 20 lat) powodują, że Związek może z optymizmem patrzeć w przyszłość. Damian Małecki. Foto.: Rafał Guciński. Żródło: Portal wSokole-1.10.2017.

Tadeusz Nowakowski (1917 – 1996) Członek Honorowy Dzielnicy Pomorskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce

W Bydgoszczy na Skwerze Tadeusza Nowakowskiego 6.10.2017 r. zorganizowano „Czytanie Nowakowskiego” w 100-lecie urodzin tego wybitnego pisarza, autora m. in. „Obozu Wszystkich Świętych”. Organizatorom należą się wyrazy uznania za przypomnienie wspaniałej postaci Tadeusza Nowakowskiego. Odbyła się też prezentacja książki, pt.: „Po drodze z Tadeuszem Nowakowskim. Spacerownik”, autorstwa Emilii Walczak redaktorki i korektorki Bydgoskiego Informatora Kulturalnego. Wydawca Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy 2017, ss. 48. Bardzo dobrze, że ukazała się ta publikacja, która upowszechni wiedzę o pisarzu. Jednak mam kilka uwag. Z dokładnej analizy tekstu wynika, że autorka korzystała z doskonale opracowanego obszernego biogramu Tadeusza Nowakowskiego autorstwa prof. dr. hab. Janusza Kutty, który został pomieszczony w „Bydgoskim Słowniku Biograficznym”, t. 5, s. 83-86. Niestety, red. Emilia Walczak ani słowem nie wspomniała i nie wymieniła w tekście nazwiska prof. Janusza Kutty i nie wskazała przypisu odwoławczego do BSB. Szkoda, że redaktorka pisząc kilka słów o ojcu Tadeusza Stanisławie Nowakowskim (1889-1942) napisała enigmatycznie, że „- w KL Dachau ginie jego ojciec (…)”. Okoliczność śmierci Stanisława Nowakowskiego jest jednoznaczna. Jak pisze prof. Janusz Kutta, Stanisław Nowakowski został zamordowany 24.06.1942 r. w KL Dachau zastrzykiem fenolu. (Zob. bliżej BSB t. 2, s. 103-105). Dodam, że był to niemiecki obóz koncentracyjny. Szkoda, że Emilia Walczak nie zaznaczyła na mapce „Spacerownika” i chociaż w kilku słowach, nie wspomniała o ostatnich miesiącach życia Tadeusza Nowakowskiego w Bydgoszczy, kiedy to swój dom znalazł w gościnnej parafii u ks. prał. Romualda Biniaka proboszcza Parafii Świętych Polskich Braci Męczenników, gdzie powstała Izba Pamięci Tadeusza Nowakowskiego. Ponadto pojawił się błąd na mapce, gdzie tym samym nr 4 oznaczono ul. Świetej Trójcy (s. 7) i plac Teatralny (s. 9). Na zakończenie dodam, że „Spacerownik” to kolejna publikacja, która ani słowem nie wspomina o Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” w Bydgoszczy, zał. w 1886 r., organizacji kulturotwórczej i niepodległościowej. Tadeusz Nowakowski, syn działacza sokolego Stanisława Nowakowskiego,  miał wielki sentyment do sokołów bydgoskich. Mam nadzieję, że red. Emilia Walczak czytając „Obóz Wszystkich Świętych” zwróciła uwagę na zapiski Tadeusza Nowakowskiego mówiące o środowisku bydgoskich sokołów, szczególnie opisaną martyrologię sokolich wiarusów. Na marginesie dodam, że pamiątkową książkę pt.: „Czterdzieści lat pracy sokolstwa w Bydgoszczy (z tego 34 lat pod rządami Niemiec) 1886-1926, Bydgoszcz 1926, napisali dziennikarze i działacze bydgoskiego sokolstwa Stanisław Nowakowski i Konrad Fiedler. Niestety to nie tylko „grzech” autorki Spacerownika, ale wielu publicystów piszących o sokołach bydgoskich i o Tadeuszu Nowakowskim pomija, czy przez niewiedzę, czy być może celowo, fakt nadania Tadeuszowi Nowakowskiemu Członka Honorowego Dzielnicy Pomorskiej Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Uroczystość wręczenia sokolego okolicznościowego dyplomu Tadeuszowi Nowakowskiemu nastąpiło w Ratuszu dokładnie 20.01.1994 r. w tym samym dniu i miejscu co nadanie Honorowego Obywatela Bydgoszczy. Dokumentacja z uroczystości zapewne została zachowana w archiwum Rady Miasta Bydgoszczy, oraz w spuściźnie po Tadeuszu Nowakowskim. Uroczystość też posiada zapis kronikarski w kwartalniku Sokół Pomorski nr 2/1994, s. 3. W tej publikacji znajduje się kopia autografu Tadeusza Nowakowskiego w książce „Obóz Wszystkich Świętych”, który dokonał następującego wpisu w dniu 22.01.1994 r. w Węgliszku: „Dzielnym Druhom Sokoła z Pomorza z serdecznymi pozdrowieniami Tadeusz Nowakowski, Bdg, 22/1/94”. Kilka lat temu książka z oryginalnym wpisem została podarowana Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. dr Witolda Bełzy w Bydgoszczy. Andrzej Bogucki. Bydgoszcz, dnia 8.10.2017 r.

Uroczystości 200-lecia śmierci Tadeusza Kościuszki,  od 1898 r. Patrona Sokolstwa Polskiego. Bydgoszcz 15.10.2017 r.

W Bydgoszczy w dniach od 30 lipca do 6 sierpnia 2017 r. zostały zorganizowane sokole uroczystości m. in. 200-lecie śmierci Tadeusza Kościuszki - od 1898 r. patrona Sokolstwa Polskiego. Na zakończenie obchodów dokładnie w 200-lecie śmierci w dniu 15.10.2017 r. w Dworku na Tatrzańskim w Bydgoszczy odbyło się uroczyste posiedzenie zarządu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera. Omówiono dokonania Sokolstwa Polskiego w zakresie pracy z Patronem Tadeuszem Kościuszką od 1898 r., omówiono źródłową dokumentację oraz bibliografię dot. Tadeusza Kościuszki. Ponadto zorganizowano małą wystawę pamiątek sokolich związanych z Tadeuszem Kościuszką. Wspominano wspólne zloty, rajdy, uroczystości kościuszkowskie organizowane przez gniazda Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce po 1989 r. Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Wołyniu  w rodzinie szlacheckiej. Studiował w warszawskiej Szkole Rycerskiej, a także w uczelniach paryskich. Przez osiem lat (1776-1784) walczył o wolność Stanów Zjednoczonych. Za zasługi w wojnie 1792 r. w obronie Konstytucji 3 Maja otrzymał honorowe obywatelstwo francuskie. W roku 1794 stanął na czele powstania, które przeszło do historii jako jedna z najjaśniejszych kart w nowożytnych dziejach narodu. Po dwuletnim więzieniu w twierdzy pietropawłowskiej i podróży do Ameryki wziął udział w pracach nad powołaniem do życia legionów polskich, odmówił jednak przyjęcia ich dowództwa. Kilkanaście ostatnich lat życia spędził z dala od polityki, w otoczeniu szwajcarskiej rodziny Zeltnerów, najpierw w Berville k/Fontainebleau,  a następnie w szwajcarskiej Solurze, gdzie zmarł 15.10.1817 r. W 1818 r. spoczął w wawelskiej krypcie św. Leonarda. Już za życia stał się symbolem niepodległego ducha polskiego. Takim pozostał w bogatej i pięknej, żywej do dziś legendzie. Sokolstwo wybrało Tadeusza Kościuszkę na swojego patrona, kierując się kilkoma celami do pracy patriotycznej i narodowej. Członkowie „Sokoła” potrzebowali wartości trwałej, która pozostanie wzorem także w latach następnych. Tymi niezmiernymi wartościami dla sokołów były czyny i przymioty mężów opatrznościowych Narodu, którzy mimo swej śmierci żyją we wspomnieniach, żyją przez naśladownictwo. Jako typ Polaka ideałem był dla sokolstwa Tadeusz Kościuszko. Główny motyw tego postanowienia był istotą kierunku prac wychowawczych „Sokoła”, odznaczających się cechą twórczą i ciągłością. Tworzyć nie niszczyć, było jednym z zadań sokolstwa – tworzył też Kościuszko zbrojny czyn w Polsce, tworzył ponad czyn coś więcej, bo obywatele, nakładając na wieśniaka obowiązek obrony Polski. Dla sokołów Kościuszko, to pierwszy polski demokrata w równoczesnym tego słowa znaczeniu, który położył podwaliny demokracji w Polsce. Widziano w Kościuszce tego, który nawiązał do pracy twórców Konstytucji 3 Maja 1791 roku. Sokolstwo na mocy uchwał najwyższych władz związkowych w dniu 15.10.1898 roku uznało swym patronem naczelnika Tadeusza Kościuszkę. Ku pamięci tegoż narodowego bohatera-ideału, gniazda sokole urządzały „Zawody Kościuszkowskie” i wykłady poświęcone życiu i czynom Kościuszki. Tadeusz Kościuszko został patronem sokolstwa na ziemiach polskich oraz w USA. W zaborze pruskim szczególnie uroczyście obchodzono rocznice związane z T. Kościuszką. Na 25 lecie „Sokoła” w Berlinie w 1914 roku sokoli wydali piękne okolicznościowe pocztówki. Szczególnie uroczyście w zaborze pruskim obchodzono 100 lecie śmierci Tadeusza Kościuszki 1817-1917. Rycerskość, godną ideału Kościuszkowskiego upatrywał „Sokół” w męskim nieulęknionym stawianiu czoła wszystkiemu, co ze strony władz pruskich skierowane było przeciw polskim działaczom narodowym.

Andrzej Bogucki

Zapis dokonań Sokolstwa Polskiego po 1989 roku, krzewiących pamięć pośród młodzieży sokolej i sympatyków sokolstwa.  

W 1991 roku w Bydgoszczy-Fordonie odbył się „Zlot Kościuszkowski” - Zlot ZTG „Sokół” w Polsce. Warto nadmienić, że sokolstwo organizuje imprezy ku pamięci swego patrona Naczelnika Tadeusza Kościuszki. W 1996 r. ZTG „Sokół” w Polsce zorganizował ogólnopolskie uroczystości w ramach „1996 Roku Tadeusza Kościuszki Patrona Sokolstwa Polskiego”. Zob. bliżej kwartalnik Sokół Pomorski, 1(10) 1996. Apel sokolstwa o uczczenie 250. Rocznicy urodzin Tadeusza Kościuszki rozpowszechniono w całej Polsce, też w USA, gdzie sokoli zorganizowali różne uroczystości. Podobnie na Litwie sokoli włączyli się do Apelu i zorganizowali uroczystości i zawody sportowe. Z okazji 250. Rocznicy urodzin Patrona Sokolstwa Polskiego Tadeusza Kościuszki, sokoli fordońscy zorganizowali wielki turniej Koszykówki szkół podstawowych, obóz wojskowy nad zalewem koronowskim, wieczornice, odwiedzono Kraków, gdzie znajduje się Kopiec i grób Naczelnika na Wawelu. Rząd polski pomimo Apelu i Uchwały ZTG „Sokół” w Polsce o Roku Tadeusza Kościuszki, nie podjął tematu. Martwi to sokołów, że Białorusini uważają Kościuszkę za „swojego”. Prezydent Bydgoszczy Henryk Sapalski podziękował na zakończenie obchodów sokołom. Uroczystości odbyły się 7.08.1996 r. w bydgoskim Ratuszu, na które sokoli przybyli ze sztandarem. Prezydent Bydgoszczy nadał dh Andrzejowi Boguckiemu „Pamiątkową Szablę Tadeusza Kościuszki”, jak zapisano: „W uznaniu zasług w propagowaniu i organizacji obchodów 250. lecia urodzin Tadeusza Kościuszki, w Polsce, USA i na Litwie, szczególnie w Bydgoszczy wśród uczniów, młodzieży i mieszkańców miasta. Bydgoszcz, dn. 15.08.1996 r.”. Dyplomy uznania za propagowanie tradycji kościuszkowskiej wśród uczniów otrzymali od Prezydenta Bydgoszczy sokoli: dh Barbara Jastrzębska – Rutkowska, dh Hanna Rogowska, dh Urszula Krężel, dh Paweł Bogdan Gąsiorowski, dh Roman Krężel. Zob. bliżej kwartalnik, Sokół Pomorski 3(12)1996. W kościele Św. Mateusza w Bydgoszczy-Fordonie kapelan sokołów dh ks. Edmund Sikorski odprawił Mszę Święta Pamięci Naczelnika Tadeusza Kościuszki. W 260.Rocznicę Urodzin Tadeusza Kościuszki, w dniu 4 lutego 2006 roku, Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, Związek Szlachty Polskiej i Towarzystwo Pamięci Gen. Józefa Hallera i Hallerczyków zorganizowało w Bydgoszczy Centralne Uroczystości Pamięci Tadeusza Kościuszki, który jest patronem Sokolstwa Polskiego od 1898 roku. Program uroczystości: 3.02.2006 r. w katedrze wawelskiej w Krakowie, delegacje sokołów małopolskich, uczestniczyły w uroczystościach jubileuszowych, w Mszy Św., którą celebrował Biskup Tadeusz Pieronek oraz w złożeniu kwiatów na sarkofagu Tadeusza Kościuszki. 4.02.2006 r. sokoli krakowscy na czele z dh Arturem Blumem złożyli kwiaty i zapalili znicze na płycie Rynku Głównego, w miejscu gdzie Tadeusz Kościuszko przysięgał Narodowi Polskiemu. 4.02.2006 r. sokoli poznańscy na czele z dh Czesławem Bernatem, złożyli kwiaty i zapalili znicze przed pomnikiem Tadeusza Kościuszki w Poznaniu. Sokoli bydgoscy w dniu 4.02.2006 r., dh Jerzy Boniecki i dh Stefan Poniatowski, na górze Pilsko 1557 m n.p.m., podczas biegów narciarskich, na szczycie, zapalili znicz pamięci na cześć Tadeusza Kościuszki. W Bydgoszczy-Fordonie w dniu 4-5 02.2006 r. w Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera, został zorganizowany „Turniej Trzech Drużyn” w piłce ręcznej chłopców – rocznik 1993 o puchar prezesa ZTG „Sokół” w Polsce. W turnieju wzięły udział drużyny  z Bydgoszczy, Brodnicy i Grudziądza. Wyniki spotkań: 1. UKS „Iskra” Bydgoszcz – MKS Brodnica (24:24), 2. UKS „Iskra” Bydgoszcz – MKS Grudziądz (30:23), 3. MKS Brodnica- MKS Grudziądz (27:23). W wyniku sportowej rywalizacji ustalono końcową kolejność turnieju:I m. UKS „Iskra” Bydgoszcz – 3 pkt., II m. MKS Brodnica – 2 pkt., III m. MKS Grudziądz – 1 pkt. 4.02.2006 r. W kościele Św. Mateusza w Bydgoszczy-Fordonie została odprawiona Msza Święta za duszę ŚP Bohatera Narodowego Tadeusza Kościuszki, którą odprawił kapelan ZTG „Sokół” w Polsce ks. prałat dh Edmund Sikorski. Następnie w Gimnazjum 3 im. gen. Józefa Hallera odbyła się Wieczornica z udziałem sokołów. Referat pt. „Naczelnik Tadeusz Kościuszko – Patron Sokolstwa Polskiego”, który wygłosił dh Andrzej Bogucki. Wykonano „Galerię Wybitnych Dowódców Polskich Ze Zbiorów Malarstwa Muzeum Wojska Polskiego”, którą przekazano dla uczniów Gimnazjum 3 im. gen.  J. Hallera. Komitet Organizacyjny: Andrzej Bogucki – przewodniczący, Artur Blum, Jerzy Boniecki, Hanna Rogowska, Czesław Bernat, Marcin Wiszowaty, Małgorzata Szopińska, Mariola Szmyt, Teresa Banaś-Barańska, ks. prałat Edmund Sikorski. 13.05.2008 przedstawiciele fordońskiego gniazda brali udział w akcji internetowej ratowania Muzeum Polskiego w Rapperswilu, gdzie nawet zamknięto dostęp do kaplicy z sercem Tadeusza Kościuszki, patrona Sokolstwa Polskiego. Sokoli fordońscy uczestniczyli z Bractwem Inflanckim, które było organizatorem, w dniach 24.4. – 3.5.2009 r. w wyprawie na Białoruś. Trasa: Bydgoszcz – Warszawa – Brześć Litewski – Kobryń – Pińsk – Pina – Stolin – Rubel – Dawidgródek – Turów – Prypecki Park Narodowy – Mozyrz – Kimbarówka – Jurewicze – Chojniki – Rudaków – Poleski Rezerwat Radiacyjno -Ekologiczny – Łojów – Dniepr (Komaryn) – Sutków – Homel – Wietka – Czeczersk – Krzyczew – Mścisław – Mohylew – Szkłów – Aleksandryja – Lenino –  Babinicz - Dubrowna – Orsza – Smolany – Tołoczyn – Krupka – nad Berezyną –Borysów – Bryli – Żonino – Smolewicze – Mińsk – Kuropaty – Mińsk – Stołpce – Kosów Polski (Mereczowszczyzna) – Brześć – Warszawa – Bydgoszcz.     Przejechano 3540 km. W Kosowie Polskim (obecna nazwa Poleskim) zwiedzono kościół gdzie Tadeusz Kościuszko został ochrzczony, a w Mereczowszczyźnie odwiedzono zrekonstruowany dworek Tadeusza Kościuszki.  W XVIII wieku folwark Mereczowszczyzna był własnością Sapiehów. W 1733 objął go w zastaw Ludwik Tadeusz Kościuszko, w którego posiadaniu folwark znajdował się do czasu wykupienia w 1764; Kościuszkowie przenieśli się wówczas do rodowych Siechnowicz. W dworze w folwarku urodził się Tadeusz Kościuszko. Do 1939 Mereczowszczyzna była miejscem pamięci o Kościuszce, po agresji radzieckiej Dom Kościuszki został spalony w 1942 przez sowieckich partyzantów. W 1996 w Stanach Zjednoczonych powołano Komitet Odbudowy Domu Rodzinnego Kościuszki, staraniem którego dwór zrekonstruowano w 2004. Odbudowę w większości sfinansowano z funduszy obwodu brzeskiego. W dworku mieści się muzeum. Niedaleko dworku znajdują się ruiny pałacu Pusłowskich w Kosowie Poleskim. Najmłodszy syn dziedzica Mereczowszczyzny, pułkownika Ludwika Tadeusza Kościuszki – Andrzej Tadeusz Bonawentura – ochrzczony został ósmego dnia po urodzeniu w kościele Świętej Trójcy w Kosowie Poleskim (w XVIII w. też nazywanym Polskim). Tamten maleńki drewniany kościół nie zachował się. Spłonął w 1872 r. podczas wielkiego pożaru miasta. Na jego miejscu w 1877 roku zbudowano nową, murowaną świątynię. Jak pisze Cezary Rudziński: „12 lutego 1746 roku w kościele kosowskim ochrzczony został Tadeusz Kościuszko, urodzony 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie. Ceremonii dokonał Przeor Zakonu Dominikanów z pobliskiego Hoszczewa Ojciec Rajmund Korsak. Księga metrykalna z zapisem chrztu z tego roku pod poz. 479, znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie pod poz. 23625/MN. Dosłowny wypis z tej księgi wykonany wypukłym pismem, z pieczęcią czteropolową z herbami Korony i Litwy oraz tekstem” Rzeczpospolita 1386-1795” znajduje się na brązowej tablicy umieszczonej na lewej ścianie nowej świątyni w pobliżu głównego  ołtarza. Oto on: 1746. 12 lutego Wielmożny Rajmund Korsak, Przeor XX Dominikanów Hoczewskich, ochrzcił niemowlę, prawych rodziców syna, imieniem Andrzej – Tadeusz – Bonawentura – J. Wielmożnych Ludwika – Tadeusza – Tekli z Ratowskich Kościuszków. Miecznych Województwa Brzeskiego. Kumowie byli: W. Pan Kazimierz Narkuski, Starosta Kruszwicki i W. Pani z Protesewiczów Suchodolska. W. Pan Adam Protesewicz Podstarości Piński, Panna Suchodolska, Pisarzówna Ziemska Słonimska”. Rodzinny dworek Tadeusza Kościuszki parterowy, z gankiem oraz krytym łamanym dachem z dwuspadową strzechą, w którym Tadeusz Kościuszko spędził tylko pierwsze 12 lat życia, spłonął w 1942 r. Na początku XXI w. podjęto decyzję o jego rekonstrukcji przy finansowym wsparciu ambasady amerykańskiej w Mińsku. Pozostały jedynie oryginalne piwnice, solidne, murowane wyłożone kamieniami, odkopane podczas prac archeologicznych poprzedzających odbudowę dworku.  W 2003 r. przeprowadzono prace archeologiczne i na zachowanych murowanych fundamentach odtworzono dworek. Wygląd znany z prac polskiego rysownika Napoleona Ordy h. Orda i późniejszych fotografii. Zrekonstruowany dworek otwarto uroczyście w 2004 roku. - Na wielkim głazie narzutowym ustawionym obok niego umieszczono brązową tablicę z płaskorzeźbą – portretem bohatera oraz informacją o nim – wyłącznie po białorusku. W tłumaczeniu brzmi: „1746.04.02. – 1817.15.10. Tutaj, na uroczysku Mereczowszczyzna, urodził się Andrej Tadeusz Bonawentura Kaściuszka, wielki syn ziemi białoruskiej, który w przyszłości został bohaterem narodowym Polski, USA, Honorowym Obywatelem Francji. Wdzięczni potomni”. Opublikowano, zob. bliżej, Andrzej Bogucki, Bydgoszcz Centrum Sokolstwa Polskiego 1886-2007, Bydgoszcz 2013, s. 232-236.

Aneks

Pamiątkowe kartki pocztowe – opis. Pamiątkowa kartka pocztowa wydana w 1996 r.: „Tadeusz Kościuszko 1746 - 1817 Patron Sokolstwa Polskiego w 250. Rocznicę urodzin”. Opis na odwrocie: „Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Bydgoszcz Fordon. J. Kossak Portret Tadeusza Kościuszki 1879. Proj. K. Łątka (Projektował Kazimierz Łątka).. Pamiątkowa kartka pocztowa wydana w 1996 r.: „Tadeusz Kościuszko 1746 - 1817 Patron Sokolstwa Polskiego w 250. Rocznicę urodzin”. Opis na odwrocie: „Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Bydgoszcz Fordon. Obraz Wł. Tetmajera – Kosynierzy pod Racławicami. Proj. K. Łątka (Projektował Kazimierz Łątka)”. Pamiątkowa kartka pocztowa wydana w 1996 r.: „Tadeusz Kościuszko 1746 - 1817 Patron Sokolstwa Polskiego w 250. Rocznicę urodzin”. Opis na odwrocie: „Związek Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Bydgoszcz Fordon. Proj. K. Łątka (Projektował Kazimierz Łątka)”. Pamiątkowe karty pocztowe. Pamiątkowa kartka pocztowa, wydana w Berlinie w 1914 r., z okazji 25-lecia Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” I Berlin (1889-1914). Opis: „1889-1914 Patron sokolstwa polskiego w dniu Jubileuszu”. Opublikowana w kwartalniku Sokół Pomorski nr 2(3)1994, Bydgoszcz-Fordon 1994.

K O N D O L E N C J E

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” II Bydgoszcz – Fordon im. gen. Józefa Hallera oraz Centrum Informacji Naukowej Sokolstwa Polskiego  z głębokim żalem i smutkiem przyjęło wiadomość o śmierci  17  grudnia 2017  r. ŚP Druha Czesława Bernata Wiernego, wieloletniego i oddanego działacza Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce. Wierzymy, że przekroczył Bramę Niebieską i został przyjęty przez Najwyższego Ojca i Boga Jedynego Wszechmogącego. Dziękujemy za miłość i dobroć oraz nauki, którymi nas obdarzył w tak bardzo znaczącym okresie Rzeczpospolitej Polskiej. Sokolstwo Polskie jest wdzięczne za wierne i wieloletnie oddanie idei Sokolstwa Polskiego i  przyjaźni, którą nas otaczał. Zawsze wierny hasłom sokolstwa „Bóg – Honor – Ojczyzna” oraz „W zdrowym ciele zdrowy duch”. Pozostała nadzieja w Krzyżu i  Zmartwychwstaniu. Pogrążeni w modlitwie i żałobie sokolej i narodowej. Módlmy się za Jego Duszę! Wieczny Odpoczynek Racz Mu Dać Panie A Światłość Wiekuista Niech Mu Świeci Na Wieki Wieków Amen! R.I.P. Prezes Dr Andrzej Bogucki. Bydgoszcz, dnia 17 grudnia 2017 r.

Dh Bernat Czesław (1940-2017)

Dnia 17 grudnia 2017 r. zmarł Dh Czesław Bernat. Ur. w 1940 r. w Poznaniu, technik mechanik, działacz Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce, były prezes Dzielnicy Wielkopolskiej ZTG „Sokół” w Polsce, działacz sokoli i społeczny. Jego rodzice ojciec Stefan i mama Helena byli członkami „Sokoła” w Poznaniu, siostra mamy Stanisława była działaczką „Sokoła” na Jeżycach. Działaczami „Sokoła” byli też bracia mamy Maksymilian i Marcin Nowiccy. Jego dziadek Franciszek Nowicki brał czynny udział w zdobyciu lotniska na Ławicy podczas powstania wielkopolskiego. Dh Czesław Bernat od najmłodszych lat przebywał w środowisku sokolim. W latach 60. Współpracował z dh Przybylskim z Łazarza, który go przyjął do konspiracji sokolstwa w Poznaniu. W 1989 r. wstąpił do TG „Sokół” I Śródmieście w Poznaniu. Dh Czesław Bernat w 1992 r. wznowił działalność TG „Sokół” Poznań – Rataje i został jego prezesem. Gniazdo liczyło 134 sokołów i sokolic. W obszernych piwnicach 600 m. kwadratowych po  sklepem spożywczym pod jego kierunkiem powstała Sokolnia, gdzie szkolił młodzież sokolą, powstały liczne sekcje sportowe. W tej Sokolni na Ratajach odbywały się spotkania i zebrania, nawet ogólnopolskie ZTG „Sokół” w Polsce. Dh Czesław Bernat razem z dh Stanisławem Staszewskim 30.06.1996 r. jako przedstawiciele całego Sokolstwa Polskiego otrzymali na specjalnej audiencji w Watykanie Błogosławieństwo Ojca Świętego Jana Pawła II, który udzielił Błogosławieństwa dla wszystkich Druhów i Druhen oraz Sokolstwa Polskiego. Na tą okoliczność została wykonana pamiątkowa pocztówka. Dh Czesław Bernat przez wiele lat pełni funkcję prezesa Dzielnicy Wielkopolskiej ZTG „Sokół” w Polsce, też działał jako członek zarządu Związku. 8.12.2012 r. został wybrany na funkcję sekretarza generalnego ZTG „Sokół” w Polsce. Wyszkolił liczne rzesze młodzieży sokolej, zorganizował niezliczoną liczbę imprez sportowych, osiedlowych i rekreacyjnych. W latach 1959 – 1961 służył w zasadniczej służbie wojskowej – Jednostka Obrony Powietrznej w Poznaniu, ul. Rolna. Ukończył Szkołę Podoficerską w Olsztynie i zdobył stopień kaprala, ukończył też  kurs uzbrojenia w specjalności  rusznikarz. Z zawodu był technikiem mechanikiem o specjalności obróbka skrawaniem. Pracował jako mistrz zmianowy i nastawiacz w Zakładach Metalurgicznych „Pomet”. W 1982 r. zwolniony dyscyplinarnie z pracy za udział w akcji protestacyjnej o uwolnienie więźniów politycznych, otrzymał „wilczy bilet”. Pracował w Swarzędzu w firmie produkującej armaturę instalacji wod. – kan. potem w Poznaniu w firmie „Unikom” produkującej sprzęt maszyn spożywczych. Działał społecznie w organizacjach i klubach sportowych. Trenował boks w KS „Kolejarz” Poznań (1954 – 1956), potem w KS „Polonia” Poznań (1957 – 1959) waga kogucia do lekko średniej. W 1957 r. zdobył wicemistrza Okręgu Poznań w wadze półśredniej. Brał udział w walkach bokserskich w zwodach międzynarodowych w Berlinie – NRD i na Węgrzech. W latach 1980 – 2005 działacz NSZZ „Solidarność”, działał w konspiracji i opozycji demokratycznej. W stanie wojennym uczestniczył w manifestacjach antykomunistycznych, brał udział w akcjach plakatowych i protestach politycznych, kolportował bibułę. Po zwolnieniu dyscyplinarnym z pracy w „Pomet” wielokrotnie przesłuchiwany przez Służbę Bezpieczeństwa, nie podpisał żądnej współpracy nie ustąpił SB. Był to twardy wojownik „Solidarności”. Działacz „Ruchu Obrony Polski” adw. Jana Olszewskiego, włączył się w nurt pracy patriotyczno narodowej, współpracuje z Prawem i Sprawiedliwością (PiS). Z Radiem Maryja uczestniczył w pielgrzymkach i manifestacjach w obronie Telewizji „Trwam”, budowy pomnika katyńskiego i akcjach ogólnopolskich i regionalnych. Działał w Duszpasterstwie Parafii Św. Rocha i Parafii „Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny”. Uczestniczył w budowie Kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny na Ratajach, wspierając budowę finansowo oraz fizycznie wykonywał prace budowlane wspólnie z proboszczem ks. Jerzym Foltynem, obecnie współpracuje z ks. Jackiem Markowskim. Odznaczony Ryngrafem Rycerza Zakonu Rycerskiego ZTG ”Sokół”, „Zaszczytną Odznaką Sokoła” – został wpisany do Złotej Karty Sokolstwa Polskiego,  Medalem Za Zasługi Dla Sokolstwa Polskiego, posiada liczne dyplomy i wyróżnienia. Czołem Drogi Druhu !!! Dh Andrzej Bogucki, Bydgoszcz dnia 17.12.2017 r.

Uroczystość pogrzebowa naszego Wielce Szanowanego Druha Czesława Bernata odbyła się w dniu 20 grudnia 2017 r. (środa) w Poznaniu. O godz. 9.30 została odprawiona Msza Św. w Kościele p.w. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Poznaniu – rzymskokatolicki kościół w Poznaniu, na Osiedlu Bohaterów II Wojny Światowej 88 w części miasta zwanej Rataje. Po Mszy Św. o godz. 11.30 odbył się pogrzeb – Cmentarz Górczyński w Poznaniu parafii p.w. Matki Boskiej Bolesnej ul. Piotra Ściegiennego 35/39 w dzielnicy Górczyn w Poznaniu. Druh Czesław Bernat został pochowany w sokolej czamarze. W pogrzebie uczestniczyły liczni mieszkańcy z Poznania i Wielkopolski, organizacje patriotyczne. Część i honor swojemu Drogiemu Druhowi oddali sokoli przybyli z pocztami sztandarowymi na pogrzeb z różnych gniazd w kraju oraz druhowie i druhny z macierzystego gniazda poznańskiego. Mowę żałobną wygłosił były prezes Związku Towarzystw Gimnastycznych „Sokół” w Polsce Druh Przemysław Sytek – prezes TG „Sokół” w Poznaniu. (alb).